'Margarinin de yan etkileri var'

Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Çetin ve arkadaşlarının yaptığı araştırma sonucunda, kahvaltı ve yemeklerde kullanılan margarinlerde istenmeyen bazı maddelerin olduğu ortaya çıktı. 6 farklı margarin yağını inceleyen Çetin ve ekibi, inceleme sonucunda bazı firmalara ait margarin yağlarında istenmeyen kalıntılara rastladı. Margarinlerde bulunmaması gereken bu maddelerin, firmaların margarin yağı yapımı esnasında kullandığı araçlardan kaynaklandığı
ifade edildi.

Margarin yapımındaki cihazların önemine dikkat çeken Çetin, 'Margarin üretiminde kullanılan doğal yağların yapılarında, üretim sırasındaki bazı işlemlerden dolayı değişiklikler meydana geliyor. Örneğin, yağ asitlerinde trans durumda dönüşümler yaşanmakta, yağ asitlerindeki çift bağların yer değiştirmeleri doğal dengenin bozulmasına sebep olmaktadır. Bu, margarin imalatında kullanılan cihaz ile makinelerin bazı özelliklerinden ve sıcaklık değerlerinden kaynaklanmaktadır' ifadelerini kullandı.

Yapılan araştırma, Avrupa'nın ünlü bilim ve teknoloji dergisine de konu oldu. Dergide yer alan makalede, margarin yapımında kullanılan yağların doğal oranı ile margarin haline gelen yağın oranı karşılaştırıldı. Şema şeklinde verilen tabloda yağların doğal halinden uzak oranları verildi.

Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü'nde doktora yapan Ayhan Yıldırım, konuyla ilgili daha önce çeşitli seminerler düzenlediklerini belirterek, kimya laboratuvarlarında yağ analizi yapmak amacıyla gaz kromotografi cihazıyla araştırma yaptıklarını belirtti. Türkiye'de 6 firmaya ait margarin yağını incelediklerini ifade eden Yıldırım, 'Yaptığımız araştırma neticesinde 6 adet numunelik yağdan 2'sinin Avrupa standartlarına uygun olduğunu tespit ettik. Diğer 4 margarin yağında ise uygun olmayan maddelere rastladık' şeklinde konuştu.

Margarin yağlarında doğal sapmaların olmasının insan sağlığı açısından olumsuzluklar doğurduğunun altını çizen Yıldırım, 'Margarin yağlarında istenmeyen maddeler konulu bir tez çalışmamız oldu. Etkilerini araştırdık. İstenmeyen bu maddelerin insan sağlığı açısından bazı olumsuzluklara yol açtığını söylemek mümkün. Margarin yağı tüketildiği zaman vücutta hemen etkisini göstermez. 3 ya da 4 yıl sonra çeşitli hastalıklar baş gösterebilir. Ancak oluşan hastalığı sadece yağa bağlamak gerekmez. Bunun tüketilen bazı gıdalardan da kaynaklandığını söylemek yerinde olur' dedi.

Öte yandan Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde yapılan bir araştırma ise, tereyağı ile karşılaştırıldığında margarinin kadınlarda kalp hastalığına yakalanma ihtimalini yüzde 50 oranında artırdığını ortaya çıkardı. Margarinde doymuş katı yağ oranının fazlalığının yanında, trans yağ asidi miktarının da hayli fazla olduğu belirtildi. Varlığı yeni fark edilen bu yağ asitlerinin de damar sağlığını riske soktuğu bildirildi.