Türkiye-Afrika Zirvesi bugün İstanbul?da başlıyor. 6?sı devlet başkanı düzeyinde olmak üzere, 50?ye yakın Afrika ülkesinin katılacağı zirve ile Türkiye?nin ?Afrika?ya açılımı?na büyük ivme kazandırılması amaçlanıyor. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül?ün ev sahipliği edeceği zirveye katılması beklenen devlet başkanları arasında, Lahey Adalet Divanı savcısının ?Darfur soykırımı? nedeniyle hakkında uluslararası yakalama emrinin çıkartılmasını talep ettiği Sudan Devlet Başkanı El Beşir de bulunuyor.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül?ün ev sahipliğini yapacağı ?Türkiye-Afrika Zirvesi? bugün İstanbul Çırağan Sarayı?nda başlayacak. Bütün 53 Afrika ülkesine davet edildiği zirveye 50?ye yakın ülke katılacak.
Son bilgilere göre, bu ülkelerden 6?sı, zirvede devlet başkanı düzeyinde temsil edileceğini teyit etti. Ancak, yetkililer, son dakika bu sayının değişebileceğini de ifade ediliyorlar.
Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Jean Ping?in de hazır bulunacağı zirveye Burkina Fasso, Cibuti, Ekvator Ginesi, Komorolar, Mali ve Sudan devlet başkanları katılacak. Geri kalan ülkelerin çoğunun temsil düzeyinin ya Cumhurbaşkanı Yardımcısı yada Başbakan olacağı belirtiliyor.
Zirveye katılması beklenen devlet başkanları arasında Darfur?ta ?soykırım?dan sorumlu olduğu gerekçesiyle Lahey Adalet Divanı Savcısının hakkında uluslararası yakalama emrinin çıkarılmasını talep ettiği Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir de bulunuyor.
Ancak savcının talep ettiği yakalama emri kesinleşmediği ve El Beşir?in seyahat özgürlüğünü kısıtlayan bir unsurun bulunmadığı için İstanbul?daki zirveye katılmasına bir engel olmadığı ifade ediliyor.
-ZİRVENİN PROGRAMI-
Türkiye?nin Çin ve Japonya gibi ülkeleri örnek alarak ilk kez düzenlediği ?Türkiye-Afrika Zirvesi? programına göre, yarın sabah yüksek düzeyli memurlar, Four Seasons otelinde bir araya gelerek Zirve Bildirisi ve Eylem Planı ile ilgili çalışmalar yapacak. Yarın öğleden sonra gerçekleşecek Dışişleri Bakanları toplantısının ardından Dışişleri Bakanı Ali Babacan, konuk dışişleri bakanlarının onuruna Çırağan Saray?da bir akşam yemeği verecek.
Salı sabahı ise zirveye katılan devlet ve hükümet başkanları ile bakanlar aralarında ikili temaslarda bulunacak. Bu çerçevede Cumhurbaşkanı Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yoğun görüşmeler yapmaları bekleniyor.
Olağanüstü güvenlik önlemlerinin uygulanacağı İstanbul?daki zirvenin resmi açılışı ise, Salı günü öğleden sonra gerçekleşecek. Cumhurbaşkanı Gül, akşam saatlerinde Fehriye lokantasında konuklara verilecek yemeğin evsahipliğini yapacak.
?Türkiye-Afrika Zirvesi?ne katılacak ülke liderleri için Çarşamba günü bir sosyal programı da uygulanacak. Boğaz turu yapacak olan liderler ayrıca Topkapı ve Sultanahmet gibi kentin önemli tarihi ve turistik yerlerini de gezecek.
Bu arada, Afrikalı liderlerin eşleri için de ayrı bir bayan programı uygulanacak. Zirve katılımcıları, Perşembe sabahından itibaren Türkiye?den ayrılmaya başlayacak.
-İŞADAMLARI BULUŞMASI-
Zirvenin paralelinde ise DEİK ve TOBB?nin işbirliğiyle 18-20 Ağustos tarihlerinde gerçekleştirilecek ?Türkiye-Afrika İş Forumu'na Türkiye ve Afrika ülkelerinden çok sayıda işadamının katılması bekleniyor.
-TÜRKİYE?NİN AMACI-
Ankara?nın, ilk defa bir ?Türkiye-Afrika Zirvesi?ni düzenleyerek özellikle 90?lı yıllarda ?ihmal edildiği? düşünülen Afrika ülkeleri ile siyasi ve ekonomik ilişkileri önemli ölçüde geliştirmeyi amaçlıyor.
1998 yılında canlanmaya başlayan Türkiye-Afrika ilişkilerinde geçtiğimiz Ocak ayında Afrika Birliği?nin Türkiye?yi ?stratejik ortak? ilan etmesi ile yeni bir aşamaya girildi. Bu arada, Türkiye?nin, Mayıs 2008?de Afrika Kalkınma Bankası?nın bölge dışı üyesi olarak kabul edildiğine de dikkat çekiliyor.
Türkiye?nin BM Güvenlik Konseyi daimi olmayan üyeliğe adaylığının da önemli bir unsur oluşturduğu, Afrika ile ilişkileri ivme kazandırma çabaları sayesinde, 2005 yılında 9 milyar dolar olan Türkiye-Afrika ticaret hacminin 2007 yılında 13 milyar dolara çıkarıldığına dikkat çekiliyor.
Bu yılın sonuna kadar Afrika?daki büyükelçiliklerinin sayısını 12?den 27?ye çıkartmayı hedefleyen Türkiye?nin, Afrika ile ilişkileri ?sürdürebilir? bir düzeye çıkartmak ve söz konusu zirvelerin beş yılda bir gerçekleştirmek olduğu ifade ediliyor.
TÜRKİYE-AFRİKA STK FORUMU İSTANBUL DEKLARASYONU
1-Türkiye-Afrika Sivil Toplum Kuruluşları Forumu, 14-16 Ağustos 2008 tarihlerinde İstanbul?da icra edilmiş ve son derece yapıcı ve samimi bir ortam içinde cereyan etmiştir.
Toplantı, TASAM (Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi) tarafından düzenlenmiş ve işbirliği ile kalkınma ana teması üzerine odaklanılmıştır. Toplantıya Afrika ülkelerinden doksan sivil toplum kuruluşu (STK), Afrika Birliği, medya , uzman kişiler ile Türkiye?den seksen beş STK katılmışlardır.
Bu çerçevede, ekonomi ve kalkınma, ticaret, eğitim ve sağlık, demokrasi, insan hakları ve yönetişim, turizm ve çevre, bilim ve teknoloji, enerji, gençlik ve aile ile Afrika?nın uluslararası konumu ve Kıta?da barış ve istikrarın sağlanması üzerinde durulmuş, bu hususlarda, Türk STK?ları ile Afrikalı STK?lar arasında gerçekleştirilebilecek işbirliği alanları üzerinde görüş teatisinde bulunulmuştur.
2-Bu Forum sırasında, Türk ve Afrikalı STK?lar, Afrika?nın her alanda kalkınmasına, yönelik olarak birlikte çalışma kararı almışlardır. Bu kararın, 18-21 Ağustos 2008 tarihlerinde İstanbul?da gerçekleşecek Türkiye-Afrika İşbirliği Zirvesine katılacak Devlet ve Hükümet Başkanlarının da dikkatlerine sunulması ve ilgili kamu otoritelerinin bu sürece olan desteğinin hayati öneminin vurgulanması oy birliği ile benimsenmiştir.
3-Söz konusu Forum?da, Türk ve Afrikalı STK?ların etkin bir işbirliğini gerçekleştirmeleri için ortak bir eylem planını da tespit etmeleri gerektiği ortaya çıkmıştır. Bu eylem planı herşeyden evvel, Türk ve Afrikalı STK?lar arasında yeterli ve etkili düzeyde bir iletişim ağının kurulmasını öngörmektedir. Bu nedenle, insani ve kalkınma yardımları, yoksullukla mücadele, altyapı, eğitim, kültür ve gençlik, kadın ve aile etkinlikleri, sağlık, su ve gıda güvenliği, çevre, bilim ve teknoloji, insan hakları ve iyi yönetişim, barış ve güvenlik konularını içeren çalışma gruplarının oluşturulması kararlaştırılımıştır. Bu çalışma gruplarının iki yılda bir toplanarak tespit edecekleri eylem programları çerçevesinde, gerçekleştirilen etkinlikleri denetlemeleri, yapılması gerekenleri planlamaları, Türk ve Afrikalı STK?lar arasındaki işbirliğinin sağlanması suretiyle mümkün olabilecektir.
4-Türk ve Afrika STK Forumu bünyesinde bir Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları ve İşbirliği Platformu (USTKİP) kurulması da kararlaştırılmıştır. Böylelikle, Afrikalı STK?lar bilgi ve deneyimlerini USTKİP çatısı altında birleştirerek hem iletişim hem de işbirliği imkanlarını etkinleştirmiş olacaklardır. Platformun iletişim ağı olarak Türkçe ve Afrika Birliği resmi dillerinde www.ustkip.org adresinden yayın yapacak bir web portalı kurulması konusunda mutabakata varılmıştır.
5-Türk STK?ları acil durumlar, Afrika?nın kalkınması ve sanayileşmesi ile ilgili bütün konularda gerekli desteği ve yardımı sağlamaya hazırdırlar. Uluslararası suç ve terörizm gibi yükselen tehditler ve riskler üzerinde karşılıklı işbirliği konusunda görüş birliğine varılmıştır. Bu husus, Forum sırasında Afrikalı STK?lara iletilmiş ve çok olumlu bir şekilde karşılanmıştır.
6-Türk STK?larının programlı, etkin bir stratejiye dayalı çalışmalarını yukarıda zikredilen Çalışma Grupları aracılığı ile Afrika?da arttırmaları, Afrikalı benzer örgütlerle işbirliğinde bulunmaları, Afrika?nın sorunlarının çözümüne yardımcı olacak ve bu şekilde Kıta?da barış ve istikrarın yerleşmesine de katkıda bulunulacaktır. Ayrıca, Türk STK?larının Afrika?ya ilgileri, Türkiye?nin Afrika ülkeleri ile olan her alandaki ilişkilerine olumlu etkide de bulunacaktır.
