Özellikle Cizre'deki kazılardan kemik çıkmasının ardından bölgedeki kayıp yakınlarının umudu arttı.
Devletin işin üstüne ciddiyetle gittiğini gören insanlar şimdi savcılıklara ve sivil toplum örgütlerine akın ediyor. İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şubesi'ne (İHD) son bir ayda 131 kayıp, 302 de yargısız infaz başvurusunda bulunuldu. Şikâyet dilekçeleri İHD eliyle özel yetkili cumhuriyet savcılarına ulaştırıldı.
Müracaatların artması üzerine İHD bünyesinde başvuru alım ve takibi için ayrı bir ekip oluşturuldu. Cizre ve Silopi bölgesindeki başvuru sayısı ise 250'yi geçti. Son dönemde tanık ifadeleri doğrultusunda Cizre'de gerçekleştirilen kazılardan sonra şimdi de Diyarbakır bölgesinde benzer çalışma yürütülüyor. Önümüzdeki günlerde Mardin çevresinde de kazılara başlanması bekleniyor.
Özel yetkili Diyarbakır Cumhuriyet Savcılığı'na başvuran tanıkların önemli bilgiler verdiği öğrenildi. Geçtiğimiz hafta kendi isteği ile başvuruda bulunup ifade veren bir tanığın Mardin bölgesinde 12 cesedin yerini krokilerle anlattığı belirtildi. Bir başka tanığın ise Diyarbakır bölgesinde 4 cesedin gömülü olduğu yeri tarif ettiği bildirildi. Tanıkların, söz konusu yerlerde gömülü olan şahısların kimlik bilgileri ve kaçırılıp öldürülme hikâyeleri hakkında da detaylı bilgi verdikleri kaydedildi. Edinilen bilgilere göre, Diyarbakır bölgesindeki kayıplarla ilgili PKK itirafçısı A.Y'.den de önemli bilgiler alındı. A.Y., geçtiğimiz aylarda intihar eden emekli Albay Abdülkerim Kırca ve 1990 yılından itibaren JİTEM'in başına geçen Veli Küçük dönemindeki cinayetleri anlattı. Bizzat Küçük'ün emriyle işlediğini iddia ettiği bir cinayeti bütün ayrıntılarıyla aktardı. Dosyada geçtiğimiz günlerde tutuklanan Kayseri İl Jandarma Alay Komutanı Cemal Temizöz gibi başka muvazzafların da ismi geçiyor.
Tanıklara yeni kimlik güvencesi
Özel yetkili Diyarbakır Cumhuriyet Savcılığı'nda başlatılan soruşturmada tanık ifadeleri çok büyük öneme sahip. Geçmişe dönük bir soruşturma olduğu için teknik takip ve benzeri imkânlardan yararlanma şansı yok. O nedenle soruşturma, tanık ve sanık ifadeleri üzerinden yürütülüyor. Soruşturma çerçevesinde başvuran tanıklara her türlü güvence ve imkân tanınıyor. Tanıklar istemeleri halinde tanık koruma programından yararlanılmak üzere Ankara'ya gönderiliyor. Önemli ve hayati bilgiler veren tanıklara yüz ve kimlik değişimi dahil her türlü imkân tanınıyor.
Diyarbakır'daki faili meçhuller için kazı başladı
Güneydoğu'daki ölüm kuyularıyla ilgili kazılar Diyarbakır'a uzandı. JİTEM elemanı Abdülkadir Aygan'ın açıklamaları üzerine soruşturma açan Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, Silvan'ın Karaçalı köyünde iki noktada kazı çalışması başlattı.
PKK itirafçısı ve eski JİTEM elemanı Abdülkadir Aygan bir süre önce, 1994 yılında Fethi Yıldırım ile 1996 yılında Hakkı Kaya'nın öldürüldükten sonra Karaçalı köyü yakınlarında toprağa gömüldüğünü öne sürmüştü. Bunun üzerine İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şubesi Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı'na başvuruda bulunmuştu. Önceki gün Diyarbakır'da özel yetkili 2 savcı keşif çalışmaları yaptı. Dün sabah saatlerinde Karaçalı köyü yakınlarında 2 ayrı noktada kazılara başlandı. Sabah 09.00 itibarıyla Fethi Yıldırım'ın gömülü olduğu iddia edilen noktada kazılar yapıldı. İHD yetkilileri de iş makineleriyle yürütülen çalışmaları yerinde izledi. Jandarma çevrede geniş güvenlik önlemleri aldı. Saatler 15.00'i gösterdiğinde 110 metre uzunluğunda, 5 metre eninde ve 1,5 metre derinliğinde bir alanın kazı işlemi tamamlandı. Ancak herhangi bir bulguya rastlanmadığı öğrenildi.
Kazılar bugün de devam edecek
İHD Diyarbakır Şube Başkanı Muharrem Erbey, 1990'lı yıllarda başta Diyarbakır olmak üzere bölgede gözaltında kaybolanlara dair yaptıkları çalışmaların sonuç vermeye başladığını söyledi. Öldürüldüğü ileri sürülen Fethi Yıldırım'ın ailesinin İHD Diyarbakır Şubesi'ne başvuru yaptıktan sonra kendilerinin Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı ile iletişime geçtiklerini anlatan Erbey, 'Dosyamızı savcılığa teslim ettik. Yıldırım'ın burada gömülü olduğunu ifade ettik. Yolun biraz ilerisinde de yine o dönemde 18 Kasım 1996'da gözaltına alınan ve gözaltında kaybedilen Hakkı Kaya'ya ait bir yerin de bulunduğunu başsavcılığa ilettik. Kazı, bugün akşama kadar sürecek. Yarın da Hakkı Kaya'nın gömüldüğü belirtilen yerde kazı yapılacak. Yolun 2-3 metre iç tarafında gömüldüğü yönünde beyanlar var. İfade ettiğimiz yerler kazılıyor.' dedi. Geçtiğimiz günlerde Şırnak'ın Silopi ve Cizre ilçelerinde farklı noktalarda gerçekleştirilen kazılarda ikisi insan kafatasına ait olmak üzere çok sayıda kemik parçaları bulunmuştu. Kazılarda ayrıca düğümlü ip ve elbise parçaları ele geçirilmişti. Söz konusu materyaller incelenmek üzere Adli Tıp Kurumu'na gönderilmişti.
Ölüm kuyularında üç tutuklama daha
Şırnak'ın Cizre ilçesi Kuştepe köyünde yapılan ve 20 kemik parçasının çıktığı kazılarla ilgili 3 PKK itirafçısı daha tutuklandı. Edinilen bilgiye göre, soruşturma kapsamında, gözaltına alınan terör örgütü itirafçısı Adem Yarkın, polisteki sorgusunun ardından sevk edildiği mahkemece, 'adam öldürmek' suçundan cezaevine gönderildi. Abdülhakim Güven ve Hıdır Altuk ise 'faili meçhul cinayetlere karışmak' suçundan tutuklandı. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı'nın yürüttüğü soruşturma kapsamında, daha önce de Kayseri İl Jandarma Komutanı Albay Cemal Temizöz ile Cizre'nin eski belediye başkanı Kamil Atak ve oğlu Temel Atak cezaevine gönderilmişti. (Zaman)