Da Vinci'nin 500 yıllık hayali

Leonardo da Vinci'nin 1502'de, Sultan II. Bayezit'e gönderdiği, 'Ben, kulunuz, İstanbul'dan Galata'ya uzanan bir köprü yapmak istiyorum,' diye yazan mektupla başlayan Da Vinci Köprüsü macerası kısmetse 2010'da sona erecek. Çünkü 2010 İstanbul Avrupa Beşkenti projeleri arasında bu köprünün inşaa edilmesi de planlanıyor.

Adem Özkul'un yönetmenliğini yaptığı Cengiz Özdemir'in hem senarist hem de yapımcı olarak dahil olduğu Da Vinci Köprüsü adlı belgesel ise yaklaşık 500 yıllık köprü macerasının ayrıntılarını anlatıyor. Geçen hafta DVD olarak yayımlanan belgeseli çeken ekip, konunun Türkiye'de pek bilinmediğini fark edince bir belgesel çekmeye karar vermişler. Özdemir 'Biz köprüyü ilk duyduğumuzda, internette tek bir haber yoktu bu konuda. Daha doğrusu Türkiye'de yoktu,' diyor. Leonardo da Vinci'nin Sultan II. Bayezit'e bir mektup gönderdiği 1950'lerde ortaya çıkmış. Özdemir 'Önceleri, Türkiye'de bu mektup hiç bilinmiyordu. Topkapı'daki mektupla Leonardo'nun çizimlerini ilk ilişkilendiren Alman Türkolog Franz Babinger oldu. Bu olay 1950'lerde olmasına ve bazı mesleki yayınlarda yer verilmesine rağmen, bizim kamuoyumuzun gündemine şimdiye kadar hakkıyla taşınamadı,' diyerek mektubun nasıl ortaya çıktığını anlatıyor.

Sultan 2. Bayezit'e hitaben yazılan mektubun, saraya ulaştığı kesin, çünkü Osmanlıcaya çevrilmiş. Ancak Sultan'a sunuldu mu, ne düşünüldü, cevap yazıldı mı, günümüze ulaşan bir kayıt yok. Ama mektubun çevirisi Topkapı Sarayı'nda E 6184 numarasıyla kayıtlı. Köprüyle ilk ilgilenen de Türkiye olmuyor. Köprü 2001'de Norveç'te üstgeçit olarak inşa ediliyor. Sonra küresel ısınmaya dikkat çekmek için önce Antarktika'da buzdan bir maketi yapılıyor. Yine buzdan yapılan bir başka maketi, 1 Ocak 2008'de New York'taki BM binası önünde sergilenmeye başlanıyor. 21. yüzyılda birden değerlenen köprü 2010'da Türkiye'de inşaa edilirse Da Vinci'nin hayali yüzyıllar sonra gerçekleşmiş olacak.