Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Durmuş Yılmaz, 1 Ocak 2009 tarihinde tedavüle girecek ve ''yeni'' ibaresinin kaldırıldığı yeni paraları tasarlarken, görme engelli vatandaşların ihtiyaç ve beklentilerini özellikle dikkate aldıklarını bildirdi.
Yılmaz, Türkiye Körler Federasyonunun Ankara Angora Otelde yapılan 17. Olağan Genel Kurul toplantısına katılarak, yeni yılda tedavüle girecek Türk Lirası'na geçiş süreciyle ilgili bilgi verdi ve görme engellilerin yeni paraları tanımasına yardımcı olacak ''para-ölçer''i tanıttı.
Durmuş Yılmaz, toplantıda yaptığı konuşmada, 1 Ocak 2005 tarihinde Türk Lirası'ndan 6 sıfırı atarak, yeni Türk Lirası'na geçişi başarıyla gerçekleştirdiklerini anlatarak, şimdi de para reformunun ikinci ve nihai aşamasına gelindiğini 1 Ocak 2009 tarihinde para biriminin başındaki ''yeni'' ibaresinin kaldırılarak, ''Türk Lirası''na geri dönüldüğünü söyledi.
Yeniden ''Türk Lirası'' ve ''kuruş'' adını alacak banknot ve madeni paraların yenilenen tasarımları, değişen boyutları ve gelişmiş güvenlik özellikleriyle yılbaşından itibaren devreye gireceğini ifade eden Yılmaz, halen kullanılan Yeni Türk Lirası banknot ve kuruşların bir yıl daha kullanılabileceğini, ardından tedavülden kaldırılacağını anımsattı.
5, 10, 20, 50, 100 ve 200 Türk Lirası olarak tasarlanan yeni banknotların ön yüzünde Atatürk'ün 3 farklı döneminde çekilmiş gülümseyen portre fotoğraflarının bulunduğunu anlatan Yılmaz, banknotlarımızın arka yüzlerinde ise ulusal ve uluslararası ölçekte değer yaratmış ve tarihe mal olmuş şahsiyetlerin portrelerine yer verildiğini söyledi.
PARADAKİ AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLER
Merkez Bankası olarak yeni paraları tasarlarken, görme engelli vatandaşların ihtiyaç ve beklentilerini özellikle dikkate aldıklarını vurgulayan Yılmaz, yeni paraları görme engellilerin kolayca tanımalarına yardımcı olacak şekilde tasarladıklarını bildirdi.
''İmkanlarımız çerçevesinde görme engellilerin hayatını kolaylaştırmaya gayret ettik'' diyen Yılmaz, yeni paraların kullanımının engelliler için çok daha rahat ve kolay olacağını söyledi.
Bu kapsamda paralardaki en önemli özelliğin, ''farklı değerdeki banknotların farklı boyutlarda basılmış olması'' olduğuna dikkati çeken Yılmaz, Türk Lirası banknotların ebadının kupür değerinin büyüklüğü ile doğru orantılı olarak tasarlandığını belirtti.
Diğer bir özelliğin de ilk kez uygulanan ve kupür sırasını gösteren ''kabartma noktalar'' olduğunu ifade eden Yılmaz, banknotlarda 6 kupür bulunduğunu, ön yüzlerinin sol üst kenarında kupür değerine göre, küçükten büyüğe doğru ''braille alfabesi'' ile 1'den 6'ya kadar sayıyla kupür sırasını gösteren kabartma noktaların yer aldığını kaydetti.
Öte yandan banknotların ön yüzünde bugüne kadar ilk kez kullanılan ve el temasıyla da kolaylıkla hissedilebilen ''holografik şerit folyo'' yer aldığını anlatan Yılmaz, bu şerit sayesinde bu banknotları hem tanımanın hem de kullanılmakta olan YTL banknotlardan ayırt etmenin çok kolay olacağını söyledi.
Yılmaz, son özellikle olarak da YTL banknotlarda olduğu gibi tüm Türk Lirası banknotların ön yüzünde parmakla hissedilebilen kabartma baskı uygulamasına artırılarak, devam edildiğini kaydetti.
GÖRME ENGELLİLERE ''PARA-ÖLÇER
Yenilenen tasarımları, değişen boyutları ve gelişmiş güvenlik özellikleriyle kullanılmaya başlanacak Türk Lirası banknot ve madeni paraların görme engelliler tarafından da rahatlıkla kullanımını sağlamak üzere Merkez Bankası olarak yeni bir projeyi daha hayata geçirdiklerini bildiren Yılmaz, ''Görme engellilerin, Türk Lirası ve kuruşları kolaylıkla tanıyabilmelerine ve ayırt edebilmelerine yardımcı olacak bir araç olarak 'para-ölçer'ler üretilmesi yönünde çalışmalara hız verdik'' dedi.
Yurt dışında üretilmekte olan ve Türk lirası banknot ve madeni paralar için özel olarak tasarlanan para ölçerler sayesinde görme engelli vatandaşların hiç bir yanılgıya düşmeden tüm paraları tanıyıp ayırtedebileceklerine dikkat çeken Yılmaz, para ölçerlerin yılbaşından itibaren kullanılmaya başlanacağını söyledi.
Para-ölçer'in Türkiye Körler Federasyonu ve bağlı kuruluşların desteğiyle görme engellilere ulaştırılacağını belirten Yılmaz, görme engelli vatandaşların para-ölçerleri Merkez Bankası'nın Türkiye genelindeki tüm şubelerinden alabileceğini ifade etti.Yılmaz, şöyle devam etti:
''Para-ölçerleri çeşitli dernek, vakıf, federasyon ve benzeri tüm sivil toplum kuruluşları aracılığıyla mümkün olduğu ölçüde fazla sayıda görme engelli vatandaşlarımıza ulaştırmaya çalıştıracağız. Yine de tüm bu dağıtım kanalları dışında kalan ve para-ölçerini alamayan vatandaşlarımız Bersay İletişim Danışmanlığına telefon, elektronik posta veya mektup yoluyla başvurmaları halinde para ölçer adresine teslim edilecek.
Para ölçer Türk Lirası banknotların ve madeni paraların en hızlı ve doğru şekilde tanınmasını sağlamak üzere tasarlandı. Her zaman yanınızda taşıyabileceğiniz pratik bir araç. Sizin için hayatı çok kolay hale getirecek.''
Yılmaz, ayrıca federasyon üyelerine ve diğer görme engellilere ulaştırılmak üzere, ''braille alfabesi''ni bilenler için kabartma baskılı, bilmeyen görme engelliler için yakınları tarafından bilgi verilmesini sağlamak üzere normal matbaa baskılı broşürlerin dağıtılacağını sözlerine ekledi.
BU BİR ZİHNİYET DEĞİŞİMİ
Türkiye Körler Federasyonu Başkanı Hasan Tatar da seçimler öncesi engellilere yönelik büyük vaadlerde bulunulduğunu belirterek, ''Biz vaad değil, somut kazanım istiyoruz'' dedi.
Merkez Bankası'nın görme engellilere dönük yaptığı söz konusu katkıdan dolayı memnuniyetlerini dile getiren Tatar, sorunlarının çözümünün örgütlenmeden geçtiğini söyledi.
Görme Özürlüler Derneği Ankara Şube Başkanı İrfan Altıntaş ise ''para-ölçer''lerin plastik bir karttan ibaret olmadığını ifade etti ve ''bu görme engellilerin muhtaçlık psikolojisinden kurtarılmasına Merkez Bankası'nın verdiği destek, bir zihniyet değişimidir'' diye konuştu.
ALDIĞIMIZ PARALARI VERMEYİZ'' ESPRİSİ
Konuşmaların ardından Merkez Bankası Başkanı Durmuş Türkiye Körler Federasyonu Başkanı Tatar'a para ölçerin nasıl kullanıldığını, yeni banknot ve kuruş vererek gösterdi.
Tatar, yeni banknotları plastik aletin içine koyduktan sonra katlayarak ebatına göre, hangi tutarda olduğunu söylerken, yeni banknot veren Yılmaz'a da ''Merkez Bankası Başkanı tasarruftan yana. Bir parayı almadan diğerini vermiyor, aldığımız paraları vermeyiz'' diye espri yaptı.
Tatar, sıra kuruşların denemesine gelince gülerek, ''Biz zaten bu kadarcık parayla yetinmeyiz'' dedi.
Türkiye Körler Federasyonu Başkanı Tatar, Merkez Bankası Başkanı Yılmaz'a görme engellilere katkılarından dolayı bir çiçek ve teşekkür belgesi verdi.
İHA
