Murat Belge Cumhuriyet Pazar dergisinin editörü gazeteci Berat Günçıkan tarafından derlenen 'Linç Kültürünün tarihsel kökeni: Milliyetçilik' adlı kitabında yer alan söyleşisinde Mustafa Kemal'in cumhuriyeti kuramaması durumunda 'cumhuriyet ve hilafetin' beraber yaşayacağını söylüyor.
Kitapta yeralan söyleşisinde Murat Belge Kurtuluş Savaşı'ndan Mustafa Kemal yerine çıkabilecek iki alternatif olan Çerkez Ethem'i 'sol alternati' olarak tanımlarken, 'liberal demokratik alternatif' olarak hilafete işaret ediyor.
Cumhuriyet ve hilafet karışımı demokrasi
Belge, bugünkü rejimin aksine Hilafet'in daha demokratik olabileceğini söylüyor. Belge 'cumhuriyet yine olabilirdi, belki biraz daha kuvvetli bir ihtimal, meşruti monarşi devam edebilirdi. Belki o da olmazdı, en kuvvetlisi cumhuriyet ve hilafet beraber, böyle bir formül ortaya çıkardı' diyor ve ekliyor 'Padişah seküler bir yönetici olmazdı, ama Osmanlı ailesi hilafeti üstlenirdi, bir yandan da bir Cumhuriyet kurulurdu. Genel rengi bakımından, liberal-muhafazakâr diyebileceğimiz bir yönetim olabilirdi...' Türkiye'nin böylelikle 'batılılaşma travmasını daha az şiddetli yaşayabileceğini' savunan Belge, Osmanlı ailesinin piyano çalması, adap erkan ve yabancı dil bilmesiyle, Mustafa Kemal'e göre daha 'batılı' sayılabileceklerini de belirtiyor.
Hilafetin cumhuriyetle birlikte varolması durumunda Milli Selamet Partisi ya da Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP)'ye ihtiyaç duyulmayacağını söyleyen Belge, 'Bunu Mustafa Kemal?in yapması tabii çok zor, ama birleştiği adamlarla değil de, cephe aldığı adamlarla bir arada devam edebilseydi, o zaman bunlar mümkün olabilirdi' diyor.
Çerkez Ethem'in 'bir avantür' olduğunu söyleyen Belge Hilafeti 'liberal demokrasi' olarak tanımlarken, 'sol alternatif'in 'çok daha beter' olacağını da ekliyor. Ethem'i 'kıt akıllı' olarak tanımlayan Belge Başbakan Adnan Menderes döneminde türetilen anti-komünist literatüre de başvurarak Türkiye'nin 'Doğu Avrupa'dan da önce 'Sovyet uydusu' olacağını' savunuyor.
Belge solcu olduğunu savunmaya devam ederek röportajın ilerleyen bölümlerinde şöyle diyor: 'O uyduların halini gördüğümüze göre, biz çok daha beter, Moğolistan gibi bir ülke olurduk. Solcuyum, ama bunun olmaması bence iyi birşeydir'. (Sol)
