Geçen haziran ayında yitirdiğimiz Aytmatov'un 80. yaşının da kutlandığı etkinlik, Türk dünyasındaki 14 kültür bakanını da bir araya getiriyor.
'Yeri doldurulamaz' ifadesi, bilinen ve çok kullanılan bir klişedir; ancak bazı faniler için kullanıldığı zaman, ilk defa duyulan bir hakikatin suskunluğunu uyandırır insanda. 10 Haziran'da bu dünyadan ayrıldığında Cengiz Aytmatov için kullanılan bu klişe, kimsenin kayıtsız kalamayacağı bir hakikatin ifadesi olmuştu. Yine de boşluğunu hissettirmemeye çalıştı geride kalanlar. Dergiler kapaklarına, gazeteler sayfalarına, yazarlar satırlarına taşıdı onu, eserlerini ve hatıralarını... Yazarın anavatanı Kırgızistan da, 2008'i 'Cengiz Aytmatov Yılı' ilan etti. Ayrıca, 80. doğum günü kutlamalarının yıl sonuna kadar tamamlanması kararı alındı. Bu karara, Türk Kültür ve Sanatları Ortak Yönetimi (TÜRKSOY) ile Diyalog Avrasya Platformu (DA) da destek verince Bişkek'te başlayan 'Aytmatov ve Günümüz' adlı forum gerçekleştirilmiş oldu.
Dün başlayan foruma Türk dili konuşan 14 ülkenin kültür bakanı, akademisyenler, yazarlar ve çok sayıda davetli katıldı. Bişkek Toktogul Satılganov Devlet Filarmonisi'nde yapılan açılış töreninde, Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Cengiz Aytmatov'un bütün dünya için çok büyük bir kayıp olduğunu söyledi. Günay, 'Kazak şair Muhtar Şahanov dünyada iki Cengiz'in yaşadığını söylüyor. Birinci Cengiz kılıcıyla dünyayı kana bulayan Cengiz Han; ikinci Cengiz ise kalemiyle dünyayı doğruya, iyiye ve milli değerlere sahip çıkmaya çağıran Cengiz Aytmatov'dur' dedi.
Kırgız hükümeti adına konuşan Devlet Genel Sekreteri Dosbol Nuruulu, Cengiz Aytmatov'un Kırgız halkı nezdinde değerinin tartışılamayacağını, eserleriyle Kırgızistan'ı dünyaya tanıttığını ve yazarın Kırgız halkının kalbinde yaşadığını belirtti. Muhtar Şahanov da, günümüz gençliğinin öz değerlerinden uzak, kendi dilini ve kültürünü unutma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını hatırlattı.
Tüm dünyanın bildiği iki Kırgızca kelime: Cengiz Aytmatov
DA Yönetim Kurulu Dönem Başkanı Rostislav Ribakov'un kısa konuşması ise her şeyi anlatıyordu. İki kelime dışında Kırgızca bilmediğini, o iki kelimenin ise tüm dünyada bilindiğini belirten Ribakov, bu iki kelimenin 'Cengiz' ve 'Aytmatov' olduğunu söyledi. Akademik düzeydeki forumun açılış töreninde sürpriz bir de konuk vardı salonda. Şanghay İşbirliği Örgütü ülkelerinin 2. Film Festivali'ne katılmak üzere Kırgızistan'da bulunan Hollywood yıldızı Mark Dacascos, onur konuğu olarak açılıştaki yerini aldı. Dacascos, ileride çekilebilecek bir Aytmatov filminde başrol oynamak istediğini dile getirmeyi de ihmal etmedi.
'Aytmatov ve Günümüz' adlı uluslararası forum, üç ayrı üniversitede yapılacak oturumlarla devam edecek. Oturumlarda 'Aytmatov ve Günümüz', 'Aytmatov'un 80. Yıldönümü Kutlaması', 'Cengiz Aytmatov ve Türk Dünyası' ve 'Cengiz Aytmatov ve Sanat' konuları ele alınacak. Forumun kapanış töreni bugün Bişkek Toktogul Satılganov Devlet Filarmonisi'nde yapılacak. Törende Aytmatov'un eşine de TÜRKSOY özel ödülü takdim edilecek.
ZAMAN
