Türkiye?de teknoloji ürünleri sektöründe, global krizin ve rekabetin etkisiyle fiyatlarda yüzde 12 gerileme yaşanmasına rağmen satışlar yüzde 12 düştü. Eylül, ekim ayında en sert düşüş yüzde 16?dan fazla oranla cep telefonu, telekom ve bilgisayar satışlarında yaşandı. 2007?de yüzde 14 artışla 7.3 milyar Euro?ya ulaşan elektronik sektörü 2008?i 6.6 milyar Euro?yla kapatacak.
TEKNOLOJİ ürünleri sektörü, yoğun rekabet ve tüm dünyayı saran küresel krizin etkisiyle fiyatların yüzde 12 gerilemesine rağmen satışlarda yüzde 12 düşüş yaşadı. Dolar kurundaki sert yükselişlerin yaşandığı eylül ekim ayında maliyetlerin arttığı teknoloji pazarında satışlardaki en sert düşüş yüzde 16?nın üstünde bir oranla cep telefonu ve bilgisayar satışlarında yaşandı. Electro World?ün GFK araştırma şirketine yaptırdığı pazar araştırmasına göre geçen yılın aynı dönemine göre satışlarda en fazla darbe yiyenler yüzde 35 ciro kaybı ile bilgisayar mağazaları olurken, elektroniğin yanında gıda gibi diğer ürünlerin satıldığı büyük marketler ise satışlarını yüzde 15 artırdı.
Fiyatı düşmeyen ürün yok
Bin 114 kişinin katıldığı GFK araştırmasına göre teknoloji ürünleri pazarında fiyatlar, yüzde 1.5 ile yüzde 20.4 aralığında bütün ürünlerde geriledi. Fiyatlar ve cirolar gerilerken, bazı ürünlerin satışları adet olarak arttı. Fiyatların düşmüş olması, satın alınması kolay küçük ev aletlerine olan talebi artırdı. Bir önceki yıl 9 milyon 360 bin adet olan satış rakamı, bu yıl 9 milyon 950 bin adete ulaştı. Kamera, plasma ve LCD TV?yi kapsayan tüketici elektroniği ve fotoğraf makinesi kategorisinde ise satış adetleri yüzde 3.4 artarak 4 milyon 166 bin oldu.
Avrupa?da pazar büyüyecek
2007 yılında yüzde 14.3 büyüyerek 7 milyar 340 milyon Euro?luk büyüklüğe ulaşan elektronik ürünler pazarının 2008?de yüzde 9.9 düşüş ile 6 milyar 610 milyon Euro?ya gerileyeceği öngörülüyor. Ekonomik krizden daha çok etkilenen Avrupa?da ise 111.2 milyar Euro büyüklüğe sahip olan sektörün 2008 yılını yüzde 1 oranında artış göstererek 112.3 milyar Euro büyüklük ile kapatması bekleniyor.
Takipçiler en büyük kitle
GFK?nın araştırması genel tüketici profiline ilişkin de ilginç bilgiler ortaya koydu. Teknoloji pazarı tüketicilerinin yüzde 28?i takipçi adı verilen yüzde 83?ünü erkeklerin oluşturduğu, sosyo-ekonomik kategorisi C1 olan tüketicilerden oluşuyor. İki ve üçüncü sırada ise yüzde 22?lik payla entelektüeller ve hedonist gençler yer alıyor. Yaş ortalaması 39, çoğu üniversite mezunu, genellikle bayilerden alışveriş yapmayı tercih eden entelektüelleri diğer tüketici kitlesinden ayıran en önemli özellikle kadın oranının yüksekliği. Hedonist gençler ise bekar, yaş ortalaması 24, yüzde 83?ü erkek, internete meraklı gençlerin oluşturduğu tüketici grubu.
Fiyatı düşen küçük ev aletlerine talep arttı
Ocak-Ekim 2007-2008 dönemini kapsayan araştırmaya göre fiyatı en çok gerileyen ürün grubu küçük ev aletleri oldu.
Ütü, elektrikli süpürge, mikser gibi ürünlerden oluşan bu grupta fiyatlar yüzde 20.4 düştü.
Küçük ev aletleri satışı adetsel olarak yüzde 6.3 arttı 9 milyon 950 bine ulaştı.
Telekom ürünlerinin fiyatındaki gerileme yüzde 14.8 oldu.
Telekom ürünlerinde cirolar yüzde 16.7 düşerek 1 milyar 546 milyon Euro?dan 1 milyar 289 milyon Euro?ya indi.
Bilgisayar, printer gibi ürünleri bünyesinde toplayan BT (Bilişim Teknolojileri) sektöründe ciro kaybı ise yüzde 16.5 oldu.
BT?de önceki yıl toplam satışları 1 milyar 238 milyon Euro iken Ocak-Ekim 2008 döneminde 1 milyar 34 milyon Euroya indi.
Bilgisayar mağazaları ciroda düşüş yaşıyor marketler öne çıkıyor
SATIŞ kanalı açısından geçen yılın aynı dönemine göre satışlarda en fazla darbe yiyenler yüzde 35 ciro kaybı ile bilgisayar mağazaları olurken, elektroniğin yanında gıda gibi diğer ürünlerin satıldığı büyük marketler ise satışlarını yüzde 15 artırdı. Aynı dönemde beyaz eşya ve elektronik ürün bayilerinin satışlardan elde ettiği gelirler yüzde 15, GSM operatörlerinin gelirleri ise yüzde 20?ye yakın azaldı. Bu dönemde cirolarını artıranlar ise yüzde 10.6 ile büyük elektronik perakendeciler ve yüzde 15.7 ile hipermarketler oldu.
Fiyat ve alternatif
Electro World Genel Müdürü Bahadır Özbek, daralan pazarda hipermarketlerin satışlarının artırmasına neden olarak bu mağazaların sayılarının çok fazla artmasının ve çok ucuz elektronik ürün satmalarının etkili olduğunu söyledi. 2000?li yıllara kadar Türkiye pazarında her ürün grubuna özel bayilerden oluşan yapının kırıldığını belirten Özbek, rekabetin ve ekonomik koşulların tüketici profilini de değiştirdiğini ifade etti. Araştırmanın sonuçlarının da bunu doğruladığına değinen Özbek şunları söyledi: 'İnsanlar artık fiyatları karşılaştırabilecekleri, en ucuzu alabilecekleri büyük marketleri tercih ediyor. Bunda ürünlerin hem çok ucuza hem de farklı alternatiflerle sunulması etkili oluyor. 2007?de büyük elektronik perakende mağazalar yüzde 12.8 oranında büyüdü. Bu 2009?da daha da artacak. Ancak hálá sektörün yarısı bayilerden oluşuyor. Bunların büyüme hızlarında geçen yıl başlayan düşüş devam edecek.'
Tüketicinin hayali plazma cep telefonu
TÜRKİYE?de tüketicilerin yüzde 100?ü cep telefonu sahibi olduğu halde, yeni cep telefonu almak isteyenlerin oranı yüzde 19. İleride en çok alınmak istenen ürün ise yüzde 23?lük bir oranla ilk sırada yer alan plazma TV. Yüzde 16?sı laptop, yüzde 15?i masaüstü bilgisayar, yüzde 14?ü ise LCD televizyon almak istiyor. İleride en az alınmak istenen ürün ise yüzde 0.3 ile elektrikli diş fırçası. Araştırmaya katılanların hepsinin buzdolabı, ütü ve cep telefonu bulunuyor. Yüzde 99?unun çamaşır makinesi, yüzde 98?inin elektrik süpürgesi, yüzde 95?inin ise fırını var. En az sahip olunan ürünler ise yüzde 11 ile plazma TV, yüzde 7 ile akıllı telefonlar ve yüzde 3 ile yön gösteren navigasyon cihazları.
