Nedenleri hala bilinmeyen sarı nokta hastalığında,yaklaşık 1 yıldır uygulanan enjeksiyon tedavisi olumlu sonuçlar veriyor.
Gözün arka kısmına enjekte edilen bir ilaçla hastalığı yapan hücreleri? etkisiz? hale getiren bu yöntemin başarı oranları % 80'lere varıyor.
Enjeksiyon tedavisinden sonra otomobil kullanan,tekrar kitap okuyabilen,televizyon seyredebilen hastalar var.
Sarı nokta hastalığına yönelik Florence Nightingale Hastanesi'nde ilk kez bir merkez kuruldu.
Florence Nightingale Makula Dejenerans Merkezi'nde hastalığın teşhis ve tedavisinde önemli rol oynayan ? OCT cihazı? ile hastalar takip ve tedavi ediliyorlar.
Florence Nightingale Hastaneleri Göz Hastalıkları Bölüm Başkanı Prof.Dr. Halil Bahçecioğlu sorularımızı yanıtladı :
1. Halk arasında ?Sarı NoktaHastalığı?olarak bilinen ? Makula Dejeneresansı? Nedir?
Sarı nokta, gözümüzün arkasında yer alan retina kısmında en net gördüğümüz ve içinde sarı renkli maddelerin olduğu görme merkezidir.Bu merkezi bozan tüm hastalıklar makula dejeneresansı olarak adlandırılıyor. Sarı Nokta hastalığında gözün arkasındaki sarı noktada lekeler oluşuyor.
2. Sarı Nokta Hastalığının Belirtileri Nelerdir ? Nasıl Ortaya Çıkıyor ?
Sarı nokta hastalıklarının az görülen bir kısmı çocukluk ve erişkinlikte başlar fakat en sık gördüğümüz tip olan yaşa bağlı sarı nokta hastalığı 60'lı yaşlarla beraber ortaya çıkar. En sık ve en erken belirti net görememeyle birlikte cisimlerin ortasını eğik,çarpık görme ve bakılan şeyin ortasını karanlık görmedir.Bunları takiben görme kalitesi ve gücü zamanla azalır ve hasta uzaktaki nesneleri göremediği gibi kitap da okuyamaz hale gelir.
3. Sarı Nokta Hastalığının Nedenleri Nedir?
Nedenini tam olarak bilemiyoruz.En sık neden yaşla beraber sarı nokta bölgesinin bozulmasıdır. Bunun yanında yüksek miyoplar ve doğumsal bazı retina hastalarında da sarı nokta hastalığı görülebiliyor. Ayrıca güneşin,ultraviyole ışınlarının bu hastalığı tetiklediğini biliyoruz. Yüksek kolesterol,yüksek tansiyonu olan ve sigara içen kişilerde bu hastalığa daha fazla rastlıyoruz. Ancak antioksidan ve çinko içeren vitaminlerin hastalığın seyrini yavaşlattığı bilimsel olarak kanıtlandı. Bu hastalık bir gözde başlar ve diğer göze geçme olasılığı iki sene içinde yüzde 90 oranındadır.
4. Sarı Nokta Hastalığında Risk faktörleri nelerdir ? Yaş,kalıtım,cinsiyet v.s
Sarı nokta hastalığı için en önemli risk faktörü yaşdır.Yani ne kadar yaşlı olunursa bu hastalıkla karşılaşma riski o kadar yüksektir.Bu hastalık 50 yaşından sonra ilerliyor. Türkiye'de 1 milyonun üzerinde kişi yaşa bağlı sarı nokta hastalığına yakalanmış durumda.Bu insanlar yavaş yavaş görme kaybına uğruyor.ve günlük yaşantıları kısıtlanıyor. Kadınlarda daha sık görüyoruz bu hastalığı. Sigara, yüksek kolesterol, hipertansiyon, güneş ışığına uzun süre maruziyet ve vitaminden eksik beslenme diğer risk faktörleridir.Kalıtım da önemlidir.
5. Sarı Nokta hastalığının Kaç tipi var açıklarmısınız ?
2 tipi vardır: ?Kuru tip? yani kanama, sıvı birikimi veya yeni oluşmuş damar bulundurmayan tip. Kanama ve yeni oluşmuş fakat zararlı damar ağı mevcut olan ?Yaş Tip? olmak üzere 2 tipi vardır. Kuru tip nispeten daha zararsız olup zaman içinde yaş tipe dönüşebilir. Yaş tip; görmeyi ileri derece bozar. Tedavi edilmezse kalıcı hasar bırakma oranı yüksek olan ve tehlikeli tip yaş tiptir.
6. Yaşa bağlı sarı nokta hastalığı dışında sarı nokta hastalığına sebep olan diğer hastalıklar hangileridir?
Sarı nokta hastalığının toplumdaki en sık nedeni yaşa bağlı sarı noktadır. Daha seyrek olarak şeker hastalığına bağlı makula ödemi,Sarı nokta hastalığı yapan yüksek Miyopi, doğumsal ve yapısal retina hastalıkları, retinada damarsı çatlaklar, bazı parazit enfeksiyonları sarı nokta hastalığına yol açarak kalitesiz görme ve körlüğe neden olabilir.
7. Sarı Nokta Hastalığı Nasıl Tedavi edilir ?
Kuru tip için tedavi gerekmez ancak koruyucu amaçlı özel vitaminler vardır.Yaş tip için ise yaklaşık 1 yıl önce gözün içerisine göz içi ilaç enjeksiyon maddeleri ile enjeksiyon yapmaya başladık. Toplam 24 ülkede bu yöntem uygulanıyor. Enjeksiyon yapılırken göz uyuşturuluyor. Gözün beyaz alanından gözdeki camsı sıvısının içine ilaç enjekte ediliyor. Bu ilaç hem görmeyi azaltan yenidamar oluşumuna engelleniyor,hemde mevcut olan damarlar ortadan kalkıyor. Hastanın merkezi görmesi açılıyor.
8. Göz içi Enjeksiyonu Görme kalitesini nasıl artırıyor ?
Göz içi enjeksiyon tedavisi görme kalitesini ve gücünü artıran bir özellik içermektedir. Bunu yaş tipte oluşan ve gözde oluşan zararlı damarları küçültüp veya yok edip buralardan oluşan sıvı sızmalarını engelleyerek yapmaktadırlar. Göz içi enjeksiyon maddeleri bağırsak kanserinde kullanılan ilaçlardan türetilmiştir.
9. Enjeksiyon bir kere mi yapılıyor yoksa birkaç seans gerekiyor mu?
Duruma göre birden çok yapılabilmektedir 12 defaya kadar bile uygulama mümkündür.Seans sayısı hastanın durumuna göre değişiyor. Hastaları sürekli takip ediyoruz. Ne zaman gerekirse o zaman enjeksiyon yapıyoruz.
10. Başarı oranı ne kadar yüksek ?
Uygun seçilmiş hastalarda %80'lere varan başarıdan söz etmek mümkündür. Önünü göremeyen hastalarımız enjeksiyon tedavisinden sonra kitap okur,otomobil kullanır hale geldiler. Örneğin ; 15 yıl önce hastalığı başlamış, yavaş yavaş görme kaybına uğramış ve sadece bir metreyi gören hastalarımız şimdi görüyorlar. Genç hastalarımız var. Genç yaşta bir kaza sonucunda da bu hastalığa yakalanabilir. Bu hastalarda da başarılı oluyor enjeksiyon tedavisi. Mevcut görmeyi korumak için.
11. Ne zaman doktora başvurmak lazım?
Öncelikli olarak 40 yaşından sonra her yıl düzenli göz kontrolü gerekir. Ancak görme azalması, cisimlerin ortasını karanlık, eğik, çarpık görme şikâyetleri olursa vakit kaybetmeden bir göz doktoruna başvurulmalıdır. Erken tanı çok önemlidir.Yüzde yüz görme kaybı olduğunda maalesef işe yaramıyor.10 hanenin 8'inde mutlaka bir sarı nokta hastası vardır.
12. Tedavi edilmezse ne olur ?
Sarı nokta hastalığı başka bir hastalık üzerine eklenmezse körlükle neticelenmez. Ancak kişiyi başkalarına bağımlı olarak yaşayan, yarım metre önünü göremeyen bir insan haline dönüştürebilir. Bu da yaşam kalitesini oldukça düşürüp kişiyi tüm sosyal yaşantısından uzaklaştırır.
13. Görülme sıklığı nedir ?
60 yaşından sonra %30, 70 yaşından sonra %40,80 yaşından sonra %50 ve 90 yaşından sonra %70 civarında görülme sıklığı vardır.
14. Hastane bünyesinde kurduğunuz Sarı Nokta Merkezi'nde neler yapılıyor ?
Bu merkezde sarı nokta hastalığının erken tanı tedavisi yapılmaktadır. Son teknoloji OCT,HRT ve digital göz anjiosu cihazlarıyla bu hastalığın erken tanısını yapıp bilinen en başarılı tedaviler olan PDT ve göz içi enjeksiyonlarıyla bu hastalığın ilerlemesi durdurulup iyileşmeler sağlanmaktadır.Ayrıca bu hastaların tedavi sonra görsel rehabilitasyonları içinde çalışılmaktadır.Bu sayede gelen hastaların sarı nokta hastalığına yakalanma riskleri değerlendirilip olanlar tedavi edilmekte riskli olanlar ise yakın takibe alınıp gelişmiş cihazlar yardımıyla hastalık kalıcı zararlar vermeden gerekli tedaviler yapılmaktadır.