ABD ekonomisini yüzyılın Büyük Ekonomik Buhranından kurtarmak, Türkiye'yi 2001 krizinden çıkardığı söylenen Kemal Derviş gibi süper yetkilerle donatılan bir adama düştü: Henry Paulson.
ABD Hazine Sekreteri olan Paulson, ne tesadüf ki bir önceki görevinde şuan batma noktasında olan yatırım bankası Goldman Sachs'a başkanlık ediyordu.
'Yatırım Bankacılığı' sisteminin artık işlemez hale geldiği ABD'de ülkenin en büyük iki yatırım bankası Goldman Sachs ve Morgan Stanley mevduat toplamak için hükümetten izin istedi. Halen mevduat toplama izni olmayan bu bankalar yatırımcıların kaçması nedeniyle çöküşün eşiğine geldi. Tek kurtuluşu mevduat bankası olmakta buldular.
Yatırım Bankalarından Kaçıyorlar
Amerikalı yatırımcılar paralarını artık yatırım bankalarına teslim etmek istemiyor. Emlak balonunun patlaması nedeniyle büyük zararlar yazan yatırım bankaları doğal olarak yatırımcılarını da milyarlarca dolar zarara uğrattı.
Yatırım bankalarının birer birer iflas etmesi veya ölü fiyatına satılmak zorunda kalmaları nedeniyle bankacılık sistemi felç geçiren ABD, çareyi dünyaya 700 milyar dolarlık devlet bonosu satmakta buldu.
Ancak dış dünyanın ABD bonolarına eskisi gibi aç olmadığı gerçeği ile karşı karşıya kalan ABD hükümeti şokta.
Bush hükümeti kongreden 700 milyar dolarlık kurtarma planı için izin istiyor. Bush 700 milyar dolar ile artık çöp kadar değer taşıyan batık kâğıtları satın alarak ekonomiye taze kan pompalamak istiyor.
'ABD bu borcu kaldıramaz' iddiası
Bütçe açığı tarihi zirvelerde olan ABD'nin bir 700 milyar dolar borcu daha kaldırıp kaldırmayacağı ise yeni tartışma konusu. Bush'un bu talebi kabul edilirse ABD'nin yıllık bütçe açığı 1 trilyon doları aşacak. Yani ABD milli hâsılasının yüzde 70'inden fazlası kadar borcu olacak.
Senato'ya bugün hesap vermesi beklenen Paulson, devletin brüt borç tavanının 10.6 trilyon dolardan 11.3 trilyon dolara yükseltilmesi için hukukçulara emir verdi.
10 yıllık hazine tahvili faizlerinin yüzde 3,84'e fırladığı ABD'de yatırımcılar devlet kâğıtlarına şüphe ile yaklaştığı için faizlerin daha da yükselmesi söz konusu.
Almanya'nın ikinci büyük bankası HVB'nin Amerika kolunda üst düzey yöneticilik yapan Manfred Wolf Bloomberg'e ürkütücü bir yorum yaptı: 'Piyasa, ABD'nin borç tavanını 700 milyar dolar yükseltmek istemesi nedeniyle çok negatif. Amerikan varlıkları artık yabancılara cazip gelemeyebilir'
ABD'nin iç ve dış piyasalara brüt borcu şuan 9,6 trilyon dolar seviyesinde. Bu gayrisafi milli hâsılanın yüzde 68'ine tekabül ediyor.
Dünyaca ünlü uzmanlar, 700 milyar dolarlık yeni borçlanma ile gayri safi milli hâsılasının yüzde 70'inden fazlasını borçlanmış duruma düşecek ABD için alarm sinyalleri veriyor.
Her ABD'linin sırtına 37 bin dolar fazladan binecek
Bağımsız bütçe izleme kuruluşu Concord Coalition yöneticisi Robert Bixby, 'Bu yeni borç ile her bir Amerikan kadını, erkeği ve çocuğu fazladan 37 bin dolar borç altına girecek' diyor.
Amerikan Hazinesi kredi krizindeki bankacılık sistemini kurtarması için Amerikan Merkez Bankası FED'e sürekli para pompalıyor.
FED elde ettiği para ile bankacılık sisteminin elinde değerleri neredeyse sıfıra inmiş kötü kağıtları piyasadan toplayıp bunları uzun vadede yeniden piyasaya satmayı hedefliyor. Bu yolla krizin atlatılması planlanıyor. 1979'da Chrysler şirketinin bu yolla kurtarılması sonucu battığını düşünen yatırımcılar kurtarma sonrasında kara geçmişti.
JPMorgan Chase ekonomisti Michael Feroli Paulson planının ABD ekonomisini seneye 1,5 trilyon dolarlık bütçe açığına götüreceğini, bütçe açığının da GSMH'nin yüzde 10'una fırlayacağını iddia etti.
Daha önce Japonya ve İtalya bütçe açıklarının GSMH'nin yüzde 100'leri geçmesi ile tanışmış ve bu durumdan kurtulmuşlardı. Ancak bu olumlu örneklerin ABD için geçerli olup olmayacağı halen belirsiz!
Kaynak: www.ekoayrinti.com
