Nüfus daireleri kilitlendi

YSK ise 10 milyon kişinin oy kullanamayacağı tepkileri üzerine kararın kamuoyuna duyurulması için RTÜK'ten yardım istedi.

Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) seçimlerde, 'TC kimlik numaralı belge ibraz etme' şartı, 10 milyondan fazla seçmeni oy kullanamama riskiyle baş başa bıraktı. Kararı duyan vatandaşlar dün nüfus dairelerine akın etti. Sık sık bilgisayar sistemleri kilitlenirken vatandaşlar uzun kuyruklarda saatlerce bekledi. 10 dakika süreceği söylenen kimlik değiştirme işlemi birçok yerde 2-3 saati buldu. Ankara'da pazar günü 2 bin kişi kimlik değiştirme başvurusunda bulundu.

YSK ise siyasî partilerin tepkisi üzerine dün apar topar RTÜK'e başvurdu. TRT dışındaki radyo ve televizyonlarda da kimlik değişimi konusunda halkın bilgilendirilmesi için sık sık yayın yapılmasını istedi. Uygulamanın bir sonraki seçime ertelenmesi gerektiğini vurgulayan sivil toplum örgütleri, YSK'nın kararına tepkili. Hukukçular Birliği Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Avukat Sinan Kılıçkaya, bu gelişmenin 'antidemokratik sonuçlara' sebep olacağını belirtirken, DSP İstanbul Milletvekili Ahmet Tan, YSK'nın seçimi sakatlayacak bir tutum takındığına dikkat çekti. CHP İstanbul Milletvekili Çetin Soysal, 'YSK vatandaşı daha önceden uyarmalıydı.' şeklinde tepki gösterdi. AK Parti İstanbul Milletvekili Halide İncekara ise halkın seçme iradesine müdahale olduğu görüşünde.

YSK'nın seçime ramak kala aldığı karar, siyasilerin ve sivil toplum örgütlerinin tepkisini çekiyor. Hukukçular Birliği Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı avukat Sinan Kılıçkaya, bu gelişmenin 'antidemokratik sonuçlara' sebep olacağını belirterek, 'YSK bu kararını gözden geçirmeli.' çağrısında bulundu. Kılıçkaya, 'Esas olan, seçmenin iradesinin sandığa en doğru şekilde yansıtılmasıdır. Sandık başına geldiği halde oyunu kullanamayan seçmenlerin sorumluluğunu YSK nasıl üstlenecektir? Bu durum, toplumda, 'Dağdaki çobanla benim oyum nasıl bir olur?' diyen zihniyete çanak tuttuğu izlenimini oluşturacaktır. Çünkü bugüne kadar TC kimlik numaralı kimliğe sahip olmayan kişiler daha çok dağdaki çobanlar, okuma yazma bilmeyen nineler ve dedelerdir.' şeklinde konuştu. DSP İstanbul Milletvekili Ahmet Tan, eşinin nüfus cüzdanında TC kimlik numarasının olmadığını hatırlatırken, YSK'nın seçimi sakatlayacak bir tutum takındığına dikkat çekti. Yüksek yargı organına böyle bir sorumsuzluğu yakıştıramadığını anlatan Tan, 'Keşke YSK'ya yürütmeyi durdurma davası açılsa.' temennisinde bulundu. AK Partili Lokman Ayva, tepkisini, 'Kiminin önüne bina engeli koy, kimine kimlik numarası engeli koy, ondan sonra otursun 50 kişi memleketin nasıl yönetileceğine karar versin.' şeklinde dile getirdi. CHP İstanbul Milletvekili Çetin Soysal, 'YSK vatandaşı daha önceden uyarmalıydı.' derken CHP'li Mehmet Sevigen, 'YSK'nın ihmali olarak görüyorum. Çok sağlıklı bir sonuç alınacağını düşünmüyorum. İmkân varsa bir defaya mahsus ele boya damlatılarak oy kullandırılmalı. Vatandaş sandıktan çevrilmemeli.' görüşünü savundu. AK Parti İstanbul Milletvekili Halide İncekara, halkın seçme iradesine müdahale olduğu görüşünde. İncekara, '15 gün kala böyle bir açıklama olmaz. Özellikle Güneydoğu'da ciddi sıkıntı yaşanacak.' dedi. CHP'li Bayram Meral'in yorumu ise şöyle: 'Çok geç yapılmış bir duyuru. Seçimlerde şaibe olmaması için gerekli tedbirler alınmalı.'

Nüfus müdürlükleri gece 23.00'e kadar çalışacak
Kimliğinde vatandaşlık numarası olmayanların oy kullanamayacağını öğrenen vatandaşlar, nüfus dairelerinde uzun kuyruklar oluşturdu. Nüfus müdürlükleri sıkıntının aşılması için hafta içinde gece 23.00'e kadar çalışırken, hafta sonları da açık kalacak. Geç bilgilendirme sebebiyle YSK'ya tepki gösteren siyasi parti ve sivil toplum temsilcileri ise kararın bir sonraki seçimde uygulanmasını istiyor.

Kimlik numarası şartında en büyük sorun Anadolu'da
Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) TC kimlik numarası olmayan kimlikle oy kullanılamayacağına yönelik kararı tartışılıyor. Bu kararın ağır kış şartlarının sürdüğü Anadolu'da ciddi sorunlara yol açacağı belirtiliyor. Belde ve köylerde yaşayan milyonlarca insanın bu gelişmeden haberi yok. Muhtarlar, kapı kapı dolaşıyor, anonslarla seçmenleri bilgilendirmeye çalışıyor. Kimi nüfus müdürlüklerine servis aracı kaldırıyor kimi vesikalık fotoğraf için fotoğrafçılarla anlaşıyor. Ancak birçok vatandaş, bu yorucu sürece katlanmaktan kaçınıyor. Özellikle kış şartları sebebiyle ulaşımın zor olduğu bölgelerdeki muhtarlar, sandık başkanlarına inisiyatif verilmesini istiyor.

Çok geç haberdar olduk
Şahin Eraslan (Yozgat-Recepli Köyü Muhtarı): Kapı kapı dolaşıyoruz, günde birkaç kez cami hoparlöründen anons yapıyoruz. Ancak YSK'nın uygulamasından çok geç haberdar olduk. Seçmenlerin oy kullanabilmesi için seferber olduk.

Köylü 25 km ötedeki ilçeye nasıl gitsin?
Zekeriya Temiz (Samsun-Hürriyet Köyü Muhtarı): Köydeki birçok insanın kimliğinde TC numarası yok. Seçim arifesindeki böyle bir karar herkesi zor durumda bıraktı. Vatandaş tepkili. Sadece bu iş için 25 kilometre uzaklıktaki ilçe merkezine kadar gitmeyeceklerini söylüyorlar.

Vesikalık fotoğraf büyük sorun
Emel Bedirhanbeyoğlu (Kayseri, İçmece Köyü Muhtarı): Yaşlı nüfus yoğunlukta. Vesikalık fotoğraf çekimi ve ilçe merkezine gitmek önemli bir sorun. Hem bu sorunu çözmek için çalışma başlattık hem de ilçe merkezine ek seferler koyduk.

Bir fotoğrafçıyla anlaşacağız
Hayri Akbalık (Kayseri-Ganişeyh Köyü Muhtarı): Köyümüz ilçe merkezine 7 kilometre uzaklıkta. Vatandaşlarımızın oy kullanmalarını teşvik etmek için çeşitli çalışmalar yapıyoruz. İlçe merkezine gidip gelmeleri için seferler düzenliyoruz. Vesikalık fotoğraf çekimleri için de fotoğrafçılarla görüşerek fiyatı düşürmeyi planlıyoruz.

Kış şartları ağır, ulaşım zor
Hasan Sezgin (Diyarbakır-Alçık Köyü Muhtarı): Halk karardan çok geç haberdar oldu. Kış şartları sebebiyle ulaşım çok zor. Özellikle kadınlar açısından büyük sıkıntı var.

Nüfus dairesine oğlum götürüyor
Şemsettin Mermertaş (Adana-Misis Köyü Muhtarı): Ev ev gezerek vatandaşların kimliklerinde TC numarası olup olmadığını kontrol ediyorum. Uğraşmak istemeyenleri ikna ediyorum. Oğlumu yanlarına vererek nüfus dairesine gönderiyorum.

Kimse 4 lira ödeyip kimlik değiştirmez
Fehmi Uğurlu (Erzurum-Yukarı Sanayi Mahallesi Muhtarı): Bu uygulama yüzünden yüzde 30'luk oy kaybı olacak. Kararı dün TV'den öğrendim. Bölgemdeki insanlar çok fakir. Kimse 4-5 TL verip nüfus cüzdanını yenilemez.

Yollar kapalı, nasıl kimlik değiştirelim?
Nafis Yıldırak (Bitlis-Yanıkçakır Köyü Muhtarı): Köyümüz Mutki ilçesine 140 kilometre uzaklıkta. Köyün yolu kardan kapalı. Bu şartlarda kim gidecek kimlik değiştirmeye?