Krize karşı alınacak bireysel önlemler

Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Bölümü Başkanı Prof. Dr. Serdar Altınok, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ABD merkezli başlayan finansal krizin tüm dünyaya yayıldığını, bu krizden Türkiye'nin kendisini soyutlayabilmesinin de mümkün olmadığını belirtti.

Az ya da çok Türkiye'nin de bu finansal krizden etkileneceğine dikkati çeken Altınok, ''Ülkemizde krizin işaretlerini, bazı otomotiv firmalarının üretime kısa süreli de olsa verdikleri aralarla hissetmeye başladık. Umarız krizden hiç etkilenmeyiz ancak Türkiye'nin krizden etkilenmesi yakındır'' dedi.

Finansal ekonomik krizin bireyleri de etkileyebileceğini ifade eden Altınok, vatandaşların krizi en az kayıpla atlatabilmeleri için önceden bazı önlemler almalarının yararlı olacağını dile getirdi.

Prof. Dr. Altınok, en başta alınması gereken önlemin krize borçlu olarak yakalanmamak olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

''Herkes hesabını iyi yapmalı, ayağını yorganına göre uzatmalıdır. Bunun için harcamaların kısılmasında ve tasarruf edilmesinde büyük yarar vardır. Krizin muhtemel etkilerinden en fazla etkilenecek kesim özel sektör çalışanları olacaktır. Bu nedenle özel sektör çalışanlarının harcamalarına herkesten fazla dikkat etmeleri gerekiyor. Bireyler kredi kartı borçları varsa bir an önce bu borçları ödemeli ya da en aza indirmelidir. Kredi kartıyla yapılan alışverişlere sınırlama getirilmeli, kişiyi borca sokacak harcamalardan uzak durulmalıdır.''

Tüketicilere, borçtan uzak durma konusunda bazı öneriler de sıralayan Altınok, sözlerine şöyle sürdürdü:

''Özel sektörde çalışanlar mümkün olduğu kadar borçlanmamalı, mümkünse krize nakitte kalarak hazırlanmalı. Kredi kartı dışında kişiyi krizde en fazla zorlayacak harcamalar, ev ve otomobil gibi harcamalardır. Bugün Türkiye'de 3 milyondan fazla evin satılığa çıkarıldığı, ancak alan satan olmadığı konuşuluyor. Böyle bir dönemde firmalar, ev ve otomobilleri ellerinden çıkarabilmek için çok cazip ödeme seçenekleri sunacaktır. Tüm bu cazip şartlara rağmen, ev ve araba gibi kişiyi uzun vadeli borçlandıracak yatırımlardan kaçınılmalıdır.''

Uzun vadeli taksitlerle alınmış ve ipoteğe bağlanmış otomobil alınıp krizde satılmaya çalışıldığında kişinin büyük zararlara uğrayabileceğini ifade eden Altınok, ''Örneğin 20 bin YTL'ye alınan bir otomobil, aynı fiyata elden çıkarılamayacak, örneğin ancak 15-18 bin YTL'ye satılabilecektir. Bu nedenle kriz öncesi özel sektör çalışanlarına sıfır otomobil alınması tavsiye edilmez'' diye konuştu.

aa