Türk denizciliğinde tarihi gün

Tamamen yerli imkanlarla üretilen ilk Türk savaş gemisi ''TCG Heybeliada'' korveti, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün de katılacağı törenle yarın denize indirilecek.
Savunma Sanayii Müsteşarlığı tarafından yürütülen MİLGEM (Milli Gemi) Projesi kapsamında, tasarımından inşasına kadar tamamen yerli imkanlarla üretilen ilk Türk savaş gemisi ''TCG Heybeliada'' korveti, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün de katılacağı törenle yarın denize indirilecek.

AA muhabirinin Savunma Sanayi Müsteşarlığından aldığı bilgiye göre, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın ihtiyacı doğrultusunda keşif ve gözetleme, üs ve liman savunması, su üstü ve su altı harbi ve karakol faaliyetlerini üstlenecek 12 adet Denizaltı Savunma Harbi ve Keşif Karakol Gemisi'nin tedariki amacıyla başlatılan MİLGEM Projesi kapsamındaki ilk gemi olan ''Heybeliada''nın denize indirilmesi için Preveze Deniz Zaferi'in 470. yıldönümü ve Türk Deniz Kuvvetleri Günü olan 27 Eylül tarihi seçildi.

İstanbul Tersanesi Komutanlığı'nda, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün de katılacağı törende, proje kapsamındaki ikinci gemi olan ''BÜYÜKADA''nın da ilk kaynağı yapılacak.

MİLGEM Projesi'nin ilk gemisi olan Heybeliada, Türk Deniz Kuvvetleri'nin sürat, denizcilik ve stabilite isteklerini karşılayacak şekilde geliştirildi. Geminin boyu 99, genişliği 14.40 metre. Üstün harekat kabiliyetine sahip olacak Heybeliada, 10 tonluk bir helikopter için gerekli platform, hangar ve kapsamlı destek ekipmanlarına sahip olacak şekilde tasarlandı. Heybeliada'da 93 personel görev yapacak.

Ana tahrik sistemi 2 dizel makine ve 1 gaz türbininden oluşan Heybeliada'nın maksimum hızı en az 29 knots (saatte yaklaşık 55 kilometre)olacak. Arama radarı, atış kontrol radarı, navigasyon radarı, sonar, elektronik harp sistemi, lazer/RF sistemler, chaff/aldatıcı sistem ve denizaltı karıştırıcılarının yer alacağı geminin savaş yönetim sistemi tamamen yerli imkanlar ile geliştirilecek.

Gemide, 1 adet 76 mm top, 2 adet 12.7 mm makineli tüfek, 8 adet Harpoon füzesi, 21 adet RAM PDMS hava güdümlü füze nokta savunma sistemi ile torpidolar bulunacak.

Savunma Sanayi Müsteşarlığı yetkilileri, MİLGEM Projesi ile gemi dizaynı, tekne inşası ve sistem entegrasyonunda dışa bağımlılığın azaltılması, askeri tersaneler ile özel sektördeki gemi dizayn ve inşa imkanlarının entegrasyonunun sağlanmasının amaçlandığını kaydettiler.

Yetkililer, bu hedef doğrultusunda, Heybeliada için geminin tasarımı, inşası, sistem entegrasyonu, performans sorumluluğunun İstanbul Tersanesi Komutanlığı'na, dizayn ve inşa faaliyetleri için gerekli sistem, malzeme ve hizmetlerin tedarik sorumluluğunun ise Savunma Sanayii Müsteşarlığı'na ait olduğu bir proje modeli oluşturulduğunu belirttiler.

Geminin sonar sistemi, sualtı telefonu, gerçek zamanlı kızılötesi iz yönetim sistemine ilişkin tasarım, üretim, test ve entegrasyon faaliyetleri ile elektrik, elektronik ve elektromekanik malzemelerin analizleri, ölçüm ve değerlendirmesinin TÜBİTAK tarafından gerçekleştirileceğini ifade eden yetkililer, gemideki tüm sensörlerden gelen bilgileri derleme, silahları tahsis etme ve hedef bilgilerini entegre link sistemi ile diğer platformlara aktarabilme kabiliyetine sahip olan MİLGEM Savaş Yönetim Sistemi'ne yönelik tasarım, üretim, geliştirme ve entegrasyon faaliyetlerinin de tamamen yerli imkanlarla ASELSAN-HAVELSAN ortaklığı tarafından yapılacağını bildirdiler.

Yetkililer, Heybeliada'nın projesinde 38 yerli firmanın yer aldığını belirttiler.

Deniz Kuvvetlerinin gemi inşa tecrübe ve kapasitesi ile Türkiye'deki özel sektör tersaneleri, üniversite ve milli sanayi imkanlarının birlikte kullanıldığı projede, TCG Heybeliada adlı ilk MİLGEM korvetinin dizaynına İstanbul Tersanesi Komutanlığında oluşturulan MİLGEM Proje Ofisi tarafından 12 Mart 2004 tarihinde başlandı. Ön dizaynı Kasım 2004'te tamamlanan TCG Heybeliada'nın 2011 yılında hizmete girmesi hedefleniyor. Diğer gemilerin inşasına ise imkan ve kabiliyetlerine bağlı olarak yerli özel sektör tersanelerinde devam edilecek.

-İLK TÜRK DONANMASI 1081 YILINDA İNŞA EDİLDİ-

Barbaros Hayreddin Paşa, Kılıç Ali Paşa gibi büyük amiralleri, Piri Reis, Ali Macar Reis gibi evrensel deniz haritacılığının öncüleri ile Dünya Denizcilik Tarihi'ne damgasını vuran Türk denizciliğinin geçmişi, 11. yüzyılda Oğuz Türkler'inin Orta Asya'dan Anadolu'ya göç etmeleri ve küçük Asya'da yerleşmeleriyle başladı.

Türkler'i denizlerle kaynaştıran ilk büyük Türk denizcisi Emir Çaka Bey oldu. Çaka Bey, İzmir;de o döneme göre modern sayılabilecek bir tersane yaptırmış ve tersane civarındaki bölgeyi deniz üs kompleksine dönüştürdü. Bu aşamadan sonra gemi inşa faaliyetlerine geçilmiş, kürekli ve yelkenli gemilerden oluşan 50 parçalık ilk Türk Donanması 1081 yılında inşa edildi. Bu tarih Deniz Kuvvetlerinin kuruluş yılı olarak kabul edildi.

İki Denizin Sultanı (Sultan-ül Bahreyn) unvanı verilen Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubat, Alanya ve Sinop Tersanelerinde inşa ettirdiği gemilerle filolar kurmuştu.

Alanya Tersanesi, Türklerin kurmuş olduğu ilk organize tersane olarak kabul ediliyor. Balıkesir ve civarında kurulan Karesi Beyliği (1302-1361) döneminde denizlere büyük önem verilmiş; Edincik;te bir tersane kurularak, gemi inşasına başlanmıştı. Osmanlı deniz gücünün ilk çekirdeğini de bu Beylik oluşturdu.

Karamürsel;de 1327 yılında ilk Osmanlı Tersanesi kurulmuş, burada ilk Osmanlı savaş gemisi inşa edilmişti.

Gelibolu Deniz Üssünün 1401 yılında tamamlanması ile birlikte ?Kaptan-ı Derya/Kaptan Paşa' terimi de Osmanlı Deniz Kuvvetlerinde yerini almış ve Saruca Paşa Türk deniz tarihinin ilk Kaptan-ı Deryası olmuştu.

Fatih Sultan Mehmet, o döneme kadar akın donanması hüviyetinde olan Osmanlı Donanmasını ateşli silahlarla teçhiz ederek, stratejik bir boyut kazandırdı. Fatih Sultan Mehmet 1455 yılında Kasımpaşa;da İstanbul Tersanesini kurmuş ve bu tersane dünyanın en büyük tersanelerinden birisi olarak tüm yabancı ülkelerin hayranlığını kazanmıştı.

Bu dönemde Türk deniz bilimcileri de dünya denizciliğine büyük katkıda bulunmuşlar, Muhiddin Piri Reis, 1513 ve 1528 yıllarında iki ayrı dünya haritası yapmıştı.

Diğer bir çalışma da Piri Reisin Dünya Denizcilik Tarihi;ne bir hediyesi olan 1521 ve 1525 yıllarında iki kez yayınladığı ünlü, ?Bahriye (Kitab-ı Bahriye)' adlı kılavuz kitabı oldu. Bu emsalsiz çalışmada, Ege ve Akdeniz her açıdan incelendi.

-TÜRK DENİZCİLİĞİNİN ALTIN ÇAĞI-

Kanuni Sultan Süleyman (1520-1566) da Osmanlı Donanmasının gelişimine büyük önem vermiş, Türk Denizciliğine altın çağını yaşatmıştı. Bu dönemde Barbaros Hayreddin Paşa, kardeşleri Oruç ve İlyas Reisler, Selman Reis, Murat Reis, Seydi Ali Reis gibi bir çok ünlü Türk Denizcisi Akdeniz;de mutlak bir hakimiyet kurdu.

Kanuni Sultan Süleyman, 1533 yılında Barbaros Hayreddin Paşayı İstanbul;a davet ederek, Kaptan-ı Derya ilan etmiştir. Barbaros Hayreddin Paşa, İstanbul Tersanesi;nde yeni gemiler inşa ettirerek, donanmayı daha da güçlendirmişti.

Barbaros Hayreddin Paşa, üstün denizcilik bilgisi ve tecrübesinin yanı sıra emsalsiz bir taktisyen olduğunu, 27 Eylül 1538 tarihinde Preveze Deniz Savaşı;nda gösterdi. Taktik baskının yarattığı sürpriz etkisi Andrea Doria komutasındaki Haçlı Donanmasını şaşkına çevirmiş, Haçlı Donanması panik içerisinde dağılarak, büyük kayıplarla geri çekilmek zorunda kalmıştı. Bu zafer, Osmanlı Devletini Akdeniz;in tartışılmaz hakimi yapmıştı. Preveze Deniz Zaferi, büyük bir şeref ve gurur abidesi olarak Türk denizcilerine ışık tutmakta ve zaferin kazanıldığı 27 Eylül günü her yıl Deniz Kuvvetleri Günü olarak kutlanıyor.

Cezayirli Gazi Hasan Paşa tarafından, 18 Kasım 1773 tarihinde, ?Tersane Hendesehanesi' adıyla bugünkü Deniz Harp Okulu;nun temeli atıldı.

Sultan II.Mahmut (1808-1839) döneminde Kara ve Deniz Kuvvetlerinin eğitim felsefeleri ile üniformaları değiştirilmiş, aynı zamanda eğitim maksatlı olarak yurt dışına personel gönderilme süreci başlatılmıştı. Bu yenilikler çerçevesinde, 1852 yılında, Bahriye İdadisi (Deniz Lisesi), Heybeliada;da kuruldu.

Bahriye Nazırı Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa tarafından, 3 Nisan 1890 tarihinde Deniz Gedikli (Deniz Astsubay) Sınıfı kurulmuş ve 15 Haziran 1890 tarihinde Selimiye Gemisi;nde İlk Gedikli Sınıfı eğitim/öğretime başlamıştı.

Genelkurmay Başkanlığı Karargahında 1928 yılından 1949 yılına kadar Deniz Müsteşarlığı olarak temsil edilen Deniz Kuvvetleri, Yüksek Askeri Şuranın 15 Ağustos 1949 günü almış olduğu tarihi bir kararla Deniz Kuvvetleri Komutanlığı olarak teşkil edildi.

Gölcük Tersanesi;nde 1980 yılında inşa edilen 1000 tonluk ?AY' Sınıfı denizaltı, Türk denizaltıcılığının gelişim sürecinde önemli dönüm noktalarından birisini teşkil etti, yine Gölcük;te 1988 yılında inşa edilen ilk modern firkateyn olan TCG Fatih (F-242), Gölcük Tersanesi;nin uluslararası arenadaki prestijini daha da artırdı.