Burdur Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Başkanı Yusuf Keyik, bankaların kredi tutumlarını eleştirerek, 'Kaynak akışını durdurursanız o firmanın sonunu hazırlarsınız' dedi.
Küresel mali krizi değerlendiren BTSO Başkanı Yusuf Keyik, 'Bugünkü kriz çok farklı. Siz içeride ne kadar mücadele etseniz de dışarıdaki sıkıntı sizi de etkiliyor. Türkiye global dünyanın ve ekonominin içinde yer alan bir ülke. Dışarıda yaşanan krizlerden etkilenme tarafındayız' şeklinde konuştu.
Krizle birtakım bankaların kredileri kullandırmadığını hatırlatan Keyik, 'Çeşitli bahanelerle engelliyorlar. Kamu bankaları da var. Şirketler zarar ederse batmaz, para kazanmazsa batmaz, ama kaynak akışını durdurursanız batmaması için hiçbir engel kalmıyor. Kaynak akışını durdurursanız o firmanın sonunu hazırlarsınız. Sanayi ve tüccardan bankalar zamanında para kazandılar. Zor durumda da yanlarında olmalarını bekliyoruz' diye devam etti.
Ülke ve dünya gündemindeki ekonomik krizle ilgili bilgi veren Keyik, sözlerini şöyle sürdürdü:
'Kriz ABD'de başladı ve ülkemize kadar geldi. Biz oda başkanları olarak olumsuzlukları zamanı geldiğinde mutlaka ifade etmeliyiz. Yaptığımız eleştirilerde toplumumuz nasıl etkilenir bunu gözetmeliyiz. Bu tamamen Türkiye'de yaşanan bir sıkıntı değil. ABD'de başlayan ekonomik kriz ülkemize kadar geldi. Durgunluğun farkındaydık ve global kriz gelecek diye ekonomistler de uyarmıştı. Tabi bu uyarıları dikkate almadık. Yaşamamız gerekiyor. 1994'de ve 2001'de iki kriz yaşadık. Bugün de yaşıyoruz. Bugün
yaşadığımız kriz tamamen farklı. O dönemde yaşanan iki kriz Türkiye'deydi. Bugünkü kriz çok farklı siz içeride ne kadar mücadele etseniz de dışarıdaki sıkıntı sizi de etkiliyor. Türkiye global dünyanın ve ekonominin içinde yer alan bir ülke. Dışarıda yaşanan krizlerden etkilenme tarafındayız. Bu süreç belli bir süre devam edecek. Tamamen Türkiye politikalarına bağlı değil dışarıdan gelen bir kriz. Girdi ve giderlerimizin ekonomik olması yönünde tedbirler almalıyız. Verimimizi biraz daha
yükselterek, kalitemizi yükselterek, girdi maliyetlerimizi düşürerek bu krizden en az zararla çıkmanın yollarını aramak zorundayız.'
Burdur'da şeker fabrikası ve büyük firmalar dışında sanayi sektöründe 5 bine yakın istihdam olduğunu belirten Keyik, 'Tedbirler alırken işçi çıkarmalar da yaşanacak. Firmalar 2009'da zorlanacak, biraz ümitsizim. 2009 protokolleri ve sözleşmeleri yarı yarıya düşecek diye düşünüyorum. Önlem alacaklar ve en kolay yol olan istihdamda azalışı seçiyorlar. Bankaların kaynak akışı faktörü farklı bir boyut. Krizin çıkmasıyla birlikte birtakım bankalar kredileri kapatmadı ama kullandırmıyor. Bakıyor çeşitli
bahanelerle engelliyorlar. Kamu bankaları da var. Şirketler zarar ederse batmaz, para kazanmazsa batmaz, ama kaynak akışını durdurursanız batmaması için hiçbir engel kalmıyor. Kaynak akışını durdurursanız o firmanın sonunu hazırlarsınız. Sanayi ve tüccardan bankalar zamanında para kazandılar. Zor durumda da yanlarında olmalarını bekliyoruz' diye konuştu.
DEVLETİN ÇABALARI
Devletin istihdamı artırıcı çabaları olduğuna dikkati çeken Keyik, 'En son 'Can suyu kredisi.' KOSGEB ile firmalara 25 bin YTL ve her 9 işçiden fazlası için 2 bin YTL artı kredi veriyor. 18 ay çalıştırma şartı var. Odada bin 600'ü faal olmak üzere yaklaşık 2 bin üyemiz var. 50-100 işçi çalıştıran firma sayımız çok değil. Firmalarımız küçük ve orta ölçekli. Krizden dolayı biz de hasar çok fazla olmayacak. KOBİ oldukları için ciroları, kullandıkları krediler belli. Küçük yerdeki sanayi ve esnaf tedbirli.
Hesaplı ve itinalı gidiyor. Finans sektörünün akışı durdurmaması gerekiyor. Krizi derinleştiren etken bu. Finans, kaynak akışını durdurduğu zaman kriz derinleşiyor. Biraz faiz öder borcumu öderim diyor ve bankadan kredi talep ediyor. Bankalar da dışarıdan para alıyor. 65 milyar dolar Avrupa bankalarına ödeyeceği borçları var. Almışlar parayı ev, konut ve taşıt kredisi olarak vermişler. Yerinden alamazlarsa nasıl ödeyeceğini düşünüyor. Ödeyemezse kaynak bulamıyor'' ifadelerini kullandı.
BTSO Başkanı Yusuf Keyik daha sonra şunları söyledi :
''Herkes birbirini eleştirmekten ziyade yapabileceği pozisyonda olayın üzerine giderse bu olayı az zararla atlatırız. Burdur'da ihracatı geliştirme merkezini odamızda kurduk. Hangi ülkeye ihracat yapacaksa bu konuda bilgilendirmeyi sağlıyor ve firmalara yardımcı oluyor. Teşvik Yasası'nın yanlış olduğunu çıkarken odalar ve borsalar birliği olarak bildirdik. Maliyetlerde istihdam vergisinde, enerjide indirim, organize sanayide farklılık, oda olarak çalışmalarımızı sürdürüyoruz. 2. organize sanayi bölgesi
kurma çalışmalarımız sürüyor.'
İHA