Alzheimer, yaşlıların hastalığı değil

Gaziantep Özel Sani Konukoğlu Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Gönül Çakmak, alzheimer hastalığının daha çok yaşlıların hastalığı olarak görülmemesi gerektiğini söyledi.
Dr. Çakmak, Özel Sani Konukoğlu Hastanesi'nin, sosyal sorumluluk anlayışı ile düzenlediği halka açık konferanslar kapsamında ''Alzheimer Hastalığı'' konusunu anlattı.

Alzheimer hastalığının bunamanın en sık görülen tipi olduğunu belirten Dr. Çakmak, bu hastalığın, nüfusun yaşlanmasına paralel olarak giderek arttığına dikkat çekti.

'Bu hastalığı daha çok yaşlıların hastalığı diye düşünmemek gerekir. Çünkü 50'li yaşlarda da görülebilir'' diyen Dr. Çakmak, şöyle devam etti: ''Alzheimer hastalığı günlük yaşamsal aktivitelerde azalma ve bilişsel yeteneklerde bozulma ile karakterize olup, hastalığa davranış değişiklikleri de eşlik eder. Alzheimer hastalığı ailevi tip ve kalıtsal olmayan tip olarak iki gruba ayrılır. Olguların yüzde 95'i kalıtsal olmayan tiptir. Bu yaşlılardaki hastalığın tipik biçimidir. Hastalığa neden olabilecek bir dizi etken tartışılmaktaysa da hastalığın nedeni henüz bilinmemektedir.''

Alzheimer'in hafif ve genellikle ihmal edilen belirtilerle başladığını bildiren Dr. Çakmak, ''Bu hastalık, ilerleyici özellik gösterir ve son evrede hasta ileri derecede bakıma muhtaç hale gelir. Evreler arasından uzun yıllar geçebilir. Bazıları evreye özgüyken, bir kısmı hiç çıkmayabilir'' diye konuştu.

Alzheimer hastalığının tanısının konunun uzmanı (nörolog, nöropsikolog, psikiyatr, geriatr, geropsikiyatr) hekim tarafından bazı özel testler de kullanılarak bir klinik görüşme ile kesin tanının ise beyin biyopsisisi kanıtlarıyla konulduğunu kaydeden Dr. Çakmak, yakın geçmişteki olayların ve insan isimlerinin unutulmaya başlanması, tarihlerin unutulması, evin yolunu bulamama ya da yabancı yerlerde dolaşma güçlüğü, karar vermede güçlük, çalıştığı yere ve hobilere olan ilginin azalmasının, hastalığın ilk belirtileri olduğunu vurguladı.

Alzheimer hastalığının bugün için tam düzelme sağlayacak tedavisi olmadığını anlatan Dr. Çakmak, sözlerini şöyle sürdürdü: ''Yine de belirtileri azaltıp, hastaların yaşam kalitesini artıracak bir dizi ilaç verilebilir. Alzheimer hastası, zihinsel ve fiziksel yeteneklerini koruyabildiği sürece yaşam kalitesini de koruyacaktır. Eğer hastanın kendine bakımındaki azalmayı izlemek istiyorsak, günlük yaşam aktiviteleri ölçeğini kullanabiliriz. Bu ölçekte gün boyunca genellikle hepimiz tarafından uygulanan 6 basit aktivite sıralanmıştır. Bunlar banyo, tuvalet, yatmak - kalkmak, yemek, giyinmek, idrar ve dışkılama kontrolüdür. Bu aktivitelerin her biri bağımsız olarak yerine getirilebiliyorsa 1 puan, getirilemiyorsa 0 puan verilir. 6 puan kendine bakımında tam yeterliliktir. Daha ayrıntılı testlerle de değerlendirmeler yapılabilir.''

Tam tedavisi olmayan bu hastalığa yakalanan bireylerin yakınlarının hastadaki davranış değişikliği, iletişim sorunları, uyku problemi, yemek yememe, amaçsız dolaşma, kuşkular, hayaller gibi pek çok sorunla başa çıkmak zorunda kaldıklarını anımsatan Dr. Çakmak, sözlerini şöyle tamamladı: ''Alzheimer hastasının kendisine ve çevresine zarar vermesini engellemek için zorunlu olarak çevresini değiştirmesi gerekebilir. Ancak bu değişikliklerin yalnızca aile içindeki güvenlik ve konfor için ve yavaş yapılması gerekir. Hastalık iyice ilerlediğinde hastaya yalnız başına bakmak giderek güçleşeceği için aile bireylerinden yardım alınabilir veya hastabakıcı tutulabilir ya da bu durumlarda bakımevleri düşünülebilir. Alzheimer hastalığı ne kadar ilerlerse ilerlesin, tedavide ısrar edilmelidir. Bu durumlarda ortaya çıkabilecek diğer tıbbi durumlar (kabızlık, ağrı, yatak yarası gibi) için ayrıca önlemler alınmalı.''