Bor alaşımı, alüminyum ve titanyum borit (TiB2) ile magnezyum (AlMgB14) karıştırılarak elde edilen 'seramik alaşımının', elmastan ve kübik bor nitritten sonraki en sert madde olduğu açıklandı. 'BAM' diye isimlendirilen madde, ısındığı zaman elektrik üreten bir madde bulma denemeleri sırasında Amerikan Enerji Departmanı Ames Laboratuarı'nda tesadüfen keşfedildi. Iowa Eyalet Üniversitesi'nde çalışan bilim adamı Alan Russell, 'Bu maddenin sertliği şans eseri keşfedildi. Bu maddeyi kesmek, öğütmek ve cilalamak için çok uğraştık' dedi.
BAM maddesi 0,05'e nazaran 0,02 sürtünme katsayısı ile teflondan çok daha kaygan. Yağlanmış çelik 0,16 sürtünme katsayısına sahip. Russel, bu kayganlığı kullanmanın 2başka bir yolunun ısıtma sistemlerinden uçaklara kadar her şeyde kullanılan pompalardaki çark pervanelerini kaplamak olduğunu söyledi. 2 mikronluk kaygan BAM kaplaması, pervaneler ve onun muhafazası arasındaki sürtünmeyi azaltabiliyor. Bu da aynı pompalama gücünü üretmek için daha az enerjiye ihtiyaç duyulduğu anlamına geliyor.
Esrarlı madde
Ames laboratuar projesinin lider araştırmacısı Bruce Cook, 'Bu maddeyle kaplanmış çarkların 2030 yılına kadar Amerikan endüstrisinin her yıl 9 milyar kilowat/saat (yılda 179 milyon dolar) tasarruf etmesini sağlayacak' dedi.
BAM aynı zamanda matkap ucu ve diğer kesici aletler için sert kaplama olarak da kullanılabiliyor. Bunun için genellikle daha sert olan elmas kullanılıyordu, ancak elmas
çelikle kimyasal reaksiyona giriyor ve bu nedenle metali kesmek için kullanıldığında niteliği oldukça çok çabuk bozuluyordu.
Russel, daha ucuz ve çelikle beraber kullanıldığında niteliği bozulmayan yeni maddenin bu özelliğinin kesin nedeninin hala tam olarak bilinmediğini söylüyor. Elmas gibi birçok süper sert madde basit, düzenli ve düzenli kristal yapıya sahip iken, BAM karmaşık, düzensiz ve kafesi hiçbir sert maddede bulunması beklenmeyen aralıklar içeriyor. Kaygan bir kaplama için havadan su moleküllerini çektiği sanılıyor. Russell, 'Yağ ya da diğer yağlama maddeleri eklemeye ihtiyacınız yok. Bu madde niteliği gereği kaygan' dedi.
Zaman Online
