Yürürken elektrik enerjisi üreten ayakkabı

Zonguldak Anadolu Teknik, Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi öğrencilerinin atıl malzemelerden yaptıkları, ayakkabı topuğuna yerleştirilen sistemle, yürümeye bağlı olarak üretilen enerji depolanarak cep telefonu şarj edilebiliyor, çok sayıda elektronik eşya çalıştırılabiliyor.

Lisenin elektronik bölümü 3. sınıf öğrencileri Ecevit Baştürk, Oğuz Gedikli ve Emre Berat Yılmaz, atıl durumdaki bilgisayar parçaları ve oyuncaklarda kullanılan bazı malzemelerle yer çekiminden faydalanarak enerji üreten sistem tasarladı.

İnsanların yürürken attıkları adımlarla oluşan hareket enerjisini çok basit ve düşük maliyetle elektrik enerjisine dönüştüren sistem hazırlayan öğrenciler, bunu ayakkabı topuğunun iç kısmına yerleştirdi. Sistem, atılan her adımda topuğa uygulanan güçle 3 volt üretilen ve depolanabilir elektrik enerjisiyle gün içindeki yürümeye bağlı cep telefonu şarj edilmesinin yanı sıra acil durum sinyal vericileri, navigasyon, telsizler ve portatif mayın tarayıcı cihazlarla yaşam destek ünitelerinin çalıştırılmasında kullanılabiliyor.

Günde atılan adım sayısına bağlı ortalama 180 vat saat elektrik enerjisi üreten sistem, özel tasarımlı kıyafetlerin ısıtılması ya da serinlik sağlayabilmesi için ihtiyaç duyulan enerjiyi de sağlayabiliyor. Öğrenciler tarafından cep telefonu şarjına yönelik hazırlanan örnek sistem kapsamında, ayakkabı topuğuna monte edilen sokete cep telefonu bağlanarak bataryası doldurulabiliyor.

SIFIR MALİYETLİ BULUŞ

Okulun Elektronik Bölümü Atölye Şefi Cem İlçe, projelerinin yaklaşık 1 yıllık çalışma ve araştırmanın ürünü olduğunu, incelemelerinde benzer bir ürünün olmadığını belirlediklerini söyledi. Eski bilgisayarların, yazıcıların ve oyuncakların hurda malzemelerini kullanarak enerji üreten sistemi gerçekleştirdiklerini anlatan İlçe, şöyle konuştu:

''Hareket enerjisini elektrik enerjisine çeviren sistem, teknoloji çöplüklerinden temin edilen bozuk disket sürücülerin step motorları ile kondansatör (içinde akımsız elektrik yükü biriktiren cihaz) ve diyot (yalnızca bir yönde akım geçiren devre elemanı) olduğu için maliyetleri sıfırdır. Yere basma esnasındaki enerji sağlayan dişli çark sistemini de bozuk oyuncaklardan temin ettik.''

Projeyle ilgili patent çalışmalarını sürdürdüklerini anlatan İlçe, ''Bu işlem biraz maliyetli olduğundan kaynakları araştırıyoruz. Meslek kuruluşlarıyla irtibata geçeceğiz. Ürünümüzün kullanımına çalışacağız'' dedi. İlçe, sistemin dünya üzerinde yaşayan tüm insanlar için umulmadık anlarda hayati yarar sağlayacağına inandığını belirterek, şunları kaydetti:

''Ürettiğimiz bir prototiptir. Ticari amaçlı düşünmüyoruz. Projemizle, güncel yaşantıda en kolay yoldan cep telefonu şarj etme imkanı olacak. Bunun yanı sıra ek ürünler geliştirerek ayakkabıların içini ve elbiselerin ısısını artırmada kullanılabilir. Sinyal vericilerin herhangi elektrik enerjisinin bulunmadığı ortamlarda şarj edilmesi de mümkün olabiliyor.''

Öğrencilerden Ecevit Baştürk de normal insanın günde ortalama 20 bin adım attığını, sistemlerinin bunu günde 180 vaat saat enerjiye dönüştürebildiğine dikkati çekerek, ''Projelerimizle ülke genelindeki yarışmalara katılarak birincilikler hedefliyoruz'' diye konuştu.