Organ bağışı ve organ nakli... Herkesin az çok fikir sahibi olduğu; fakat çoğu kişinin tam olarak kesin bilgisinin olamadığı hayat kurtaran tanımlar. Uzmanlar, organ nakli hakkında pek çok bilinmeyen ya da yanlış bilinen konulara açıklık getirdi...
3- 10 Kasım Organ Nakli Haftası?na yaklaştığımız bugünlerde Memorial Hastanesi Organ Nakli Merkezi Başkanı Prof. Dr. Münci Kalayoğlu, halkın kafasını karıştıran sorulara cevap verdi...
- Bağışladığım organlarım para ile başkasına satılabilir mi?
Hayır, kesinlikle satılamaz. Bir insan öldükten sonra organları bağışlandığında, bir koordinasyon sistemi devreye girer. Bu sistem gereğince bağışlanan organlar TC. Sağlık Bakanlığının Bölge Koordinasyon Merkezine (BKM) ve oradan da Ulusal Koordinasyon Merkezine (UKM) bildirilir. Organların merkezlere dağıtımı bu bidirimler sonucunda belirlenir.
- Sağlık sorunu halinde üzerimden kart çıkarsa organlarım alınır mı?
Tababet ilkelerine göre hiç kimsenin hayatı hiç kimse içim feda edilemeyeceği gibi, bir kişinin hayatı bütün insanlık adına bile feda edilemez. O nedenle bu söz konusu bile olamaz. Suistimal olabilir mi diye düşünenler için ise; organ nakli kalabalık ekiplerin işidir ve bu kalabalık ekipleri teşkil eden doktorların tümünün bu işi yapması düşünülemez. Kaldı ki organların alınabilmesi için bağış yapılmasına rağmen yine de ailenin izninin alınması gerektiği unutulmamalıdır.
- Organ bağışı bilgileri mafyanın eline geçer mi?
Organ bağışı sırasında alınan bilgiler hiç bir zaman bir nakil için yeterli bilgiler değildir. Kişinin sağlık durumunu değil niyetini belirten bir iki kimlik bilgisi dışında bir özellik taşımazlar.
Sistem otokontrolden kurtulamayacak kadar komplextir ve kalabalık bir ekip gerektirir. Olası bir satış durumunun üstünü örtemeyecek kadar çok kişi sistemin içinde bulunmaktadır. O nedenle özellikle kadavra organ bağışlarında bir suistimal olması düşünülemez ve nitekim adli kayıtlara geçmiş hiç bir olay da yoktur. Canlı vericili nakillerdeki suistimaller de gizlenemez. Bunlar zaten herkesin bildiği biçimlerde kanuni açıklardan yararlanılarak gerçekleştirilmektedir.
- Organ nakli ameliyatında cenazenin bütünlüğü bozulur mu?
Kadavradan organ çıkarma işlemi herhangi bir canlı ameliyatı kadar büyük bir özenle yapılır. (Organlar çıkarıldıktan sonra mümkünse estetik dikişlerle dikilerek, cesedin hiçbir şekilde zarar görmemesine büyük özen gösterilir.) O bedenler organların kıymetini çok iyi bilen hekimler için kutsaldır ve çok büyük bir saygıyı hak etmektedirler.
- Organ nakli iyi bir tedavi yöntemi midir?
Organ nakli son dönem kronik organ yetmezliği olan hastalar için tek tedavi şansıdır. Organ bulunamadığında bu hastaların alternatifi zaten ölümdür. Böbrek hastalarının diyaliz makinası sayesinde yaşamaları mümkünse de bu yaşam, makinaya bağlı çok zor bir yaşamdır ve bu durumdaki hastalarda yaşam süresi belirgin ölçüde kısalır. Organ nakli yapıldığında ise hastalar içimizden herhangi birisi kadar sağlıklı bir konuma gelirler.
