Osmanlı döneminde Anadolu toplumunun bugünkünden çok daha fazla etnik kimlik, din ve mezhebi içinde barındırdığını biliyoruz. Tabii kimse bu toplumların harikulade bir uyum içerisinde yaşadıklarını iddia edemez fakat 19?uncu yüzyılın son çeyreğine kadar günümüz Osmanlı toplumunun günümüz ?çağdaş? Türkiye?sindekinden çok daha barışçıl ve çokkültürlü bir toplum olduğu su götürmez bir gerçek.
İstanbul?un ünlü fotoğrafçılarından olan Pascal Sebah?ın 1865 ile 1873 yılları arasında çektiği fotoğraflar belki de bunun en önemli kanıtı.
Sebah, örneğin günümüzde dindar kimliğiyle ön plana çıkan Konya?daki Ermeni ve Rum papazları ile şehrin önde gelen bir Müslüman din adamını aynı karede fotoğraflamış.
Sebah?ın fotoğrafları daha hangi yörelerden hangi insanları buluşturmamış ki? Diyarbakırlı bir Müslüman ve bir Hıristiyan; İstanbullu Ermeni, Yahudi ve Rum; Sivaslı Türk, Ermeni ve Kürt; Ankaralı Müslüman ve Hıristiyan esnaf ile Yozgatlı bir Kürt; Burdurlu bir Ermeni ve Türkmen ile Sarıkayalı bir Kürt kadın...
ABD Kongre Kütüphanesinin arşivinde bulunan fotoğrafları çeken Pascal Sebah, Fransa?da doğmuş ancak köken olarak Hıristiyan bir Arap. İstanbul?da Pera caddesinde 1857 yılında bir fotoğrafçı açan Sebah belki de bu Anadolu?nun kültürel zenginliğinin kıymetini en iyi anlayan insanlardan biriydi. Sebah?ın 1873 yılında Viyana?daki Osmanlı sergisi için hazırladığı ve bu fotoğrafların da yayınlandığı katalog, sergiyi düzenleyenler tarafından altın madalya ile ödüllendirilmişti.
Sultan Abdülaziz de bu albüm için Viyana dönüşünde Sebah?ı ödüllendirdi.
Sebah?ın albümünün yayınlandığı tarih artık milliyetçilik akımının Anadolu coğrafyasındaki halkları birbirine düşürmeye başladığı bir döneme tekabül ediyordu.
Bugün Diyarbakır merkezinde ne kadar Hıristiyan, Ermeni kaldı ya da Bursa?da ne kadar Yahudi? Burdur?daki Ermeni?lere ne oldu? Peki ya Angoralı (Ankara) Hıristiyanlara?
Sebah?ın fotoğrafları işte bu soruların cevaplarının aranmasını isteyen birer tarihi belge niteliğinde...
Fotoğrafları görmek için Galerimizi ziyaret edin
Kaynak: firatnews.com / Serdar Eroğlu
