'ABD ve NATO, Türkiye'ye muhtaç'

Haberlerde Obama'nın ziyaretinin bölgedeki gelişmeler adına önemli olduğu belirtilirken, haberlerin başlıklarında ise ''Türkiye ve ABD balayında'', ''Obama, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne girmesini istiyor'', ''Obama Türkiye'de'' ve ''ABD ve NATO Türkiye'ye muhtaç'' gibi ifadeler kullanıldı.

Obama'nın Türkiye ziyaretine verdiği önemin anlatıldığı yorumlarda en dikkat çekeni ise Çin Uluslararası Radyosu'nun attığı ''Türkiye ve ABD balayında'' başlığı dikkat çekti. Radyonun Türkçe servisindeki haber-yorumda Obama'nın ziyaretinin, Türkiye'nin ABD'nin küresel stratejisindeki önemli konumunu gösterdiği gibi, iki ülke arasında 2003'teki Irak'ın işgaline ilişkin tezkerenin geçmemesi nedeniyle soğuyan geleneksel müttefik ilişkilerinin yeniden ''balayına döndü sinyali de verildi'' yorumu yapıldı. Türkiye'nin 1952 yılında NATO'ya katılmasıyla ABD ile arasındaki müttefik ilişkilerin başladığı hatırlatılan yorumda, müttefik ilişkilerinin yarım asrı geçen süre içinde bazı zikzak yaşanmasına rağmen sağlam kaldığı belirtildi.

Yorumda şöyle denildi: ''Özellikle 11 Eylül olayından sonra ABD'nin küresel terörle mücadele stratejisini uygulamaya başlamasıyla, Türkiye'nin stratejik konumu yeniden ortaya çıktı. 2003 yılında Türkiye'nin ABD'nin Irak'a karşı kuzeyden cephe açmasına izin vermemesi ikili ilişkilerin soğumasına yol açmasına rağmen, bundan dolayı müttefik ilişkilerinin temeli sarsılmadı. Obama, ABD Başkanlığı'na geçtikten sonra yaptığı konuşmada, terörle mücadelede ağırlığı Irak'tan Afganistan'a kaydıracaklarını belirtmişti. Bu hedefe ulaşmak için ABD, kuşkusuz Batılı ülkeler ve İslam dünyası arasında köprü rolü oynayan Türkiye'nin desteğine ihtiyaç duyuyor. Gözlemciler, iki tarafın birçok konuda birbirine ihtiyaç duymasından dolayı, Obama'nın son ziyaretiyle aralarındaki işbirliği ve temasların güçlendirilmesinin kaçınılmaz olduğunu savundu.''

''ABD'NİN TÜRKİYE'Yİ YANINA ÇEKMESİ GEREKİYOR''

Radyonun yorumunda, terörle mücadelede ABD'nin, NATO üyesi ve Müslüman ülke olmak üzere çifte kimliğe sahip olan Türkiye'yi yanına çekmesi gerektiği vurgulanırken, yorumda şu düşüncelere yer verildi: ''Türkiye, Afganistan ve Pakistan gibi terörle mücadelede anahtar konumundaki ülkelerle geleneksel dostluk ilişkilerini sürdürüyor. Bunun yanı sıra Afganistan'da 1400'den fazla asker konuşlandıran Türkiye, Irak ve Afganistan'da konuşlandırılan ABD askerlerine lojistik destek sağlıyor. Bu durum, ABD'nin Orta Asya'daki askeri üssünün kapatılmasından sonra daha fazla önem kazandı. Türkiye ise ABD'den PKK militanlarına darbe indirmede istihbarat desteği ve siyasi destek sağlamaya devam etmesini istiyor.''

TÜRKİYE'NİN ENERJİ GÜVENLİĞİNDE SÖZ HAKKI ALMASI

Radyo ayrıca enerji güvenliği konusundaki işbirliğinin iki taraf için büyük önem taşıdığına değindi. Radyonun yorumunda, 2009 başında Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan doğalgaz krizinin, enerji güvenliği alarmı vermenin yanı sıra Hazar Denizi ve Ortadoğu gibi enerji bölgelerinde yer alan, üzerinden birçok enerji boru hattı geçen Türkiye'nin Avrupa enerji güvenliğinin sağlanması konusundaki öneminin daha da belirginleştiği kaydedildi. ''Enerji sıkıntısı yaşayan Türkiye, enerji konusunda ABD'nin desteğini almakla hem daha çok boru hattının inşası, işletilmesi ve transfer geliri alacak, hem de bölgesel enerji sorunundaki söz hakkını artıracak.''denilen yorumda, Türkiye'nin AB'ye girmesi konusunda ise şu değerlendirme yapıldı: ''Türkiye'nin AB'ye katılımına öteden beri destek veren ABD'nin bununla ilgili üç amacı var: Birincisi, Türkiye'nin AB'ye katılması, bir Müslüman ülkenin Batı dünyasıyla kaynaşması anlamına geliyor. İkincisi, ABD, Türkiye'nin küresel stratejisine katkı yapmasından yararlanabilecek. Üçüncüsü de ABD, Türkiye'yle AB'ye karşı özel kontrol sağlayacak. Uzun süredir 'Asya'dan çıkıp Avrupa'ya girmeye' çalışan Türkiye, AB'ye katılım sürecinde kaydettiği önemli gelişmeleri ABD'nin desteğiyle gerçekleştirdi.''

ORTAK ÇIKARLAR

Türkiye ile ABD arasındaki stratejik ilişkilerin de yer aldığı yorumda, ortak çıkarlar olarak, ABD ve Türkiye arasında Orta Doğu barış sürecinin hızlandırılması, Kıbrıs sorununun çözülmesi ve kitle imha silahlarının yayılmasının önlenmesi gibi sorunlar gösterildi. Radyonun yorumunun sonunda ise, ''Ancak gözlemciler, ikili ilişkilerin yeniden 'balayı' dönemine girmesine rağmen, hâlâ bazı krizler bulunduğunu, iki ülke arasında tarihteki sözde 'Ermeni soykırımı' iddialarıyla ilgili fikir ayrılıklarının henüz giderilmediğini, AB'ye katılım talebinin reddilmesi durumunda Türkiye'nin sert tepkiler göstereceğini ve bunun da dolaylı olarak ABD ve Türkiye arasındaki müttefik ilişkilerine tehdit oluşturacağını dile getirdi.'' denildi.

ÇİN TELEVİZYONU: ''ABD VE NATO TÜRKİYE'YE MUHTAÇ

Çin'in devlet televizyonu CCTV ise Obama'nın ziyaretiyle ilgili analizinde, Türkiye'nin ABD ve NATO için neden büyük öneme sahip olduğu sorularına yanıt arandı.

Analizde, NATO'nun tek Müslüman ülkesi olan Türkiye'nin, Irak, İran, Suriye, Orta Doğu ve diğer komşu ülkeler ile NATO arasında köprü olduğu, ABD'nin Irak'tan çekilecek olması ve Türkiye'nin önemli geçiş noktasında bulunması, İslam dünyasında jeopolitik rolü ve etkisinin büyük öneme sahip olması gibi nedenlerin ABD'yi Türkiye ile ilişkilerini geliştirmek zorunda bıraktığı belirtildi.

Analizde ayrıca, ABD'nin Afganistan ve Irak stratejisinde Türkiye ile büyük bir uyum içinde çalışmak zorunda olduğu da ifade edilirken, ABD'nin küresel stratejisinin Türk topraklarıyla daha önemli hale gelmekte olduğuna işaret edildi.

Çin Günlüğü gazetesi ise Obama'nın Türkiye Büyük Millet Meclisi'ndeki ''ABD İslam'la savaşta değildir'' konuşmasını başlığına çekerek, ABD'nin İslam dünyasıyla bozulan bağlarını tamir etmeye çalıştığı kaydedildi. (CİHAN)