TSK'nın istihdam anlayışı değişiyor

Tasarıya göre 4 yıllık fakülteleri bitiren ve 27 yaşından büyük olmayanlar sözleşmeli subay olarak alınabilecek.

AK Parti İstanbul Milletvekili Hasan Kemal Yardımcı başkanlığında toplanan TBMM Milli Savunma Komisyonu, TSK'da İstihdam Edilecek Sözleşmeli Subay ve Astsubaylar Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'nı görüştü.

Alt komisyonda son şekli verilen tasarının görüşmelerine Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül de katıldı. Görüşmelerin sonunda tasarı alt komisyonun hazırladığı şekliyle kabul edildi. Tasarıya göre en az 4 yıllık fakülte ve yüksekokulları bitirenlerden 27 yaşından, lisanüstü
eğitimini tamamlamış olanlardan ise 32 yaşından büyük olmayanlar sözleşmeli subay olabilecek.

Askeri okullardan ve TSK'dan her ne sebeple olursa olsun ilişikleri kesilen personel sözleşmeli subay olarak alınamayacak. Askeri öğrencilikten kendi isteğiyle ayrılanlar ile askerliğini yedek subay veya kısa dönem erbaş olarak yapanlardan terhis edilenler veya askerlik hizmetini yapmakta olanlar sözleşmeli subay olabilecek.

Sözleşmeli subay olacaklarda devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar, halkı askerlikten soğutmak, Türklüğü, cumhuriyeti, devletin kurum ve organlarını aşağılamak ile basit ve nitelikli zimmet, irtikap, iftira, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, yalan yere tanıklık, cinsel saldırı, cinsel taciz, kişiyi hürriyetlerinden yoksun bırakmak, fuhuş, gayri tabii mukarenet, hileli iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile istismal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, ihaleye fesat karıştırma, devlet sırlarını açığa vurma suçlarından birisinden mahkum olmama, güvenlik soruşturması olumlu sonuçlanmış olma ve yapılacak sınavda başarılı olma şartları aranacak. Askeri hakim sınıfına sözleşmeli subay statüsünde personel alınmayacak. Sözleşmeli subay adayları, yapılacak ön sözleşmeyi müteakip askeri eğitime alınacak.

Sözleşmeli astsubaylık için ise Genelkurmay Başkanlığı tarafından tespit edilecek bölüm veya branşlarda fakülte, yüksekokul veya meslek yüksekokullarını bitirme şartı aranacak. 4 yıl veya daha fazla süreli yükseköğrenimi bitirenlerden 27, 4 yıldan az süreli yükseköğrenimi bitirenlerden 25 yaşından gün almamış olanlar sözleşmeli astsubay olabilecek. Askeri okullardan ve TSK'dan her ne sebeple olursa olsun ilişikleri kesilen personel, sözleşmeli astsubay olarak alınamayacak. Askeri öğrencilikten kendi isteğiyle ayrılanlar ile askerliğini erbaş veya er olarak yapanlardan terhis edilenler veya askerlik hizmetini yapmakta olanlar sözleşmeli astsubay olabilecek. Sözleşmeli astsubay adayları, yapılacak ön sözleşmeyi müteakip askeri eğitime alınacak.

'Sözleşmeli tabip subaylar devlet hizmet yükümlülüğüne tabi olmayacak'

Sözleşmeli subaylar için emsallerinin harp okulu öğrenim süresinden, sözleşmeli astsubaylar için ise emsallerinin astsubay meslek yüksekokulu öğrenim süresinden yıl olarak daha fazla okudukları süreler ve muvazzaf askerlik hizmetinde geçen hizmet süreleri, rütbe bekleme süresinden düşülmeyecek. Sözleşme süresi sona ermeden sözleşmesi feshedilenler hariç olmak üzere sözleşmeli tabip subaylar devlet hizmet yükümlülüğüne tabi olmayacaklar. Bunlardan tıpta uzmanlık sınavını kazananlar, kıta, kurum ve karargahlarda 3 yıllık hizmetini tamamladıktan sonra uzmanlık eğitimine başlayabilecek.

Sözleşmeli subay ve sözleşmeli astsubay adaylarının ön sözleşmeleri, yetkili kurullarca başarısız ve disiplinsiz olduğuna karar verilmesi, yetkili sağlık kurullarınca askeri eğitime veya göreve devam edemez kararı verilmesi, askeri eğitimin üçte birine çeşitli nedenlerle katılmaması halinde süresinin bitiminden önce feshedilebilecek. Sözleşmeli subay veya sözleşmeli astsubayların sözleşmeleri ise şu nedenlerden dolayı süresinin bitiminden önce feshedilebilecek:

'TSK sınıf okullarındaki eğitim ve öğretimde başarısız olmak, disiplinsizlik ve ahlaki durum nedeniyle TSK'da görev yapamayacağı sıralı sicil üstlerinin düzenleyeceği sicil ve kanaat raporu ile anlaşılmak, sözleşmeyi subay veya astsubay olmasını engelleyen suçlardan birinden mahkum olmak, taksirli suçlar hariç olmak üzere adli veya askeri mahkemeler tarafından bir ay veya daha fazla süreyi hürriyet bağlayıcı bir cezaya mahkum olmak, yasa dışı siyasi, yıkıcı, bölücü, irticai faaliyetlerde bulunmak, tutum ve davranışlarıyla bu görüşleri benimsediği tespit edilmek, yabancı uyruklu kişilerle yapılan evliliklerde evlilikleri Genelkurmay Başkanlığı'nca uygun görülmemek ve çeşitli nedenlerle Türk vatandaşlığını kaybetmek veya Türk vatandaşlığından çıkarılmak, yetkili sağlık kurullarınca verilen kararlara göre sözleşmeli subay ve sözleşmeli astsubay olarak göreve devamı mümkün olmamak.'

Sözleşmeli subay olarak yetiştirilecekler, asteğmenler için öngörülen 9. derecenin 1. kademe aylığı ile bu rütbenin karşılığı tazminat, yan ödeme ve sosyal amaçlı diğer yardım ve ödeneklerden, tayin bedeli hariç aynen yararlandırılacak. Sözleşmeli subay adaylarının ön sözleşme dönemindeki iaşe ve ibateleri devlet tarafından karşılanacak. Sözleşmeli astsubay olarak yetiştirilecekler ise uzman onbaşılar gibi 11. derecenin 1. kademe aylığı ile bu rütbenin karşılığı tazminat, yan ödeme ve sosyal amaçlı diğer yardım ve ödeneklerden, tayin bedeli hariç aynen yararlandırılacak.

15. hizmet yılını tamamlayan sözleşmeli subaylar bir üst dereceye yükselecek

Sözleşmeli subay ve astsubaylar, emsali rütbe ve derecedeki muvazzaf subay ve astsubaylar hakkında uygulanan aylık, tazminat, yan ödeme ve diğer mali ve sosyal haklardan aynen istifade edecekler. Sözleşmeli subaylardan 15., sözleşmeli astsubaylardan 12. fiili hizmet yılını tamamlayanlardan son 3 yıla ait sicil notu ortalaması, sicil tam notunun yüzde 60'ı ve üzerinde olanlar, bulunduğu derecede en az 3 yılını ve bu derecenin 3. derecesinde 1 yılını tamamlamış olanlar, rütbe verilmeksizin bir üst dereceye yükseltilecek. Bunlara müteakip yıllarda da rütbe verilmeksizin olumlu sicil aldıkları her hizmet yılı için kademe ilerlemesi yaptırılacak.

Sözleşmeli subay, sözleşmeli astsubaylar ile bunların bakmakla yükümlü oldukları kimselerin sözleşme süresince sosyal hakları ve sağlık işlemlerinde muvazzaf subay ve astsubaylara ilişkin hükümler uygulanacak. Sözleşmeleri sağlık nedeniyle sona erenlerden sözleşmelerinin sona ermesine neden olan sıhhi arızalarının tedavisine devam edilenlere sözleşme sona erme tarihinden başlamak şartıyla 12 ayı geçmemek üzere tedavi süresince, görevdeki emsallerin aldığı net maaşın 3'te 2'si oranında her ay sağlık yardımı olarak kurumlarınca ödeme yapılacak. Bu ödemeden hiçbir kesinti yapılmayacak. 12 ay içinde sözleşmenin sona ermesine neden olan hastalıktan dolayı malullük aylığına hak kazananlar için bu tarihten itibaren söz konusu yardım kesilecek.

Sözleşmesi feshedilenlere tazminat

Herhangi bir sözleşme dönemi sonunda veya içinde sözleşmesi sona erenlere veya feshedilenlere, son olarak aldıkları net maaşın iki katının hizmet yılı içe çarpımı tutarında tazminat verilecek. Hizmet yılı olarak en fazla 9 yıl esas alınacak. Yabancı uyruklu kişilerle evlenenlerden bu evlilikleri Genelkurmay'ca uygun görülmeyenler ile çeşitli nedenlerle Türk vatandaşlığını kaybedenler veya Türk vatandaşlığından çıkarılanlar, TSK'dan çıkarılmayı gerektiren bir suçtan mahkum olanlar, disiplinsizlik ve
ahlaki durumları nedeniyle TSK ile ilişiği kesilenler, sözleşme sürelerinin eksik kısmı ile orantılı olarak kendilerine yapılmış olan öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarını tazminat olarak ödeyecekler.

Subaylıktan çıkarılmayı gerektirmeyen herhangi bir nedenle sözleşmesi sona eren sözleşmeli subaylardan, ön sözleşme ve sözleşme sürelerinin toplamı yedek subaylık hizmet süresini karşılayanlar askerlik hizmetini yapmış sayılacak. Karşılamayanlar ise kalan askerlik hizmetlerini ilişkileri kesilmeden önce ilgili kuvvet komutanlıkları tarafından belirlenecek birliklerde bulundukları rütbede tamamlayacak.

Tasarının kabul edilmesinin ardından bir konuşma yapan Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, bu kanunun TSK'nın yeni istihdam şekli anlayışının ürünlerinden biri olduğunu söyledi. TSK'nın profesyonelliğe geçiş yaptığına işaret eden Gönül, mecburi hizmetten profesyonelliğe geçişte şu anda karma bir sistem uygulandığını söyledi. Gönül, sözleşmeli subay ve astsubaylarla ilgili düzenlemenin çok daha net ve anlaşılabilir kurallara kavuşturulduğunu ifade etti.