Arel?e ölümünden 18 yıl sonra ödül

En önemli klasik müzik bestecilerimizden ve elektronik müziğin öncülerinden Bülent Arel?e ölümünden 18 yıl sonra, 2008 MİAM Onur Ödülü verildi. Arel?in ödülünü oğlu aldı

Bülent Arel öleli 18 yıl olmuş. Türk bestecileri arasında, evrensel 20. yüzyıl müzik akımlarının en önemlilerinden biri olan elektronik müziğin öncülerinden sayılan Bülent Arel?e 18 yıl sonra da olsa kendi memleketinde bir onur ödülü verilmesi sevindirici. Arel?i tanıma şansını elde edememiş, müziğini hiç duymamış olan yeni kuşaklar bu vesileyle içimizden böyle bir insan çıkmış olduğunu öğrenecek.

Bülent Arel, bir elinde on marifet ile doğan olağanüstü yetenekli insanlardan biriydi. Parlak bir piyanist, eline aldığı her partisyonu bir çırpıda okuyup çalabilecek düzeyde bir eşlikçi, Türkiye?nin meslekten gelen ilk gerçek ?tonmeister?iydi. Teknik ve elektronik bilgisi herhangi bir mühendisi suya götürür, susuz getirirdi. Daha okuma yazmayı yeni sökmüşken kendi kendine radyo ve plak çalar yapması aile arasında hayretle anlatılırdı.

Korodan elektronik müziğe
Annesi ressam Müzdan Arel, Sanayi-i Nefise Mektebi?nin ilk kız mezunuydu. Bülent Arel?in asıl merakı ise hareketli heykeller yani ?mobil?ler yapmaktı. Heyecanlı, çalışkan ve ilham verici bir yöneticiydi. Orkestra ve koro yöneticiliği kadar Ankara Radyosu Müzik Yayınları yöneticiliğinde de başarılıydı.

Helikon Derneği ve Helikon Yaylı Çalgılar Orkestrası?nın kurucularından biriydi.1965-70 yılları arasında Ankara Radyosu Madrigal Korosu?nu kurmuş ve bu koro ile ?a capella? (enstrüman eşliksiz) koro dağarının tüm eserlerinin kaydını gerçekleştirmişti.

Asıl ününü elektronik müzik alanında yaptı Bülent Arel. Elektronik müziğin, değil sadece Türkiye?de, dünyada bile ilk denemelerinden biri sayılan çalışmasını 1958?de Ankara?da gerçekleştirdi. Kendi tasarladığı ve bir mühendis arkadaşının yardımıyla imal ettiği ?sine-wave generator? yani ?osilatör? ile ?Kuartet ve Elektronikfrekansmetresi İçin Müzik? adlı eserini Helikon Yaylı Çalgılar Dörtlüsü 19 Ocak 1958 günü Milli Kütüphane Salonu?nda icra ederek müzik tarihinde yepyeni bir sayfa açtı. Arel, sonradan bu eserin üzerinden geçmiş ve adını ?Yaylı Dörtlü ve Teyp için Müzik? olarak değiştirmişti.

Pek çok öğrenci yetiştirdi
Elektronik müzik, dünyada da henüz emekleme çağındaydı. New York?ta Columbia-Princeton Electronic Music Center kurulma aşamasındaydı. Bülent Arel, Vladimir Ussachevsky, Otto Luehning ve Milton Babbit ile bu merkezin kurucuları arasında yerini aldı.

1965?te Yale Üniversitesi?nde kompozisyon dersleri vermeye başladı ve Elektronik Müzik Laboratuvarı?nı kurdu. 1971?de New York Eyalet Üniversitesi Stony Brook Kampüsü?ne Elektronik Müzik Laboratuvarı kurmak üzere davet edildi. 1988?de emekli olana kadar Stony Brook?ta bir yandan bu laboratuvarı yönetti, bir yandan da kompozisyon profesörü olarak pek çok öğrenci yetiştirdi.

18 Aralık?ta İTÜ Maçka Kampüsü?nde düzenlenen törenle Bülent Arel?e 2008 Müzik İleri Araştırmalar Merkezi (MİAM) Onur Ödülü verildi. MİAM Eşbaşkanı Kamran İnce, Bülent Arel?in ödülünü oğlu Emre Arel?e sundu. Törende Bülent Arel?in elektronik eserlerinden ?Mimiana II - Frieze? ile ?Yaylı Dörtlü ve Teyp İçin Müzik? seslendirildi. Ayrıca bestecinin çalgı müziklerinden örnekler yorumlandı.