İşsizlik rakamları gittikçe büyüyor

Bu dönemde 45 bin 398 kişi işe girerken net işsiz sayısı 385 bin 16 oldu. Altı ayda en çok işçi çıkaran il 113 bin 112 kişiyle İstanbul olurken Şanlıurfa krize rağmen Haziran 2008?den sonra 4 bin 110 kişilik istihdam yarattı.

İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO) krizin illerdeki işsizlik bilançosunu çıkardı. Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine dayanılarak hazırlanan rapora göre, krizin yoğun olarak yaşanmaya başladığı 2008 yılının ikinci yarısından Ocak 2009?a kadar 430 bin 414 kişi işsiz kaldı. Söz konusu dönemde 45 bin 398 kişi işe girerken net işsiz sayısı 385 bin 16 olarak gerçekleşti. Haziran ayından bu yana en fazla istidam kaybı 113 bin 112 kişiyle sanayi ve ticaretin kalbi olan İstanbul?da yaşandı. İstanbul?u, 90 bin 263 kişilik kayıpla turizm kenti Antalya, 45 bin 352 kişiyle de Muğla izledi. Haziran-Aralık döneminde otomotivin nabzının attığı kentlerden Bursa?da 31 bin 727 kişi işini kaybetti. Diğer sanayi kenti Kocaeli 15 bin 842 kişilik kayıpla yedinci sırada yer aldı.

Doğu?da istihdam arttı

Krize rağmen 38 kent istihdamı artırmayı başardı. Kamu, özel ve mevsimlik çalışanları kapsayan verilere göre, istihdam yaratan kentlerin önemli kısmı Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Karadeniz?de yer aldı. Şanlıurfa krize rağmen Haziran?dan bu yana yarattığı 4 bin 110 kişilik istihdamla ilk sırada yer aldı. Şanlıurfa?yı 3 bin 432 kişiyle Gaziantep, 3 bin 75 kişiyle Osmaniye, 2 bin 562 kişiyle Mardin, 2 bin 480 kişiyle Van, 2 bin 150 kişilik istihdamla da Adıyaman izledi. Altı ayda 38 kentte yaratılan istihdam toplamı 45 bin 398 oldu.

İç piyasada önce inşaat sektörü darbeyi yedi. Turizm, krizin yanı sıra mevsimlik gerilemenin de etkisiyle sarsıldı. Uzun süredir dünyadaki ucuz hammadde ve işgücü nedeniyle zorlanan tekstil sektörü ihracattaki daralma nedeniyle bir darbe daha aldı. Metal ve metal ürünlerine dayalı sektörler de ağır hasarlıların başına yerleşti. Küresel krizin kendini iyiden iyiye hissettirmeye başladığı 2008 Ekim ayında Türkiye genelinde bina inşaatı alanında 808 bin 545 kişi çalışırken, Aralık?ta bu alanda çalışanların 75 bin 474?ü işvereninin tasarruf, fırsat ya da finansman bulamaması nedeniyle işsiz kaldı. Aralık?ta bina inşaatı alanındaki istihdam 795 bin 356 kişiye geriledi. SGK?nın sınıflamasına göre Ekim ve Aralık döneminde ?bina ve çevre düzenleme? faaliyet kolunda işsiz kalanların sayısı ise 39 bin 571 olarak gerçekleşti.

Vergi yükü azaltılmalı

İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan, krizin 2008 yılının ikinci yarısından sonra Türkiye?de de etkisini hissettirmeye başladığını kaydederek, hükümetin geç de olsa önlem alma çabasına karşın istihdamın korunması için teşviklerin yetersiz kaldığını belirtti. Eylül 2008?de hazırladıkları raporla istihdamın üzerindeki yüksek vergi ve prim yüküne dikkat çektiklerini anımsatan Arıkan, ?Kriz geliyor, işsizlik artacak, önlem alınmalı demiştik. Buradaki temel önlem istihdam üzerindeki yükün azaltılması olmalıdır. Teşviklerin istihdam koşuluna bağlanması, çalışan üzerindeki vergi yükünün azaltılması hâlâ büyük önem taşımaktadır? dedi.