'Kömür fiyatlarındaki artış dış kaynaklı'

Geçen yıl 230 dolardan satışa sunulan ve ısınmada kullanılan ithal Sibirya-Rus linyit kömürünün tonu ağustos başında 500 doları geçti. Taksitle 510-550 dolardan satılan ithal kömürün fiyatının sezon sonuna kadar 50-60 dolar daha artabileceği bildirildi.

Uygulanmaya başlanan elektrik ve doğal gazda maliyet bazlı fiyatlandırma ile enerji maliyetleri giderek artarken, ısınmada kullanılan ithal kömür fiyatları geçen yıla oranla yüzde 100'den fazla arttı. Geçen yıl mayıs ayında 230 dolardan satışa sunulan Sibirya-Rus linyit kömürünün tonu bugün itibariyle peşin 500-510 dolardan satılıyor. Perakendeci firmalar, fiyat artışlarının Rusya'da üretim yapan büyük kömür şirketlerinin mal sevkıyatını durdurmasına bağlıyor.

Gaziantep Mahrukatçılar Odası Başkanı Hayri Topal Bekiroğlu, yaptığı açıklamada, kömür fiyatlarının geldiği noktayı ekim ayının başında beklediğini ve fiyat artışlarının 2 ay önden gittiğini, sezon sonuna kadar fiyatların 50-60 dolar daha artabileceğini belirtti.

Fiyat artışlarının tamamen yurt dışı kaynaklı olduğunu kaydeden Bekiroğlu, Rusya'da kömür ihraç eden 2 büyük şirketin şu an mal sevkıyatını durdurduğunu ya da ileri tarihlere ertelediğini belirtti. Sezon başlangıcı olan mayıs ayında 360 dolardan sattıkları ''karpuz kömürün'' tonunun şu an peşin 500 dolardan satıldığını belirten Bekiroğlu, ''fiyatlardaki artış hem vatandaşı hem de perakendecileri zora soktu. Daha önce yüzde 15-20 karla çalışırken fiyatlardaki bu artış sonrası karımız yüzde 10'u bulmuyor'' dedi.

Şu an piyasada Sibirya cinsi ''karpuz kömür'' kalmadığını bildiren Bekiroğlu, şöyle devam etti:

''Rusya'daki 2 büyük üreticinin mal gönderimini durdurması ve sevkıyatları ileri tarihlere ertelemesi nedeniyle Gaziantep'te Sibirya cinsi 'karpuz kömür' yok. 'Portakal tipi' kömür var. İthalat hızlanmazsa kömür sıkıntısı da baş gösterecek. Şu an kömür satışları durgun. Gaziantep'in ihtiyacının sadece yüzde 25'i karşılanmış durumda. Oysa ağustosta yüzde 50'si karşılanmış olarak girilmeliydi. Satışların Ramazan ayında da olmayacağını düşünüyoruz. Sonrasında ise bir talep fazlası olacak. Bu fiyatları daha da artıracak.''

2006 yılında tonu 180-230 dolar aralığında seyreden Sibirya cinsi karpuz kömürün fiyatının son 2 yılda 500 doları geçtiğine dikkat çeken Bekiroğlu, önceki senelerde fiyatların yüzde 15 oranında artış gösterdiğini ve bunun da normal olduğunu, bu yıl ise fiyatların anormal arttığını kaydetti.

''KÖMÜR FİYATLARINDA REKOR KIRDIK''

Makine Mühendisleri Odası Gaziantep şube Başkanı Ali Peri de doğal gaz ve elektrik zamlarının ardından kömür fiyatlarındaki artışın da rekora gittiğini söyledi.

Geçen yaz 200 dolar ve geçen kış 250 dolar mertebesinde satılan kömürün bu yıl 500 doları aştığını, kış aylarında ise 600 doları bulmasının beklendiğini ifade eden Peri, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Yaz aylarında kömürünüzü alın ve kömüre gelecek zamlardan etkilenmeyin, gibi anlamsız bazı açıklamalar duymak mümkün. Bu da aslında kömüre yapılacak zamları meşrulaştırmaktan başka bir şey değil. Nasıl oluyor da geçen yıl 200 dolar olan kömür, bugün 500 dolar ve daha da artması bekleniyor. Ne değişti de bu kadar artış oldu, anlamak mümkün değil. Vatandaşlar bu zamlar karşısında ne yapsın. Zar zor geçinen vatandaş nasıl olacak da kışlık kömürünü yazdan alacak. Kömür fiyatlarındaki artışlar arz-talep dengesinden kaynaklanmaktadır. Geçmişte genellikle yerli kömür kullanılırdı. Yerli kömürün veriminin düşüklüğünden dolayı, kömür ithali fazlalaştı ve bu talep artışına paralel kömür fiyatları da günden güne arttı.

Doğal gaz kullanımına da yeterince rağbet olmamıştır. Doğal gaz fiyatlarına otomatik zam uygulaması ile art arda gelen zamlar vatandaşlarımızı doğal gaz kullanımı konusunda tereddüte düşürdü.''

İthalatçıların kömürü getirirken kaça mal ettiklerinin ve kaça sattıklarının takip edilmesinin gerektiğini vurgulayan Peri, ''kömür fiyatlarının, petrol ve doğal gaz fiyatlarında olduğu gibi devlet tarafından belirlenmesi gerekmektedir. Aksi takdirde kömür fiyatları, rekor üstüne rekor kıracaktır'' şeklinde konuştu.

''BORCA KÖMÜR DÖNEMİ KAPANDI''

Ak Kömür bayisi yöneticisi Ali Keleş de şu anda Rusya'dan kömür sevkıyatının durduğunu, Çin'in Rusya'dan büyük miktarlarda peşin parayla kömür satın aldığını belirtti. Kömürün cinsine göre fiyatın değiştiğini, garantili kömür satışlarının devam ettiğini söyleyen Keleş, fiyatların bu yıl anormal arttığına dikkat çekti.

Doğal gaz, fuel oil ve elektriğin pahalı olduğundan insanların kömüre yüklendiğini ifade eden Keleş, ''fiyatlar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 50 arttı. Şimdi Rusya'da mal yok, tüketiciye 15 Eylüle gün veriyoruz. Şu anda 550 dolara vadeli kömür satıyoruz. Borca kömür dönemi de kapandı. Rusya kömürü kaliteli olduğundan piyasayı da belirlemeye yetiyor. İstedikleri fiyatta satış yapıyorlar, pazarlık şansınız hiç yok'' dedi.