Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği kapsamında çıkardığı Yumurta ve Yumurta Ürünleri Tebliği, 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren yumurtalara, üretici firmanın işletme numarasını damgalama zorunluluğu getiriyor. Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Başkanı Derya Pala, bunun bir anlamda yumurtanın nüfus cüzdanı anlamına geldiğini söyledi.
Yumurta sektörü, Avrupa Birliği'ne uyum çalışmaları kapsamında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın yayınladığı bir tebliğ ile dönüşüm geçiriyor. Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği kapsamında 23 Ocak 2008 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğ, sağlıklı yumurtacı tavuklardan elde edilmiş yumurta ve tekniğine uygun, hijyenik şekilde üretilmiş yumurta ürünlerinin, paketlenmesi, muhafazası, depolanması, taşınması ve pazarlanmasını sağlamak üzere ürünlerin özelliklerini belirtiyor.
Tebliğin bazı hükümleri Nisan ayında yürürlüğe girerken, 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek hükümleri, üretici firmalara ürettikleri yumurtaların her birine bakanlığın verdiği işletme numaralarını damgalama zorunluluğu getiriyor. Kanatlı işletmelerine bakanlığın il-ilçe müdürlükleri tarafından verilen, iki haneli ülke kodu ve iki haneli il trafik kodunun ardından gelen işletmeye özgü 10 rakamlı bir sayı ile birlikte toplam 14 haneden oluşan numaranın damgalandığı yumurtalar yeni yılın başından itibaren raflardaki yerini alacak.
KALİTE GARANTİ ALTINA ALINACAK
YUM-BİR Başkanı Derya Pala, AB uyum kriterleri kapsamında hazırlanan tebliğ kapsamında, 1 Ocak 2009 tarihinde yürürlüğe girecek bölümü ile yumurtalara işletme numarasını damgalama zorunluluğunun kalite, üretici lehine olduğunu söyledi. Pala, ?Uygulamayla yumurtaya nüfus cüzdanı geliyor diyebiliriz. Bakanlığın, firmalara kuruluş aşamasında verdiği bir işletme numarası var. Firmalar TR ile başlayan ardından rakamlarla devam eden bu numaraları yumurtanın üzerine damgalayacak. Tüketici herhangi bir sorunla karşılaştığı zaman üzerinde numara ile paketleri farklı olsa da hangi işletmeye ait olduğunu anlayabilecek. Üretici de kalitesini garanti altına alacak? dedi.
KAPATMAYA KADAR CEZASI VAR
Tebliğin çıkışından itibaren denetim sürecinin başlayacağını ifade eden Pala, işletme numarasını yumurtalara basmayan firmalara önce uyarı yapılacağını kaydetti. Pala, yaptırımların işletmelerin kapatılmasına kadar varabildiğini vurguladı. Sadece üreticiye yaptırımların getirilmediğine işaret eden Pala, ?Üreticiden alıp paketleyen pakatleyicilere de sorumluluk getiriyor. Üreticinin, üretim tarihini paketleyene iletme mecburiyeti var. Bu da üreticinin kaliteye önem vermesini gerektirecek. Bu da tüketici lehine bir durum? dedi.
Pala, bunun firmalara ek maliyet getireceğini de belirterek, mührü vuracak makinenin alımı, gıda boyası gibi maliyetlerin olacağını kaydetti.
YUMURTALAR AB BOYLARINDA OLACAK
Pala, tebliğin Nisan ayında yürürlüğe giren bölümlerinde de boylama ile ilgili yeni standartların belirlendiğini açıkladı. AB ile aynı standartların uygulanmaya başladığını belirten Pala, ?Bugüne kadar zaten AB standardında yumurta yiyorduk. Türkiye, üretimde, miktar ve kalite olarak çok iyi bir yerde. Bunu belgelemiş olacak? dedi. Tebliğden önce Türkiye'de yumurtaların 7 boya ayrıldığını anlatan Pala, tebliğ ile birlikte AB'de uygulanan 4 boy standardına çekildiğini kaydetti.
Pala, ?Türkiye'de 45 gramdan başlayarak, 5'er gram aralıklarla artarak 7 boydu. Yeni tebliğde boylama 4'e düşürüldü. Aradaki gramaj farkı 10 gram. 55 gramlık yumurta 64 gramlık yumurta aynı ambalaj içinde. Bu tüketici aleyhine bir durum. Üzerine 65-74 gramlık yumurta yazdığınızda tamamına 65 gramlık yumurta koyarsanız tebliğe uygun. Ancak üretici daha küçük yumurta almış olacak. Birlik olarak girişimimiz oldu. Boylamanın en azından 5-6'ya çıkarılması konusunda. Ama AB'deki uygulama 4 boy. AB uyum kriterleri doğrultusunda bakanlık tarafından 4'te kalacağı söylendi. Şu anda uygulama böyle? diye konuştu.
RAKAMLARLA SEKTÖR
YUM-BİR'in verilerine göre Türkiye'deki tavuk varlığı, üretim değerleri, ihracat rakamları şöyle:
Tavuk varlığı: 50 milyon adet
Çiftlik yatırım değeri: 1 milyar dolar
Yumurta üretim değeri: 1 milyar dolar
Günlük üretim: 45 milyon adet
2007 yılı toplam üretim: 10.5 milyar adet
2008 yılı üretim hedefi: 13 milyar adet
2007 ihracatı: 33 milyon 809 bin dolar
