Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ), özellikle uçakların arasında korkusuzca süzülen kargaları kovmakta çaresiz kalırken, motora giren tek bir kuşun bile büyük bir faciaya neden olabileceği belirtildi.
Atatürk Havalimanı'ndan onlarca kargadan oluşan bir sürünün, motor gürültüsüne rağmen uçakların arasında korkusuzca uçması, dikkat çekti. Önce pistlerin kenarındaki toprak alanda kargalar, daha sonra taksi yolunda ilerleyen bir uçağın hemen yanından geçerek, aprondaki diğer uçakların arasına daldı. Kargalar, park etmiş ya da hareket halindeki uçakların çevresinde bir süre süzüldükten sonra siren çalan bir araçla kovalandı. Kuşların, uçakların iniş kalkış yaptığı pist bölgesine yönelmesi görevlilere zor anlar yaşattı. Karga sürüsü, uzun uğraşlar sonunda havalimanında uçaklaştırılabildi. Ancak bir süre sonra tekrar geri gelen kargalar, aprondaki uçak körükleri ile park alanlarında yemlendi.
Bu arada, ilkbaharda Kuzey Afrika'dan Türkiye ve Avrupa'daki sıcak bölgelere göç eden binlerce kuşun geri göçü de Eylül ayında İstanbul üzerinden başladı. İstanbul Boğazı'nın göçmen kuşlar için önemli bir geçiş noktası olduğunu kaydeden yetkililer, binlerce kuştan oluşan sürülerin zaman zaman Atatürk Havalimanı üzerinden süzülerek geçtiğini, bu sırada uçakların rotasında değişiklik yapıldığını vurguladı.
-''KUŞLAR, GÖREVLİLERİ ATLATIP YENİDEN GELİYOR'-
DHMİ Atatürk Havalimanı Başmüdürlüğü yetkilileri, kuşlarla mücadele çalışmasını 'Havaalanları Vahşi Hayat ve Kuşla Mücadele Yönergesi' doğrultusunda yapıyor.
Bunun için oluşturulan 20 kişilik bir ekibin pistler ve çevresini sürekli kontrol altında tuttuğunu anlatan DHMİ yetkililer, ''Uçuş kontrol kulesindeki görevlilerimiz, dürbünle pist ve çevresinde kuş ya da başıboş köpekler var mı diye sürekli gözetleme yapıyor. Araçlarla pistlerde siren çalarak tur atıyoruz. Zaman zaman havalı tüfek atıp, gürültü yaparak kuşları korkutuyoruz. Ancak havalimanımız deniz kenarında ve şehir yerleşimi içinde olduğu için mücadelede zorlanıyoruz. Özellikle kargalar ve martılar pistlerin çevresindeki otlu toprak alanda yemlenmeyi veya dinlenmeyi seviyor'' dedi.
İstatistiklere göre; hava alanlarında kuşlarla mücadele, 1912 yılında Amerika'da bir askeri uçağın deniz üzerinde martı çarpması sonucu düşmesi ve pilotun ölümü üzerine başlatıldı. Amerika'daki havalimanları başta olmak üçere dünyadaki birçok havalimanında kuşlarla mücadelede doğal yöntemlerin yanı sıra teknoloji de kullanılıyor. Özel eğitimli yırtıcı kuşlar, uçakların iniş ve kalkış alanlarına yaklaşmadan diğer kuşları avlayarak besleniyor. Özellikle askeri alanlarda silahlı timler görev yaparken, keskin nişancılar tehlike oluşturan kuşları tek tek avlıyor. Zaman zaman da helikopter uçuşlarıyla kuşlar ürkütülüp, uzaklaştırılıyor. Ayrıca kuşları korkutmak için özel ses ve ışıklı sistemler de deneniyor. Ancak kuşların zamanla bu seslere de alışıp, tepki vermedikleri gözleniyor.
Kuşlar özellikle iniş ve kalkış sırasında uçaklara çarpıp, motorlarına girerek büyük tehlike oluşturduğunu belirten havcılık uzmanları, istatistiklerin kuş çarpma kazalarının genellikle 0- 200 metre yükseklikler arasında meydana geldiğine işaret etti. Bugüne kadar en yüksek kuş çarpma olayının 10 bin metrede yaşandığı kaydedilirken, uçak gövde ve çamlarının kuş çarpmalarına dayanıklı olarak tasarlanmasına rağmen özellikle büyük kuşların çarpması sonucu motorlar ile 6 santimetreyi bulan kokpit camlarını parçalayabileceği dile getiriliyor.
Kuş çarpması sonucu yaşanan bazı uçak kazaları ise şöyle;
Kuş çarpması sonucu 72 yolcunun ölümüyle sonuçlanan bir kaza Ekim 1960`ta Boston-Miami seferini yapan uçağın dört motorundan üçüne sığırcık sürüsü girmesiyle yaşandı.
Başka bir kaza Temmuz 1962`de DC-8 tipi bir uçağın Lahor üzerindeyken kokpit camına bir kartalın çarpıp içeri girmesi ile yaşandı. Yaklaşık 5.5 kilo ağırlığındaki kuşun çarpması sonucu pilotlardan biri ölürken diğeri de yaralandı.
Yine Fly Havayolları'nın, 19 Ağustos 2006'da İstanbul-Trabzon seferini yapmak için havalanan uçağı, Aralık 2005'te Fly Air'in Trabzon-İstanbul seferini yapan yolcu uçağı, THY'nin İstanbul'dan Güney Afrika'ya gitmek üzere İstanbul'dan havalanan A 340 tipi uçağı ile THY'nin İstanbul-Ankara seferi için havalanan başka bir uçağı motorlarına kuş çarpması sonucu Atatürk Havalimanı'na acil iniş yapmıştı.
Kaynak: CHA
