Krizde tüm kesimleri etkileyen stres, toplumun ruh sağlığını ''tükenmişlik sendromu'' ile tehdit ediyor. Prof. Abdülkadir Çevik, 'Ekonomik kayıp insanlarda ciddi psikolojik tepkilere yol açar. Psikolojik sıkıntılar fizyolojik sıkıntılara dönüşebilir. Sorunların facialara yol açmaması için mutlaka psikiyatriste gidilmeli' dedi.
Uzun, yoğun ve stresli çalışma saatleri... Tüm toplumu ya da birçok insanın geleceğini ilgilendiren konularda alınması gereken kararlar... İşten atılma korkusu veya işçi çıkaracağım stresi... Yükselen döviz ve inen borsa...
KARAR MEKANİZMASI DA ÇÖKTÜ
Ankara Üniversitesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Abdülkadir Çevik, ekonomi ile psikoloji arasında yakın ilişki olduğunu, ekonomideki bozulmaların iş verenlerde ve çalışanlarda ruhsal ve bedensel problemlere yol açabileceğini belirtirken, son dönemde özellikle karar verme makamında bulunan insanların psikiyatristleri çok ziyaret etmeye başladığını belirtti.
NEREDE ÇALIŞMAMIN KARŞILIĞI?
Yoğun ve stresli iş temposunda çalışan sorumluluk sahibi kişilerde genel bir yorgunluk hali görülebileceğine işaret eden Çevik, ''Çalışmaların karşılığını alamayan kişilerde, mutsuzluğa bağlı olarak tükenmişlik sendromu dediğimiz ruh ve bedel sağlığını olumsuz yönde etkileyen sağlık problemleri görülür'' dedi.
İŞTE BUNLARI YAPIYOR!
Çevik, tükenmişlik sendromu görülen kişilerde rastlanabilen diğer rahatsızlık belirtilerini ise ''fizyolojik olarak uykusuzluk veya aşırı uyuma isteği, cinsel fonksiyon bozluklukları, yeme bozuklukları, kalp, damar, tansiyon şikayetleri, sebebi açıklanamayan bedensel ağrılar, ülser, romatizmal yakınlamalar, psikolojik olarak depresyon, kaygı, saplantı, güvensizlik, çabuk öfkelenme, alınganlık, kendini değersiz hissetme, aşırı temkinli olma durumları, ikili ilişkilerde bozulma ve intihar eğilimleri'' olarak sıraladı.
Psikoloğa değil psikiyatra gidin
?Ekonomik kayıp ve kayıp tehdidi insanlarda ciddi psiko-fizyolojik tepkilere yol açar ve bunlar genelde ya reaksiyonu ve depresyon olarak nitelendirilebilir'' diyen Çevik, psikolojik sıkıntıların fizyolojik sıkıntılara dönüşebileceğini, çözülemeyen sorunların facialara yol açmaması için mutlaka bir psikiyatriste gidilmesi gerektiğini söyledi.
Çevik, söz konusu belirtileri yaşayanlara psikologların ciddi bir yardımda bulunamayacağını, bunun için tıp eğitimi ve psikiyatri eğitimi alan hekimlere başvurulması gerektiğini vurguladı.
SPOR YAPIN
Tükenmişlik sendromuna karşı sporu tavsiye eden Prof. Çevik, şunları söyledi: ''Genel tükenmişlik durumu söz konusu olduğunda, istirahat ve bir süre, rutin işlerden uzak kalmak yararlıdır. Spor yapmak, yüzmek, sohbet etmek faydalıdır.''
BU UYARI YÖNETİCİLERE
Yöneticilerin stresli iş ortamından uzaklaşmak için günlük işlerin dışında kendilerine an az 1-2 saat zaman ayırmaları gerektiğini vurgulayan Çevik, ''Sürekli aynı işle uğraşmak, yapılan işin karşılığını alamamak, kişilerin psikolojisini olumsuz yönde etkilemektedir. Egzersiz sırasında bedenimiz endorfin dediğimiz mutluluk hormonu salgılıyor. Bu da günlük streslerden bireyi koruyor'' diye konuştu.
KONFOR VERİMİ YÜKSELTİR
Çalışma ortamının, iş yaşamını etkileyeceğine de dikkati çeken Prof. Çevik, ''Bunaltıcı, nemli havalarda verim düşer. Gelişmiş ülkelerde iş ortamı çok konforludur. Konforlu ortamda çalışmak daha keyiflidir. İklimsel ve fiziki yönden çalışma ortamının rahatlığı iş verimi yükseltir'' dedi.
RAHATLAMANIN YOLLARI
Prof. Dr. Abdülkadir Çevik, stresten kurtulmak için tavsiyelerini ise şöyle sıraladı:
Her krizin aynı zamanda bir fırsat olduğunu unutmayın. Düşünün şimdiye kadar hayatımızda kaç defa kriz gördük, dünya batmıyor. İnsanlar bazen kaybedebilir ama sağlığınız yerinde olduğu sürece her kayıp bir gün tekrar kazanılır.
Önemli kararlar verirken diğer yöneticilerle uzlaşma içinde olun. Kararların alınmasında sorumluluğun paylaşılması önemlidir.
Dürüstlük, ahlak, doğruluk, sevgi, paylaşım sosyal ve iş yaşamında önemlidir.
Planlı olun, kendinize zaman ayırın.
Spor yapın.
Mesai dışında mesleki konuların dışına çıkın, kendinize bir hobi bulun.
Çalışan beyin, dinlenmiş beyindir. Hafta sonlarında 2 gün, en azından 1 gün tatil yapın.
Uykusuzluktan, aşırı alkolden, geç saatlerden sonra kafeinli içeceklerden uzak durun.
Aldığınız gıdalara dikkat edin.
Gece 21.00 veya 22.00'den sonra yemek yemeyin.
Uyumadan önce ılık bir süt ya da su için, duş alın.
Özel dostlarında meslek dışında konuşun. ''Özel dostlarla paylaşım zihinde dolaşan düşüncenin yok edilmesine, yerine yeni düşüncelerin oluşturulmasına yardımcı olur.
