Prof. Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, tıp literatürüne yeni giren ve doktorlar tarafından da çok iyi bilinmeyen İstanbul bronşiti hakkında sorularımızı yanıtladı.
İstanbul bronşiti nedir?
Her geçen yıl daha fazla insanı etkileyen bu hastalık, sadece öksürükle belirti veren astım türüdür. İstanbul gibi büyük şehirlerde daha fazla görüldüğü için İstanbul bronşiti ismi verilmiştir. Hastalık, en çok çocuklarda görülmekle beraber her yaştan insanda saptanabilir. Erişkin yaşta kadınlarda daha sık rastlanır.
Belirtileri nedir?
Esas belirtisi kuru öksürüktür. Bu, özellikle geceleri artan, küçük çocuklarda öğürtü ve kusmaya, hanımlarda ise idrar kaçırmaya neden olabilen kuru bir öksürüktür. Öksürük, nöbetler şeklinde ortaya çıkar ve genellikle geceleri daha fazladır. Birçok hasta gece ya da sabaha karşı öksürükle uykusundan uyanır.Telefonla konuşurken ortaya çıkan öksürük nöbetleri İstanbul bronşitinin tipik bir özelliğidir.
Şiddetli öksürük çocuklarda karın ağrılarına, erişkinlerde ise sırt ve göğüs ağrılarına yol açabilir. Küçük çocuklardaki bulgulardan biri de geceleri, saç dipleri ve boynun terlemesidir.
Astım ve diğer bronşitlerden farkı nedir?
İstanbul bronşiti bir astım türü olmakla beraber, astımdan en önemli farkı, hırıltı ve nefes darlığı şikâyetlerinin olmamasıdır. Bu hastaların akciğer röntgenleri, solunum fonksiyon testleri ve alerjik deri testlerinde de her hangi bir bulgu yoktur. İstanbul bronşiti olan hastalarda, bakteri ve virüslerin neden olduğu diğer bronşitlerde olduğu gibi ateş, hâlsizlik, iştahsızlık gibi belirtilere de rastlanmaz.
İstanbul bronşitinin sebebi nedir?
Bronşların aşırı duyarlı olması, yani bronş hiperreaktivitesidir. Bu aşırı duyarlılığın sebebi belli değildir, büyük şehirlerimizdeki yoğun hava kirliliğinin ev, okul ve iş yerlerindeki iç ortam hava kirliliğinin ve katkı maddesi içeren hazır gıdaların tüketilmesinin önemli rolleri olduğu düşünülmektedir. İstanbul bronşitinin dış ve iç ortam hava kirliliklerinin daha yoğun olduğu kış aylarında ortaya çıkması, hastaların yazın ve İstanbul'dan uzaklaştıklarında şikayetlerinin kısa sürede kaybolması bu görüşü destekler.
Tanısı nasıl konur?
anısı aslında kolaydır. Bulguları tipik olmayan hastalarda akciğer röntgeni, alerjik deri testleri ve solunum fonksiyon testleri gerekebilir.
Hangi hastalıklarla karışır?
İstanbul bronşiti, doktorlar tarafından üst solunum yolları enfeksiyonları, sinüzit, farenjit, geniz eti, reflü, bronşit, astım, zatürre gibi pek çok başka hastalıkla karıştırılmaktadır.
Tedavisi nasıldır?
Sprey şeklindeki kortizon ve ağız yoluyla alınan yeni kuşak antihistaminiklerdir. Bu ilaçlar, hastalık belirtileri tamamen geçmiş olsa bile, en az 2-3 ay süreyle kullanılmalıdır.
Korunmak için neler yapılmalıdır?
Büyük şehir hastalığıdır. Yakalanmamak ve hastalığın tekrarlamaması için, ev, okul, gibi yaşanılan yerlerin yoğun trafiğin ve fabrikaların uzağında olmak, kimyasal maddeler, aerosoller gibi irritan faktörlerden uzak kalmak gerekir.
