Rusya-Türkiye ekonomi savaşı

Rusya'nın Temmuz ayında Türk TIR'larına yönelik 'analiz' adı altında başlattığı tam sayım uygulaması ekonomik savaşa dönüştü. 16 Temmuz'da başlayan ve 16 Ağustos'ta tamamlanacağı söylenen uygulamanın hâlâ devam ediyor olması ihracatçıları pazar kaybetme riski ile karşı karşıya bıraktı. Hazırgiyim sektörü ürünleri mağazalara ulaştıramadığı için yeni sezonu açamazken, kimyacılar 20 milyon dolarlık ihracattan oldu. Laleli esnafını ise yüzde 25 pazar kaybı korkusu sardı. Pazarda Çin'in eli güçlenmeye başladı.

Rusya gümrüklerinde bekleyen TIR sayısının 300'ün üzerine çıktığı belirtiliyor. Yılda 5 milyar dolar ihracat yapılan Rusya'ya Türk mallarının girişinin engellendiğini belirten iş dünyası 'Rusya Gürcistan ile sıcak savaş halinde... Biz ise ekonomik savaş yaşıyoruz' açıklamasını yapıyor.

Rusya'da 28 mağazası bulunduğunu ancak 1.5 aydır bu mağazalara mal sevkiyatı yapamadıklarını belirten Wenice Kids'in CEO'su Oktay Özdemir, 'Rus tüketiciler Çin mallarına saldırıyor. Bizimle franchise olarak çalışanlar onlara ürün gönderemediğimiz için Uzakdoğu veya İtalyan menşeili ürünlerini satın almaya başladı' dedi.

'Bu bir ekonomik savaştır' diyen Cacharel, US Polo ve Pierre Cardin markalarını Rusya'ya taşıyan Aydınlı Group Yönetim Kurulu Başkanı Yardımcısı Ahmet Sait Kavurmacı ise sezonu açamadıkları için müşterilerin gözünde itibar kaybetmeye başladıklarını söyledi.

İş dünyası Rusya ile Gürcistan arasındaki sıcak savaşta tatilini yarıda kesip devreye giren Başbakan Erdoğan'a duruma el koyması için 'acil durum' çağrısı yaptı.

Fatura TIR başına 1000 euro

Bir ay öncesine kadar domateste ilaç kalıntısı iddiaları ile sorun çıkaran Rusya, kayıtdışı ticareti azaltma gerekçesiyle Türk TIR'larına yönelik denetimleri 16 Temmuz'da başlattı. İlk günden itibaren TIR'lar Rusya gümrüklerinde kuyruklar oluşturmaya başladı. Ancak bu durumun yapılan 'Türk ithal mallarında risk faktör araştırması' nedeniyle geçici olduğu 16 Ağustos'ta biteceği açıklandı. Fakat öyle olmadı. Hala denetim gerekçesiyle Türk TIR'lar gümrüklerde günlerdir bekliyor. Moskova gümrüğünde ve Novorossisk limanında yaşanan yoğun trafik nedeniyle 300 TIR'ın bekleme halinde olduğu belirtiliyor.

İhracatçılar bir taraftan geciken siparişler nedeniyle pazar kaybetme riski ile karşı karşıya kalırken diğer taraftan da TIR başına günlük 1000 euroyu bulan bekleme faturası ödüyor.

Tekstil, kimya ve lojistik sektörleri bu yavaşlamadan en fazla etkilenen sektörlerin başında geliyor. Bu tür denetimlerin yoğunlaşmasında en önemli gerekçe Rusya'nın vergi konusunda denetimlerini artırması gösteriliyor. Kayıt dışı ticareti azaltmayı hedefleyen Rusya'nın, denetimleri yeniden sıkılaştırmasının temelinde de kaçak mal girişi iddiaları yatıyor

Çin mallarına gün doğdu

Rusya'da 28 mağazası bulunan Wenice Kids'in CEO'su Oktay Özdemir Moskova ,St.Petersburg ve Sibirya'daki mağazalarına 1.5 aydır mal gönderemediklerinden yakınıyor. Şu anda yaklaşık 150 bin adet ürünün gümrüklerde beklediğini anlatan Özdemir, '2.5 milyon euroluk ürün bekliyor. Geçen yıl ellerinde kalan ellerinde kalan ürünleri tekrar vitrinlere koydular' dedi. Türkiye Rusya arasındaki ihracatta yaşanan gelişmelerin Çin'e doping olduğuna dikkat çeken Özdemir, 'Şu anda müşteriler tamamen Çin mallarına saldırıyorlar. Bizimle franchise olarak çalışanlar çaresiz bir şekilde piyasadan Uzakdoğu menşeili ürünleri veya İtalyan ürünlerini satın alıyorlar' dedi. 'Sanki Rusya bizi ekarte etmeye' çalışıyor diyen Özdemir, 'Çin Rusya'da üretime de başladı. China Towerslar oluşuyor. Kaybın önüne geçmek için

Sırbistan, Ukrayna gibi alternatif seçenekleri deniyoruz' dedi.

Yatırımı gözden geçirebiliriz

Cacharel, US Polo ve Pierre Cardin markalarını Rusya'ya taşıyan Aydınlı Group Yönetim Kurulu Başkanı Yardımcısı Ahmet Sait Kavurmacı, 'Şu anda kendimize ait yedi tane mağazamız var yıl sonuna kadar da beş mağaza daha açılacak ve 12 mağazaya ulaşacağız. Ancak bu sorunun devam etmesi halinde bu kararlarımızı gözden geçirmek zorunda kalacağız' dedi. Kavurmacı, tam sayımın sadece Türk malları için geçerli olduğunu başka hiçbir ülkeye uygulanmadığını açıkladı.

Kavurmacı şöyle devam etti: 'Oradaki birtakım siyasi pozisyonlardan dolayı Türkiye'yi zorluyorlar. Yeni sezon açılmak üzere ve ürünlerimizi acilen göndermemiz gerekiyor. TIR'larımız gümrüklerde 15-20 gündür bekliyor. Sezonu açamıyoruz, müşterilerin gözünde itibarımız zedeleniyor, ciro yapamıyoruz. Başbakanın acil devreye girip sorunu çözmesi gerekiyor. Sorunun bir süre daha devam etmesi durumunda canımız çok yanacak. Bu bir ekonomik savaştır.'

'Rusya bindiği dalı kesiyor' diyen Kavurmacı, Rusya'da mağazalarda çalışan 60 kişinin işinin de tehlikeye girdiğini sözlerine ekledi.

Müşteri bir iki gün bekler

Rusya'da pazar kaybetmeye başladıklarını belirten Laleli Sanayici ve İşadamları Derneği (LASİAD) Başkanı Orhan Altun, 'Rusya bizim için çok önemli bir pazar. Böyle giderse pazar kaybımız yüzde 25'i bulur' açıklamasını yaptı.

'Başbakan savaş sırasında arabuluculuk için bölgeyi turladı. Bizde burada hem psikolojik, hem fizyolojik anlamda ekonomik savaş yaşıyoruz' diyen Altun, '16 Temmuzdan itibaren Türk mallarına karşı gösterilen özel uygulama anlamıyla canımıza ot tıkadı. Sezon başı olması dolayısıyla birçok firmaya karşı haksız rekabete uğradık. Müşteri kaybımız var. Müşteri bir gün, iki gün bekler sonra size güle güle der. Türkiye'den mal almaktan vazgeçen Rus firmaları var' diye konuştu.

İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamülleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Başkanı Murat Akyüz de Rusya'nın Türkiye'yi deneme tahtası gibi kullandığını söyleyerek 'Rusya bu uygulaması ile Türkiye'ni iç dengelerini sarstı. Herkes Rusya'dan parasını alamadığından şikayetçi. Mayıs ayında kimya sektörünün Rusya'ya ihracatı 50.6 milyon dolar. Haziran'dan 54.1 milyon dolar, Temmuz'ta 66.6, Ağustos'un ilk 25 gününde ise 46 milyon dolarlık bir ihracat yapıldı. Rusya'nın bu tavrı bize 20 milyon dolara mal oldu. Ağustos'u 70 milyon dolarla kapatırız derken bu hale geldik' dedi.

RAHATSIZ EDİLİRSEK RAHATSIZ EDERİZ

Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, dün yaptığı açıklamada Rusya'nın Türk ürünlerine getirdiği kısıtlamanın son derece rahatsız edici olduğunu belirterek, 'Biz de rahatsız edilirsek, rahatsız edeceğimizi uygun bir ille anlatmaya çalıştık' dedi. Rusya'ya yapılan ihracatta tüketim mallarının ağırlıklı olduğunu belirten Tüzmen, bu nedenle de Türk ürünlerinin sınırlarda bekletilmesinin Türkiye'yi çok rahatsız ettiğini kaydetti. Bakan Tüzmen, Türk TIR'larının şu anda Rusya'ya girememesinin özellikle konfeksiyon ürünlerinde sezonun kaçırılmasını gündeme getirebileceğine dikkat çekerek, şöyle devam etti: 'Sezon şu anda başladı. Kış sezonu için Türkiye'nin yeni koleksiyonları gönderilmiş durumda. Bunlar 3 haftadır bekletiliyor. Dolayısıyla birkaç hafta sonra TIR'ların içeriye girmesinin de bir anlamı kalmayacak. Çünkü sezon başka ülkeler tarafından getirilen koleksiyonlarla doldurulmuş hale gelebilir. Tüzmen, bu kısıtlamanın son derece rahatsız edici olduğunu yinelerken, 'Biz de rahatsız edilirsek, rahatsız edeceğimizi uygun bir dille anlatmaya çalıştık' dedi.

Tüzmen şöyle devam etti: 'Tahmin ediyorum bugünlerde gerekli çalışmalar yapılıyordur. Gümrükler arası görüşme bugünlerde devam edecek, öyle gözüküyor. Bizim istediğimiz, bütün bu bölgede, komşu ve çevre ülkelerde, önemli çalışmaları sürdürebilmek. Belli bir noktaya gelebilmek'

Öte yandan konu hakkında konuşan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Oğuz Satıcı, Rusya ile Türkiye arasında ticari ilişkilerde yaşanan sorunları Başbakan Erdoğan'a aktardığını belirterek,'Rusya sorununu sayın Başbakan'a aktardım. Sanırım bir hafta, 10 güne adar çözümlenecek' dedi.

RUSYA NELER YAPIYOR

* Rusya Türk mallarını ülkeye sokmuyor

* Tek tek sayım sadece Türk mallarına uygulanıyor.

* Türk malları Avrupa'dan da gönderilse alınmıyor.

* 16 Temmuz'dan bu yana tırlar yoğun denetime tabi tutuluyor.

* Tırlar günlerce sınırda bekletiliyor.

UYGULAMA NELERE YOL AÇIYOR

* Kimyacılar 20 milyon dolarlık ihracattan oldu.

* Pazarı Çin tehdidi sardı.

* Franchise çalışanlar Türkiye'den vazgeçiyor.

* Fatura tır başına 1000 euro.

* Laleli esnafının pazar kaybı yüzde 25.