NATO zirvesi bugün başlıyor

NATO üyesi 28 ülkenin devlet ve hükümet başkanlarını bir araya getirecek olan Strasbourg-Kehl zirvesi, ittifakın 60. kuruluş yıl dönümü çerçevesinde, 'kapalı bir aile toplantısı' havasında yapılacak.
Türkiye'nin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Dışişleri Bakanı Ali Babacan ve Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül tarafından temsil edileceği zirvede liderler, 'Karargah Reformu' olarak adlandırılan çalışmayı en üst düzeyde ele alarak inceleyecek.

İttifakın gelecek 10 yıllarda yeni güvenlik unsur ve tehditlerini nasıl göğüsleyeceğine ilişkin değerlendirmelerde bulunacak olan NATO Konseyinde devlet ve hükümet başkanları, 'Atlantik İttifakı Deklarasyonu' belgesinin yanı sıra bir ortak bildiri ve bir 'Afganistan Deklarasyonu' yayımlayacak.

ABD Başkanı Barack Obama'nın ilk defa katılacağı zirve sırasında ittifakın Arnavutluk ve Hırvatistan'ın katılımıyla genişlemesi, Fransa'nın askeri kanada dönüşü, yeni NATO genel sekreterinin belirlenmesine ilişkin temaslar, terörizmle mücadele, Rusya ile ilişkiler, NATO-AB ilişkileri gibi konular resmi veya gayrı resmi gündemde yer bulacak.

Fransa'nın Strasbourg, Almanya'nın Kehl ve Baden-Baden kentlerinde yapılacak NATO zirvesi, yarın akşam devlet ve hükümet başkanlarının, dışişleri bakanlarının ve savunma bakanlarının ayrı ayrı buluşacakları çalışma yemekleriyle başlayacak. Zirve, cumartesi günü yayımlanacak ortak bildiriyle sona erecek.

15 BİN POLĞİS GÖREVLENDİRİLDİ
NATO zirvesi sırasında yapılması ve bir kısmı şiddetten yana olan on binlerce kişinin katılması öngörülen karşı gösteriler ve protesto hareketleri nedeniyle, Fransa ve Almanya'da 15'er bin polis ve güvenlik uzmanı görevlendirildi, olağanüstü önlemler alındı.

Strasbourg'da yaklaşık 30 stratejik öneme sahip binanın çevresinin bariyerlerle kapatıldığı, bu binalar arasında kongre ve basın merkezleriyle Amerikan heyetinin kaldığı Hilton otelinin de bulunduğu kaydedildi.

ZİRVENİN EN POPÜLER LİDERİ OBAMA
Zirvede en fazla ilgi ve merakla beklenen liderin, ABD Başkanı Barack Obama olduğu gözlemleniyor. Obama'nın ABD Başkanı olduktan sonra gerçekleştirdiği ilk deniz aşırı gezisinde yeni Afganistan stratejisini ve terörizme karşı mücadele hedeflerini müttefiklere anlatarak destek isteyeceği bildiriliyor.

Zirvede, Afganistan'daki gelişmelerin 'ittifaka daha fazla itibar kaybettirmemesi' için alınması gereken önlemler üzerinde bir kere daha durulacak.

Brüksel'de gerçekleşecek zirvenin bir başka kritik noktası da Fransa'nın ittifaka dönüşü. Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin, geçen ay NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer'e ilettiği resmi mektupta, ülkesinin ittifakın askeri kanadına tam dönüş iradesini aktardığı biliniyor.

Fransız askeri kaynakları, NATO'nun yapısında yerlerini tam olarak 2010'da alacaklarını bildiriyor.

YENİ GENEL SEKRETER ARAYIŞLARI
NATO'nun yeni genel sekreter arayışı zirvenin resmi gündeminde yer almıyor, ancak bu konunun kulislerde ve çeşitli ikili görüşmelerde ön plana çıkacağı ifade ediliyor.

Genel sekreterliğe 2004 yılının Ocak ayında atanan Hollanda'nın eski Dışişleri Bakanı Jaap de Hoop Scheffer, 31 Temmuz 2009'da koltuğunu devrederek Brüksel'den ayrılacak.

NATO genel sekreterliğine aday olarak ismi geçenler arasında, Danimarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen, Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski ve Kanada Savunma Bakanı Peter Mackay bulunuyor.

İttifak kulislerinde, Rasmussen'in adaylığına destek konusunda ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya'nın uzlaşma sağladığı, ancak Türkiye'nin tavrının belirleyici olacağı ifade ediliyor.

Batı Avrupa basınında çıkan haber ve yorumlarda 'karikatür krizi' üzerinde duruluyor, Rasmussen'in bu kriz sırasındaki hatalı tavrının Ankara tarafından hoş görülmediği ileri sürülüyor.

ANKARA VETO KARTINI ÖNE SÜREBİLİR
Bazı haber ve yorumlarda, Rasmussen'e destek konusunda Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan arasında fikir ayrılığı olduğu iddia edilirken, NATO zirvesinde Türkiye'yi, Rasmussen'e karşı olunmadığını söyleyen Gül'ün temsil edeceği belirtiliyor.

Türkiye, 2004 yılından beri terör örgütü PKK'nın yayın kuruluşu Roj TV'nin Danimarka'daki lisansının iptali için diplomatik girişimlerde bulunuyor. Liberal Rasmussen'in, terör örgütünün televizyon kanalını savunurken 'ifade özgürlüğünden' söz ettiği hatırlatılıyor.

UKRAYNA VE GÜRCİSTAN HALA SORUNLU
Bazı diplomatik gözlemciler, NATO'nun güçlü müttefiklerinden Türkiye'nin bu koşullarda Rasmussen'in genel sekreterliğine yeşil ışık yakmasının mümkün gözükmediği, bunun, uzun yıllardır terörizmden acı çeken Türk kamuoyuna kabul ettirilemeyeceği, Ankara'nın, 'olası ısrar ve baskılara rağmen' veto kartını öne sürebileceği, aksi takdirde 'itibar kaybının' söz konusu olacağı görüşlerini savunuyor.

NATO'ya Arnavutluk ve Hırvatistan'ın üye olması ile üye sayısı 28'e çıktı. Ancak Makedonya'nın üyeliği Yunanistan engeline takılırken, genişleme planlarına dahil olmak isteyen Ukrayna ve Gürcistan'dan kaynaklanan uzlaşmazlık, ittifak bünyesinde hala devam ediyor. (aa)