Hipnoz hakkında yanlış bilinenler

Eğer bir kelime bir çok farklı durumu anlatmak için kullanılıyorsa orada yanlış anlama, yanlış kavrama, yanlış inançlar, karışıklık, yanlış etiketleme ve fırsatçılık kaçınılmaz olarak karşımıza çıkar.

Hipnoz gerçek anlamının dışında kullanılarak istismar edilen bir kelimedir. Eğer bir kelime bir çok farklı durumu anlatmak için kullanılıyorsa orada yanlış anlama, yanlış kavrama, yanlış inançlar, karışıklık, yanlış etiketleme ve fırsatçılık kaçınılmaz olarak karşımıza çıkar.

Bugüne kadar hipnozun tatmin edici bir tanımı yapılmamıştır ve ufukta da görülmemektedir. Yine hipnozu açıklayan birleştirici bir teori yoktur.

Her uygulayıcı ve araştırıcı kendi çerçevesinden olayı yorumlamakta ve açıklamaya çalışmaktadır.

Belki de hipnoz zaten böyle bir şeydir.

YANLIŞ ALGILAR, BİLGİLER

Hastayla iyi bir iletişim kurmanın birinci adımı hastaya hipnoz hakkında doğru bilgileri aktarmaktır. Daha önce hipnoz olmuş mu? Olmuşsa nerede ne zaman? İzlenimleri nedir? Hipnoz hakkında bilgisi ve beklentisi nedir? Çoğu kişi zihin-kontrolü konusunda korkak ve hassastır. Hipnoz sırasında kontrol dışı olacağı inancı hipnoz olmanın önündeki en büyük engeldir.


1. Yanlış. Hipnoz oluşumunda hipnotistin gücü etkili iletişim tekniğini kullanmakla sınırlıdır. Hastanın hipnotiste devrettiği bir kontrol yoktur. Kontrol her zaman hastadadır. Verilen telkinlere uyup uymamak onun kontrolündedir.
2. Yanlış. Sadece belli insanlar hipnoz olur. Bazı insanların diğerlerinden çok daha güç hipnoz olduğu gerçektir. Ama bunların yeteneği az anlamına gelmez. Korkuyorlardır. Anlamı muğlak telkinleri ayırmakta zorlanabilirler. Her şeyi analiz etme alışkanlığı vardır. Değişime hazır değildir. Aslında değişmekten korkuyordur. Bu etkenler anlaşılıp çözüldüğünde kötü suje iyi suje haline gelir.
3. Yanlış. Hipnoz olanların zihni zayıftır. Her insan bir çok durumda farkında olmadan hipnotik durumlara girer. Bu nedenle hipnoz olma ile kişisel bir özellik bağlantısı yoktur.
4. Yanlış. Hipnoz başladıktan sonra artık bir kişi durumunu kontrol edemez. Hipnoz karşılıklı bir güç paylaşımıdır. Bir amaca yönelik ortak bir çalışmadır. Bu amacın içinde sujenin istemli olarak iradesini devretmesi vardır. Ama suje hipnoza girmek istemezse girmez. İçinde bulunulan koşullar önemlidir. En yanıtkar hasta bile olumsuz koşullarda hipnoza girmeyebilir.
5. Yanlış. Hipnozda bir kişi iradesi dışında bir şeyler söyler ya da yapar. Bir insanın inançları ve normal davranışları dışında davranması bilinen bir durumdur. Yani beyin yıkama diye bir şey vardır. Ama tedavi ortamında bu tip koşullar oluşmaz. Yani bir insanı kontrol etmek mümkündür ama bu durumu yaratan koşullar hipnoz değildir. Yani tedavi amacıyla uygulanan hipnozun etik kuralları dışındadır.
6. Yanlış. Hipnoz olmak sağlığınıza tehlike yaratabilir. Kim yapıyor ve nasıl yapıyor. Yetersiz bir şahıs, bir kişinin zihinsel bütünlüğüne kötü niyetle ya da cehaleti nedeniyle zarar verebilir. Ama zararı veren hipnozun kendisi değildir. Klinisyenin hastayı iyi yönetememesi sorun arz edebilir. Ama aynı tehlike üzüntülü, stres altında olan her şahıs için her durumda söz konusudur. Yetersiz bir klinisyen her durumda yanlış bilgiler verebilir, yanlış tedavi uygulayabilir. Yararlı olma potansiyeli olan her şey aynı zamanda Zararlı da olabilir.
7. Bir kişi bir süre sonra hipnoza bağımlı olur. Bağımlılık bir ihtiyaçtır. Bir çok şeye iyiliğimize inandığımız bir çok şeye bağımlı olabiliriz. Hipnoz uygun kullanıldığında acı çeken bir kişiye son derece güçlü bir yardım aracı olarak kullanılabilir. Bu ihtiyaç devam ettiği sürece bir kişinin yararını gördüğü bir yönteme bağlanması doğaldır. Self-hipnozu öğrenerek sürekli kullanması onu günlük streslerinden kurtulmakta büyük bir kolaylık sağlar.
8. Yanlış. Bir kişi sürekli hipnozda kalabilir. Böyle bir şey olmamıştır.
9. Yanlış. Bir kişi hipnozda bilinçdışı ya da uyku halindedir. Hipnoz uyku değildir. Fiziksel yönden uykuyu andırır. Ama zihinsel yönden uyanıktır. En derin hipnozda bile dış gerçekliğe belli bir düzeyde uyum vardır.
10. Yanlış. Hipnoz olmak için sıkıcı bir takım işlemlerden geçmek gerekir. Bir iletişimin etkisiyle bir kişi farklı bir şeyler hissetmeye ve yaşamaya başladığı anada hipnoz oluşmaya başlar. Dikkat bu etkiye odaklı olduğu sürece hipnoz bir derecede mevcuttur. Hipnoz oluşması için formel bir törene gerek yoktur. Bir çok klasik hipnotik fenomen bu formelliğin dışında oluşur. Monoton ve törensel bir özelliği olan her türlü konuşma bir süre sonra dinleyende farklı etkiler oluşturmaya başlar.
11. Yanlış. Hipnoz olmak için gevşemek gerekir. Odaklanma yeterlidir. Hipnoz okurken, konuşurken ve bir çok farklı durumda oluşabilir. Gevşeme şart değildir.
12. Yanlış. Hipnoz tedavi edicidir. Hipnoz sadece tedavi aracıdır. Bir çok değişik şekilde kullanılabilir. Değişik amaçlara hizmet amacıyla kullanılır.
13. Yanlış. Hipnozla yaşanmış her şey hatırlanabilir. Hafızayı bilgisayarla karşılaştırma işi yanlıştır. Hafıza her hatırayı olduğu gibi alıp kodlamaz. Olaylar algılarla birlikte saklanır. Bu nedenle bozulmaya maruzdurlar. İnsanlar gerçekte olmamış şeyleri hatırlayabilirler. Belli bir parçasını hatırlayabilirler. Bir çok olaydan parçalar alıp yeni bir olay yaratabilirler.