Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurumu (MASAK) Başkanı Adnan Ertürk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kimlik ve adres teyidinde süre uzatımına ilişkin Tebliğ Taslağının, Resmi Gazete?de yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderildiğini bildirdi.
1 Nisan 2008?de yürürlüğe giren 'Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik' ile 1 Temmuzdan sonra açılan hesaplar ve diğer işlemlerde müşteriden kimlik ve adres teyidi istendiğini anımsatan Ertürk, 1 Nisandan önce açılan hesaplar için de bankalar ve diğer yükümlülerin 31 Aralık 2008?e kadar kimlik ve adres bilgilerini güncellemelerinin öngörüldüğüne dikkati çekti.
HESAPLAR BLOKE EDİLMEYECEK
Türkiye?de 92 milyon dolayında banka hesabı bulunduğunun belirtildiğini, bunların da büyük bölümünün 1 Nisan 2008 öncesi açıldığını vurgulayan Ertürk, şöyle devam etti:
'Düzenleme uyarınca, bankalar ve diğer yükümlüler, 1 Nisan 2008 itibariyle sürekli iş ilişkisi içinde bulundukları müşterilerinin kimlik ve adres teyidi kapsamındaki bilgilerini, bu yılın sonuna kadar yönetmeliğe uygun hale getireceklerdi. Son günlerde tartışma konusu olan olay bu. Medyada bu işlemin yapılmaması halinde hesapların bloke edileceği haberleri yer alıyor. Öncelikle şunu çok net olarak belirtelim; adres teyidi yapmayan müşterilerin banka hesaplarının bloke edilmesi hiçbir şekilde söz konusu değil. Yönetmelikte hesapların bloke edileceğine ilişkin bir düzenleme de yok. Burada yükümlüler, işlem yapmak için kendilerine gelen müşterilerinden sadece adres teyidi belgesini isteyecek.
Yönetmelikte bu konuda yapılan düzenlemenin anlamı şudur: Bankalar, kimlik tespiti yapamadığı veya iş ilişkisinin amacı hakkında yeterli bilgi edinemediği durumlarda, sizinle iş ilişkisi tesis edemeyecek ve kendilerinden talep edilen işlemi gerçekleştiremeyecektir. Kimlik ve adres teyidinin ardından da istenen işlemler gerçekleştirilecektir.'
ADRES TEYİDİ İÇİN 6 AY EK SÜRE
MASAK Başkanı Ertürk, mevcut ortamda bankalar ve diğer yükümlüleri rahatlatmak amacıyla eski hesap sahiplerinin kimlik ve adres teyidi işlemleri için kuruluşlara 6 ay ek süre verildiğini de bildirdi. Ertürk, taslak uyarınca, yükümlülerin, 1 Nisan 2008 öncesi hesap açtırmış müşterilerinin kimlik ve adres bilgilerini güncelleme işlemini, 31 Aralık 2008 yerine, 30 Haziran 2009 tarihine kadar yapabileceğini söyledi.
Taslakta, yükümlüler ile vatandaşlara başka kolaylıklar da getirildiğini belirten Ertürk, bunları da şu şekilde sıraladı: 'Kamu ve 100?den fazla işçi çalıştıran özel sektör kuruluşlarında çalışanların tek tek bankaya gidip adres teyidi yapmasına gerek olmayacak. Kuruluşlar, çalışanlar için topluca iş yeri adresini göstererek, teyit işleminde bulunabilecek. Bu çerçevede, bankalar kanalıyla maaş ödemesi gibi toplu müşteri kabulü yoluyla gerçekleştirilen iş ilişkilerinde, ilgili kamu kurumu veya özel sektör kuruluşu tarafından maaş ödemesi yapılacak kişilerin isimleri ile birlikte kurumun açık adresinin bankaya bildirilmesi, çalışanların adres bilgilerinin teyidi için yeterli sayılacak.
Bu hüküm, hem 1 Nisan 2008 öncesi, hem de 1 Nisan 2008 sonrası açılan hesaplar için uygulanacak.
ÇALIŞMAYAN HESAPLAR İÇİN TEYİDE GEREK YOK
Kimlik ve adres teyidinde, aktif-pasif hesap ayrımına gidilecek: Bankalar ve diğer yükümlüler, 1 Nisan 2008 öncesi hesap açtırıp da, kimlik ve adres teyidi yapılması gereken müşterilerini 2 gruba ayıracak. Hesabı çalışmayan müşteriler pasif hesap olarak değerlendirilecek ve bunlar için 30 Haziran 2009?a kadar kimlik ve adres teyidi yapılması gerekmeyecek. Bu tür hesaplarla ilgili teyit zorunluluğu, müşteri yeni bir işlem için geldiğinde geçerli olacak. Aktif hesapların kimlik tespiti kapsamındaki kimlik ve adres bilgileri ise 30 Haziran 2009?a kadar mutlak surette Yönetmeliğe uygun hale getirilecek.'
ELEKTRONİK FATURALAR DA TEYİTTE KULLANILACAK
Bu arada işlemlerde kimlik tespitinde sorun olmadığını, sadece adres teyidinde sıkıntı bulunduğunu belirten MASAK Başkanı, tebliğ taslağında bankalar ve diğer yükümlüler ile vatandaşın rahatlatılması amacıyla adres teyidinin kapsamının genişletildiğini de söyledi.
Buna göre, vatandaşlar, cep telefonlarına ya da internette mail adreslerine gelen elektronik faturaları yine elektronik ortamda bankaya göndererek, adres teyidi de yapabilecek. Öğrenciler de, okul ya da yurtlarından aldıkları belge ile bu işlemi gerçekleştirebilecek.
Ertürk?ün verdiği bilgiye göre, yeni düzenlemede adres teyidi olarak yer alan unsurlar da şöyle: Müşteri adına düzenlenmiş elektrik, su, doğal gaz, telefon gibi abonelik gerektiren bir hizmete ilişkin olan ve son 3 ay içinde düzenlenmiş faturalar (İlgili kuruma ait olduğu yükümlü tarafından teyit edilebilen elektronik faturalar dahil),
-Herhangi bir kamu kurumu tarafından verilen bir belge
-Son 3 aya ait bilgileri içermek şartıyla İSKİ, ASKİ, İETT, BEDAŞ gibi kamu kurumu niteliği olan kuruluşlarca ya da telefon aboneliği hizmeti veren telekomünikasyon şirketlerince tutulan ve abonelere ilişkin adres bilgilerinin yer aldığı listeler,
-Fatura sahibi ile arasındaki bağı gösterir muteber belgeyi (evlilik cüzdanı gibi) ibraz etmek suretiyle 3. şahıs adına son 3 aya ait elektrik, su, doğal gaz, telefon gibi abonelik gerektiren faturalar,
-Ailesinin yanında ikamet eden reşit çocuklar için anne ya da babası adına düzenlenmiş son 3 aya ait elektrik, su, doğal gaz, telefon gibi abonelik gerektiren fatura,
-Yurtlarda kalan reşit çocuklar için öğrenim gördükleri okullardan ya da kaldıkları yurtlardan alınacak adresini belirtir bir yazı,
-Müşteri adresine alma haberli posta yoluyla tebligat yapılması durumunda, tebligatın müşteriye yapıldığına dair belge,
-Bankalar için müşterinin beyan ettiği adreste görüldüğüne dair kredi kartı teslim tutanağı
-Yükümlülerin müşterilerine yönelik yapmış oldukları gönderilerin beyan edilen adreste ve bizzat müşteri tarafından teslim alındığına ilişkin tutanak.
Taslak uyarınca söz konusu belgelerin asıllarının aranması şart olmayıp, fotokopi ve elektronik görüntüleri de geçerli belge şeklinde kabul edilecek. Bu belgelerin, müşteri tarafından bizzat elden ibrazı gerekmeyecek, bir başkası vasıtasıyla ya da posta, faks, e-posta gibi yöntemler kullanılarak da ibrazı mümkün olacak.
