Küresel finans krizin ana gündem maddesi olduğu toplantıda krizden çıkış yolları, enerji güvenliği, Türkiye'nin bölgedeki rolü ele alınacak.
Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Kırgızistan gibi eski Sovyetler Birliği ülkelerinin yanı sıra Çin ve Hindistan'ın kimi bölümleri ile Kuzey Doğu İran ve Afganistan: Orta Asya dünyada büyük önem teşkil eden bir bölge. Siyasi olarak istikrarsızlıklar yaşayan Orta Asya, doğal kaynaklar ve ham maddeler bakımındansa enerji ihtiyacı giderek artan batının ilgi odağı konumunda. Bu ilginin nedenini karşılıklı ihtiyaçlara bağlayan Dünya Ekonomik Forumu'ndan iktisatçı Christoph Weber 'ticari ilişkiler kurmanın yanı sıra tabii ki istikrar arzusu da bunun nedenleri arasında. Her iki tarafın da yeni çözümler üretmek için çabalaması gerekiyor. Önümüzdeki yıllar Batı için olduğu kadar Orta Asya için de tarafların ekonomik ve siyasi konularda uzlaşabilmesi açısından belirleyici olacak' dedi.
Değişim ve ticaret arzusu
Ancak Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri neden Sovyetler Birliği'nin yıkılmasından bu yana demokratik anlamda hiç bir gelişme kaydetmemiş ülkelerdeki petrol ve doğal gaz kaynaklarıyla ilgilensin? İktisatçı Christoph Weber'e göre bu sorunun cevabı çok açık: Değişim ve ticaret. Weber bunu, 'bence bu ilişkilerin karşılıklı olarak geliştirmesini kolaylaştıracak temel bir kural. İstanbul'daki Dünya Ekonomik Forumu'nun gerçekleştirdiği de bu aslında: Buzları eritmek. Bunun için belli bir süre geçmesi gerekecek. Ancak Orta Asya ülkeleri geçtiğimiz yıllarda çok hızlı şekilde büyüdü, bu nedenle her iki taraf içinde ortak bir gelecek kurmak çok önemli' şeklinde anlattı.
Avrupa Birliği'nin katılımı düşük
İstanbul'daki toplantıda 500'den fazla katılımcı bulunuyor. Dünya Ekonomik Forumu Başkanı Thomas Schwab, bunun bölgeye duyulan ilginin bir işareti olduğunu söyledi. Ne var ki katılımcıların çok az bir bölümü Avrupa Birliği'nden. Avrupa Birliği Komisyonu'nun sanayiden sorumlu üyesi Günter Verheugen ve Almanya Maliye Bakanlığı Müsteşarı Thomas Mirow toplantıya katılan AB yetkilileri arasında. Yine de İstanbul'un böyle bir toplantı için en uygun yer olduğu ifade ediliyor. Türkiye'nin enerji güvenliği ve Orta Asya ile finans işlemleri bakımından burası bir iş merkezi olma yolunda ilerlediğini belirten Dünya Ekonomik Forumu'ndan Benita Sirone, Türkiye'nin üstlendiği köprü fonksiyonunun önemi önümüzdeki yıllarda çok daha fazla ortaya çıkacağını söyledi.
'Türkiye'nin komşuları ile kuracağı ilişki önemli'
Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi uzmanlarından Mete Göknel ise enerji alanında Türkiye'nin en ekonomik ve güvenli geçiş yolu olduğunu belirtti, ancak bir hususa dikkat çekti: Komşularla kurulacak ilişkiler. Göknel, 'şöyle bir coğrafyaya bakarsanız Türkiye üzerinden geçişler ekonomik. Bir Nabuko ile astronomik bir maliyet iki bin metrede boru hattı yapıp asidik ortamda Karadeniz'i geçmek. Dolayısıyla kara ekonomik, Türkiye de ekonomik geçiş köprüsü olarak. Türkiye'nin İran'la anlaşması batının işini kolaylaştıracak, o da Türkiye'nin stratejik önemini yükseltecek' şeklinde konuştu.
Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai ve Pakistan Başbakanı Mahdum Seyid Yusuf Rıza Gilani, Avrupa Birliği Komisyonu'nun sanayiden sorumlu üyesi Günter Verheugen ve Dünya Ekonomik Forumu Başkanı gibi Klaus Schwab gibi önemli isimlerin katıldığı Dünya Ekonomik Forumu 'Avrupa ve Orta Asya Toplantısı' toplantı üç gün sürecek. DW