Haber Merkezi / TİMETURK
Başbakanlık Baş Danışmanı Ahmet Davutoğlu TRT 1'deki Enine Boyuna programında son altı yılda Türkiye'nin dış politikasında yaşanan değişimleri ve gelinen noktaya dair değerlendirmelerde bulundu. Programın diğer konukları arasında Milliyet yazarı Sami Kohen, Mithat Bereket, Yenişafak yazarı Fehmi Koru ve Radikal yazarı Ceyda Karan yer aldı.
'ÖNCELİKLERİ OLAN' DEĞİL 'MERKEZ EKSENLİ' DIŞ POLİTİKA
Prof. Davutoğlu konuşmasında Türkiye'nin geçmişte 'öncelikleri olan' bir dış politika refleksi sergilediğini ama artık bu tutumun yerini 'merkez eksenli' bir stratejinin aldığını söyledi.
İlk olarak son günlerin en sıcak gündemi olan İsrail'in Gazze saldırıları sonrası Türkiye'nin Ortadoğu'da izlediği mekik diplomasisine değinen Davutoğlu, Türkiye'nin taraf olduğu yönündeki eleştirilere 'Gazze'de sakat kalan çocuklar bizim evimizde sorgulanıyor. Türkiye de bu nedenle olayı sorgulamak ve Ortadoğu'ya farklı bakmak zorundadır. Türkiye bölgeye Batı gibi bakamaz.' diye cevap verdi. Davutoğlu Ortadoğu'daki tabloyu şu sözlerle anlattı: 'Ortadoğu'da Türkiye'siz oyun kurulamaz. Türkiye'nin arabuculuk rolü sadece İsrail ile Filistin arasında değil. Mısır'la Suriye arasında, Mısır'la Filistin arasında ve Hamas'la El Fetih arasında güven problemi var. Fakat her iki taraflarla rahatlıkla konuşabilen, iletişime geçirebilen tek ülke var o da Türkiye...'
Davutoğlu, Türkiye'nin kendi kimliğinin parçası olarak Ordadoğu'da iz bırakmak gayesi ile adım attığını kayderken 'Biz şu anda tarihte iz bırakma dönemindeyiz. Türkiye 50 yıllık bir hedef önüne koyacaksa ona göre adım atma vakti gelmiştir' dedi.
GELECEK 5 YILIN KURTULUŞU 2009'A BAĞLI
Türkiye dünyadaki gelişmeler ve özellikle Ortadoğu'ya yönelik hep uyarıcı mesajlar verdiğini kaydeden Davutoğlu, 'Türkiye olarak önümüzdeki 3-4 ayı kurtarabilirsek 2009'u kurtarırız. 2009'u kurtarırsak gelecek 5 yılı kurtarırız.' dedi.
Başbakanlık Dış Politaka Danışmanı Prof. Ahmet Davutoğlu Türkiye'nin dış politikasındaki değişimleri dünyadaki yeni rolünün mihenk taşlarını şöyle anlattı: 'Türkiye için bu yıl öncelik Irak olacaktır. Bugün Zebari Ankara'ya geldi. Bu yeni dönem ABD'nin ihtiyaçları ile Türkiye'nin bölgesinde kurduğu yeni yapılanma Türkiye ABD arasında tam bir paralellik bulunmaktadır. Bu paralellik de tarihte yakalanan en önemli fırsatlardan biridir. Ben 2003 yılında ilk kez komşu ülkelerle sıfır sorun politikasını dile getirmiştim. Biz burda sadece Güney Kıbrıs ile sorunu çözemedik. Kafkasya sorununda ilk müdahaleyi biz yaptık. Kriz çıkmadan önce adımlarımızı hazırlamıştık ve Kafkasya'da sıkıntı çıkabileceğini tahmin ediyorduk. Türkiye'nin Ermenistan sorununa yönelik, Başbakan'ın ortak tarih komisyonu kurması talebi ile birlikte Ermenistan, Azerbaycan Türkiye ilişkilerinde önemli adımlar atıldı. Ermeni Diasporası ile Yahudi Diasporası çok farklıdır. Yahudi Diasporası tüm desteğini İsrail devletine verirken, Ermenistan diasporanın gündeminde değil. Ermeni halkının nasıl yaşadığını bilmiyorlar. Makul ve açık görüşli bir ABD yönetimi sadece diasporanın bakışını değil aynı zamanda Kafkasyadaki dengeleri de gözetmek durumundadır. Biz Kafkasya için üzerimize düşeni yaptık. Önümüzdeki dönemde atılacak adımlarla ilgili planlarımız var. Türkiye'nin bir planı vardır ve bu belli aşamalarla gidecektir. Ermenistan belli reflekslerini harekete geçirirse ilişkilerde çok önemli gelişmeler olabilir. Hrant Dink cenazesinde Türkiye Ermenistan temsilcilerini Türkiye'ye çağırdı. Diaspora buna karşı çıktı. Ermenistan ile diaspora orada çelişkiye düştü. Eğer ABD yönetimi Diasporayı dinleyecek olursa tüm Kafkasya'yı kaybedebilir. Türkiye tüm geçmişi sırtında taşıma lüksü yok. Var olanı görüp geleceği ona göre çizmesi gerekiyor. ABD yönetimi bir yanlış adım atarsa çok büyük zarar görür. Ama Türkiye ABD ilişkilerine zaman tanırsa hem kendisi hem Türkiye hem de Ermenistan kazanacaktır.'
GAZZE SALDIRISI ÖNCESİNDE OLMERT'LE NE GÖRÜŞÜLDÜ?
Davutoğlu ayrıca, Gazze'ye yönelik saldırılar öncesi Türkiye'yi ziyaret eden Olmert'in Erdoğan'a 'operasyon'un ipucunu verdiğine yönelik iddialara da cevap verdi. Olmert ve ekibinin ziyareti esnasında kendisinin de orada bulunduğunu ifade eden Davutoğlu, yaklaşık beş saat süren toplantıda İsrail-Suriye müzakerelerinin 5. roundunun görüşüldüğünü açıkladı. Davutoğlu, görüşmenin beş saat sürmesinin sebebinin de bir odada İsrail tarafı diğerin de kendisi ve Erdoğan'ın bulunduğunu belirterek, Suriye ile uzun süren bir telefon diplomasisi yaşadıklarını kaydetti. Görüşmede Gazze sorununun görüşülüp görüşülmediğine yönelik bir soruyu Davutoğlu, 'Gazze konusunu açan Başbakanımızdı ve barışa yönelik mesajlar verildi. Ancak bir gün sonra bir de baktık ki saldırı gerçekleşti' şeklinde cevapladı.
