Oğuz ESER / TIMETURK
İsrail?in önde gelen gazetelerinden Jerusalem Post, 19 Şubat 2009?da Jonathan Spyer imzalı yayınladığı analiz haberde, Türkiye ve İsrail ilişkilerinin geldiği noktayı inceledi. ?Türkiye?nin İran ve Suriye?ye yaklaşması kısa vadeli bir sinyal değil? başlığıyla verilen haberde, geçtiğimiz hafta İstanbul?da yapılan katıldığı Gazze Toplantısı?nın iki açıdan önemli olduğu belirtildi:
?İslami hareketlerin Gazze olaylarını, destekledikleri ?direniş? ile Arap devletlerini izlemekle suçladıkları ?işbirliği? yolunu ayıran bir dönüm noktasını olarak gösterme çabalarını içermektedir.
İkincisi, belki de daha önemlisi, konferans yerinin, Türkiye?deki İslamcı AKP hükümetinin bölgede Batı ve İsrail karşıtı güçlerle daha açık bir gruplaşmaya doğru kayışının bir işareti olması?.
Toplantının yeri tartışması
İstanbul?da havaalanına yakın bir otelde yapılan Gazze Toplantısı?na İslam dünyasından 200?ü aşkın isim katılmıştı. Toplantıda Irak ve Afganistan?ın yanında İsrail?e karşı ?3?ncü cihat cephesi? açılması istendiğini iddia eden Spyer, ayrıca Hamas yetkilisi Nazzal?ın bölge devletlerinden ?sınırları açıp savaşçıların girişine izin vermesi? yönünde çağrıda bulunduğu iddiasına yer verdi. Ancak konferansı düzenleyenler, Nazzal'ın Gazze savaşı esnasında sınırların açık olması halinde İslam dünyasından birçok kişinin Gazze'ye cihad için gidebileceğini söylediğini vurguladı.
Spyer?a göre konferansın katılımcıları da yerin İstanbul olarak seçilmesinin öneminin farkında. Spyer, argümanını desteklemek için, BBC muhabirinin haberinde konuştuğu katılımcılardan birinin şu sözünü kullandı: ?Son 100 senedir ilişkiler (Türkler ve Araplar) gergindi ancak Filistin bizi bir araya getirdi?.
Gazze Toplantısı?nın tıpkı herhangi bir Yahudi, Hıristiyan ya da Bilim toplantısının ?incentive? ya da ?kongre turizmi? olarak Türkiye?de herhangi bir yerindeki bir otelde gerçekleşebilen bir ?event? bir ?etkinlik? olabileceği gerçeğini ise Spyer es geçti. Toplantının, planlı, duyurulan ve organize bir etkinlik olmaması, konferansın tüm dokümantasyonun Arapça olması ve Türkiye?den çok az sayıda katılımcı olması bunun en önemli göstergelerinden.
?Stretejik derinliğin? anlamı
Hamas?ın Filistin?de yapılan demokratik ve özgür seçimleriyle seçilmesinden sonra Halit Meşal?in Türkiye?ye ziyaretinin ?basit bir jestten? daha öte anlam taşıdığını iddia eden Spyer, ?Türkiye?nin Gazze saldırısına verdiği tepki, ilişkilerde derin bir çatlağı gösterdi? diye yazdı. Başbakan Erdoğan?ın İsrail?in BM üyeliğini sorgulamasından bahseden Spyer, Dökme Demir operasyonu sırasındaki atmosferin ?ülke genelinde? İsrail ve Yahudilere karşı ?çirkin olaylara? neden olduğunu iddia etti ancak bu iddiasını destekleyecek herhangi bir olay vermedi.
Spyer şöyle devam etti: ?Türkiye?nin Hamas?la ilişkisi ve İslami toplantılara ev sahipliği yapması, Ankara?daki AKP hükümetinin izlediği daha genel bölgesel bir politikanın parçasını oluşturuyor. AKP, Türkiye?nin bölgesel ?stratejik derinliği?ni, diğer bir ifadeyle, Suriye ile İran?la ilişkiler kurmaya çalışıyor. Bu, Ankara?nın Batı?yla var olan derin ilişkilerini değiştirmek için değil dengelemek için gösteriliyor. Ancak, bölgedeki soğuk savaş ve keskin bölünme durumunda, ülkelerin ABD ve İran?ın başını çektiği grupla aynı anda yakın ilişkileri korumasını artan şekilde zorlaştırıyor. Türkiye?nin İran?ın başını çektiği ittifaka doğru yanaştığı öngörüsü artık hayal ürünü olarak yok sayılamaz?.
Türkiye nereye gidiyor?
Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin ?üstünü çizmek? için çok erken olduğunu söyleyen yazar, AKP?nin ?stratejik derinlik? oryantasyonuna karşı çıkan ülkede ?yeğin güçler? olduğuna değindi. Türkiye ile İran arasındaki son zamanlardaki gelişmeleri cımbızlayan Spyer, ?Türkiye nereye gidiyor?? sorusuna ise şöyle yanıt verdi:
?Ankara?nın İsrailliler ve Filistinliler arasındaki uzun-zamandır korunan eşitlik politikasının var olan yönetim tarafından tevzi edildiği kesin olarak ifade edilebilir. AKP hükümeti kendisini sadece Filistinlilerle değil aynı zamanda Hamas?la da hizalandırmaktadır. Uzun vadede bu İran-liderliğindeki bölgesel ittifakla daha büyük bir yakınlaşmaya doğru yavaş bir gidişe delalet edebilir. Böylesi bir gidiş, eğer gerçekleşirse, bölgedeki stratejik denge açısından büyük önemi olacaktır?.
İlgili haber için tıklayın:
Milliyet, Gazze'ye destek konferansını çarpıttı
