AKP?li Kuzu?ya göre, ?Yeni anayasa yapmaktan korkuyor muhalefet. Darbe olsun diyorlar neredeyse. Çünkü onlar diyorlar ki, Meclis yeni anayasa yapamaz. ?Ne zaman yaparsın?? diyorsun; ya darbeler olacak, ya da yeni devlet kuracaksın. Yeni devlet kuramayacağımıza göre darbe olması gerekecek. Elimizde bir tek seçenek o kalıyor. O zaman da biz de diyoruz ki, yağmur duası gibi darbe duasına çıkmamız lâzım?. Kuzu, AKP?nin Prof. Ergun Özbudun?un başkanlığındaki akademisyenlere hazırlattığı yeni anayasa taslağı içinse, ?Uzlaşma Komisyonu?nda uygun görülürse onun üzerinden çalışırız, uygun görülmezse yeni paket hazırlanır? dedi.
Başbakan Erdoğan, geçen hafta yerel seçimlerin ardından anayasayı sivilleştirmek için çalışılacağını açıklamış ve muhalefet partilerini de bu çalışmalara davet etmişti. CHP?ye göre, ?Laikliğe aykırı eylemlerin odağındaki bir partiyle anayasa değişikliği zor?. CHP?den Hakkı Süha Okay, ?Dokunulmazlıklarla ilgili anayasa değişikliği gündeme getirilirse CHP olarak konuşuruz?, ?Onun dışında görüşmemiz mümkün değil? diyor. Uzlaşma komisyonuna katılırız diyen MHP ise anayasa değişikliğine destek veriyor ancak şartlı olarak; Türkiye Cumhuriyeti?nin kuruluş felsefesine aykırılık teşkil eden bir metin olmayacak.
Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu, yerel seçimlerden sonra gündeme gelecek anayasa değişiklik paketinin 15-16 maddelik bir paket olacağını söylemişti. NTVMSNBC, ciddi demokratik atılımlar planladıklarını söyleyen Burhan Kuzu?ya maddelerin neler olduğunu sordu. Kuzu?nun yanıtları şöyle:
BİZ ŞUNLAR DERSEK O ZAMAN SORUN ÇIKAR
Anayasa değişikliği ile ilgili 15-16 maddelik bir paketten söz ediyorsunuz.
Olabilir anlamında; henüz ortada böyle bir şey yok da...
Maddelerin neler olduğu konusunda kafanızda üç aşağı beş yukarı bellidir herhalde.
37 madde olur, 15 madde olur. Belli bir şeyde anlaşabiliriz, anlamında onu söylüyoruz. Biz şunlar dersek, o zaman masaya oturmadan sorun çıkar. Anayasanın değişmesi gerekiyorsa, bütün partiler de bunda hemfikirse hangi maddede anlaşıyorsak; 15-20 olur 40 olur, yeni bir anayasa olur. Bu konuda ucu açık bizim açımızdan. Onu anlatmak istiyorum.
YARGI ALANINDA BİRTAKIM ŞEYLER DÜŞÜNÜLEBİLİR
Demokratik atılım planladığınızı söylüyorsunuz, 15-16 madde diye telaffuz ediliyorsa bunun hangi konularda olacağı belli olmalı. Nedir bunlar?
Uzlaşma komisyonuna zemin hazırlamak için söylenen sözler bunlar. Somut bir şey yok. Önceden bir şey yok. Ama mesela ombundsmanlık kurumu (kamu hakemliği) daha önce kanunu çıkmıştı; TBMM?den geçti, Anayasa Mahkemesi onu iptal etti ama Anayasa?da bu konuda hüküm yok diye iptal etti. Mesela bunun Anayasa?ya konması gerekiyor. Yargı alanında bir takım değişiklikler düşünülebilir. Muhalefet partileri de söylüyor. İçtüzük değişikliği gelecek yakında. Toplantı yeter sayıları değişiyor. Toplantı karar nisaplarında değişiklik için önce Anayasa?nın değiştirilmesi gerekiyor. Bunlar zorunlu gözüken hususlar.
Muhalefet partilerinin direnç göstereceğini tahmin ettiğiniz konular...
Direnç diye bir şey yok. Oturulup konuşulur. Zaten uzlaşma komisyonunun özelliği üyelerden biri, yani parti grubu yok dediği zaman zaten gündeme getiremiyorsunuz.
ÖNEMLİ FARK: MHP MASAYA OTURURUZ DİYOR
MHP ve CHP?nin açıklamaları anayasa değişikliği için cesaret mi verdi, cesaretinizi kırdı mı?
CHP çok yanaşmak istemiyor, biraz huysuzluk yapıyor. Laf aramızda seçim sonrası ne yapar bilmiyorum. MHP, ?biz masaya otururuz? diyor. Daha önce MHP, ?CHP oturmazsa biz de oturmayız? diyordu. Belki bu önemli bir fark. Çünkü Meclis Başkanı?mız davet ettiğinde üye vermedi CHP. CHP üye vermeyince MHP ?biz de vermeyiz? dedi. Öyle olunca o zaman komisyon kurulamamıştı.
CHP?nin olması önemli çünkü aksi halde Anayasa Mahkemesi?ne gidip Anayasa Mahkemesi?nden döndürmeye çalışıyor. Son karardan sonra bu Meclis?in eli kolu tamamen bağlanmıştır. Sadece bu Meclis?in değil, bütün meclislerin eli kolu bağlanmıştır. 1970?te de bu hatayı yapmıştı Anayasa Mahkemesi. Aynı hataya tekrar döndü. O zaman da yanlış karar vermişti. 82 Anayasası bunu düzeltti ama şimdi tekrar eskiye döndü. Türkiye?yi 40 sene geriye götürdü Anayasa Mahkemesi.
Anayasa değişikliği paketi için bir vade öngörüyor musunuz?
Herhalde yerel seçimden sonra oturulup konuşulur.
ÖZBUDUN VE EKİBİNİN HAZIRLADIĞI TASLAK UYGUN GÖRÜLMEZSE YENİ PAKET HAZIRLANIR
AKP?nin Ergun Özbudun?un başkanlığındaki akademisyenlere hazırlattığı kapsamlı bir anayasa taslağı vardı. Yeni yapmayı düşündüğünüz pakette temel alacağınız bir çalışma mı olacak, yoksa o taslak bir tarafa itildi mi?
Hayır. Uzlaşma Komisyonu kurulduğunda gündeme getiririz. Uygun görülürse onun üzerinden çalışırız, uygun görülmezse yeni paket hazırlanır. Yani öyle bir dayatmamız olamaz tabii ki. Zaten o zaman komisyonu kurmanın bir anlamı kalmaz.
MUHALEFET YENİ ANAYASA YAPMAKTAN KORKUYOR
Seçimden sonra gündeme gelecek anayasa değişikliği paketinde başka hangi düzenlemeler olabilir?
Şu an gördüklerim onlar benim. Onların da kendi gördükleri olabilir tabii. Uzlaşmaya varılırsa çıkar. Bugüne kadar anayasa 16 kez değişti, 13?ü 14?ü önemli. 70 madde değişti aşağı yukarı. Bunların hepsi olumlu değişiklikler. 30 daha değişirse aşağı yukarı 100 madde değişmiş olur. ?82 Anayasası? lafı kalır orada. Tamamen değişmiş olur. Gerçi Anayasa da yamalı bohçaya döner, o ayrı mesele. Bazı bağlantıları kopar ama artık ne yapacaksın. Yeni anayasa yapmaktan korkuyor muhalefet.
YENİ DEVLET KURAMAYACAĞIMIZA GÖRE DARBE GEREKECEK
Anayasalar en kolay darbelerle yenileniyor galiba...
Darbe olsun diyorlar neredeyse. Çünkü onlar diyorlar ki, Meclis yeni anayasa yapamaz. ?Ne zaman yaparsın?? diyorsun; ya darbeler olacak, ya da yeni devlet kuracaksın. Yeni devlet kuramayacağımıza göre darbe olması gerekecek. Elimizde bir tek seçenek o kalıyor. O zaman da biz de diyoruz ki, yağmur duası gibi darbe duasına çıkmamız lâzım.
NTV
