ABD'yi sarsan İsrail lobisi kitabı

Haber Merkezi / TİMETURK

Yahudi lobisi nasıl çalışır? İnanıldığı kadar güçlü müdür? Yoksa bu güç bir efsaneden mi ibaret?

Bu soruların yanıtını arayan iki Amerikalı akademisyen; Şikago Üniversitesinden John Mearsheimer ve Harvard Üniversitesinden Stephen Walt'ın kaleme aldığı kitap ABD'de fırtınalar yarattı.

Me­ars­hei­mer ve Walt, ya­yın­lan­dı­ğı an­dan iti­ba­ren şid­det­li eleş­ti­ri­ler ve güç­lü öv­gü­ler al­mış olan bu ça­lış­ma­la­rın­da, ABD?nin özel­lik­le Or­ta Do­ğu?ya yö­ne­lik dış po­li­ti­ka­sı üze­rin­de İs­ra­il Lo­bi­si?nin oy­na­dı­ğı be­lir­le­yi­ci ro­lü de­rin­lik­li bir şe­kil­de ele alı­yorlar.

ABD?nin İs­ra­il?e ver­di­ği mu­az­zam mad­di ve dip­lo­ma­tik des­te­ğin, sa­de­ce stra­te­jik ve ah­la­ki ge­rek­çe­ler­le açık­la­na­ma­ya­ca­ğı­nı id­di­a eden ya­zar­lar, Lo­bi?nin gev­şek bi­rey­sel ve ör­güt­sel gay­ret­le­ri so­nu­cun­da, ABD dış po­li­ti­ka­sı­nın İs­ra­il-yan­lı­sı bir yö­rün­ge­ye otur­du­ğu­nu tes­pit edi­yorlar.

Me­ars­hei­mer ve Walt, Lo­bi?nin ABD?nin ?Irak, İran, Su­ri­ye, Lüb­nan ve İs­ra­il-Fi­lis­tin ça­tış­ma­sı gi­bi? Or­ta Do­ğu me­se­le­le­rin­de ABD?nin uzun-dö­nem­li ta­vır alış­la­rı­nı et­ki­le­di­ği­ni ve uzun va­de­de ABD?nin ulu­sal çı­kar­la­rı­nı, müt­te­fik­le­riy­le iliş­ki­le­ri­ni, dün­ya ba­rı­şı­nı ve hat­ta, uğ­ru­na uğ­raş ver­dik­le­ri İs­ra­il?in gü­ven­li­ği­ni cid­di öl­çü­de teh­li­ke­ye sok­tu­ğu­nu id­di­a edi­yorlar.

Hemen suçlandılar

BBC'nin haberine göre Mearsheimer ve Walt İsrail lobisi içinde saydıkları kuruluşlardan ADL tarafından derhal 'klasik yahudi düşmanı tezler' savunmakla suçlandılar.

Hatta ADL'in başkanı Abrahan Foxman, neredeyse kitap boyutlarında 'Ölümcül Yalanlar: İsrail Lobisi ve Yahudi kontrolü efsanesi' başlıklı bir yanıt yayımladı.

İki akademisyenin yazdığı kitaba yönelik öfke bir çok kişisel saldırıya da yol açtı.

ABD'deki önde gelen medya organlarının hemen tümünde kitap hakkında olumsuz değerlendirmeler yayımlandı.

Kitap için ne dediler?

?Me­ars­hei­mer ve Walt?ın -özel­lik­le de İs­ra­il?in ABD ile im­ti­yaz­lı iliş­ki­le­ri­ne da­ir- or­ta­ya attıkları stra­te­jik me­se­le­ler tartışma­ya de­ğer.? Da­vid Rem­nick, The New Yor­ker

?Chi­ca­go Üni­ver­si­te­si?nden Me­ars­hei­mer ve Har­vard Üni­ver­si­te­si?nden Walt, bir ateş kasırgasının fi­ti­li­ni ateş­le­di­ler.? Jay So­lo­mon, The Wall Stre­et Jo­ur­nal.com

?Sa­mu­el Hun­ting­ton?un Me­de­ni­yet­ler Çatışması ki­tabından be­ri, ye­ni dün­ya dü­ze­ni­ne ye­ni bir çer­çe­ve­ çiz­me­ye çalışan bu öl­çek­te bir tartışma gö­rül­me­di.? Ste­fan Hal­per, Na­tio­nal In­te­rest.com

?Has­sas bir tartışmayı hak eden önem­li bir ki­tap.? Da­ni­el Levy, Ha?aretz