?Ücretler üstündeki yüksek prim ve vergi yükünün kayıtdışını artırdığını söyleyen İSMMMO Başkanı Arıkan, ?Yüzde 82?lik bu oranlar indirilip krizin çalışana etkileri azaltılabilir? dedi
İşsizliğin sadece çalışanların değil devletin gelirlerini de azaltacağını belirten uzmanlar kriz ortamında işten çıkarmaların önüne geçilebilmesi amacıyla hükümetin yüzde 90?lara varan vergi ve prim yükünü azaltması gerektiğini belirtiyor. Kayıtdışıyla etkin mücadelenin de gelir artırıcı diğer bir yöntem olacağını belirten uzmanlar Türkiye?nin bu yönde alacağı önlemlerle finansal krizin etkilerini toplumuna en az yansıtan örnek ülke olabileceği belirtildi. İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası (İSMMMO) Başkanı Yahya Arıkan, ortalama yüzde 82 olan istihdam üzerindeki vergi ve prim yükünün bazı sektörlerde yüzde 90?lara kadar ulaştığına dikkat çekerek, ?İstihdamdaki vergi yükünün yüksekliği kaytıdışını teşvik ediyor. Vergi oranlarını düşürmek, geliri azaltmaz, kayıt dışında milyarlarca YTL bizi bekliyor? dedi.
Oda olarak bu konuda her türlü desteğe hazır olduklarını belirten Arıkan bugün brüt ücreti 2.163,29 YTL olan bir çalışanın eline net 1.550 YTL geçerken devlete vergi ve prim olarak ödenen tutarın ise 1.056,7 YTL olduğuna dikkat çekti.
Başkan Yahya Arıkan, İSMMMO?nun ev sahipliğinde Ekonomi Gazetecileri Derneği?nin ?Bilanço Okuma ve Enerji? konularındaki eğitim seminerinin ardından düzenlediği sohbet toplantısında kriz ortamında istihdamın korunmasına dönük alınabilecek önlemlere ilişkin önerilerini açıkladı.
NET ÜCRET KADAR VERGİ
Arıkan, 2.163,29 YTL brüt ücret üzerinden 302,86 YTL SSK primi, 21,63 YTL İşsizlik Sigorta Fonu, 275,82 Gelir Vergisi, 12,98 YTL Damga Vergisi?nin kaynağında kesildiğini anımsattı. Bunun üzerine 421,85 YTL (yüzde 19,5) işveren SSK ve 21,64 YTL İşsizlik Fonu işveren payı eklendiğinde ödenen vergi ve prim kesintileri toplamının 1.056,7 YTL?ye ulaştığını kaydetti.
İstihdam üzerindeki vergi yükünün katlanılmaz oranlara ulaştığını belirten Arıkan, ortalama yüzde 82 olan istihdam üzerinde vergi ve prim yükünün bazı sektörlerde ise yüzde 90?ı aştığını ifade etti.
Yahya Arıkan, özel sektörde net ücreti 1.805 YTL, brüt ücreti 2.529,67 YTL olan bir çalışan için de toplam 1.448,84 YTL vergi ve prim ödendiğini, aynı çalışan için işveren cebinden toplam 3.253,84 YTL çıktığına dikkat çekti. Arıkan, krizin zararını topluma mal etmek üzere, parayı, yine finans kuruluşlarına aktaran kurtarma paketlerine karşılık Türkiye?nin çalışandan ve üretenden yana önlemler alarak örnek ülke olabileceğini söyledi.
KAYITDIŞINDA KAYNAK VAR
Resmi verilere göre, kayıt dışı ekonominin gayri safi milli hasılanın (GSMH) yüzde 50?sinden fazla tahmin edildiğini anımsatan Arıkan şu değerlendirmeyi yaptı: ?TÜİK?e göre de kayıt dışı çalışanların oranı yüzde 50. Çalışan 22,6 milyon kişinin 10,9 milyonu bir sosyal güvenlik kurumuna kayıtlı değil. Bunların yaklaşık 3 milyonu tarım kesiminde ve yasal olarak sosyal güvenlik sistemine kaydolması gerekmiyor. Kalan 7.9 milyon kişi ise yaptıkları iş nedeniyle SSK veya Bağ-Kur?a kayıtlı olması ve dolayısıyla kazançları nedeniyle vergi ödemesi gerekenler. Bir sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmayanların 2 milyon 574 bini ücretli, 1 milyon 635 bini ise yevmiyeli.
Bu kapsamdaki toplam 4 milyon 209 bin kişinin SSK?ya kayıtlı olması, SSK ve İşsizlik Sigortası primiyle, gelir ve damga vergisi ödemesi gerekiyor. Bu çalışanların SSK ve İşsizlik Sigortası Priminin asgari ücret üzerinden ödendiğini varsaysak bile elde edilecek gelir, 9,5 milyar YTL SSK, 852 milyon YTL de İşsizlik Sigortası Fonu olmak üzere en az 10,3 milyar YTL.
Bu hesaba 323 bin işveren ve 3 milyon 368 bin kendi hesabına kayıt dışı çalışanı da katmak gerekir. Buradan da Bağ-Kur?un elde edebileceği prim geliri yıllık en az 8 milyar 207 milyon YTL olarak hesaplanıyor.
VERGİ İNDİRİMİ GELİR ARTIRDI
Son olarak 2006?daki Kurumlar Vergisi indiriminde gördük ki, oran indirmek vergi gelirini artırıyor. Bugün işsiz sayısı 5 milyona dayanmış. Hükümet mevduata garanti, bankalara para gibi tartışmalara kulak vermeden yarım kalan vergi indirimlerini tamamlamalı. Biz bu konuda rehber olmaya hazırız. Kamu gelirini artırarak krizi atlatmanın yollarını görüşmek istiyoruz.?
Taraf
