Haber Merkezi / TIMETURK
Norman Gershman, Müslümanların Yahudileri sakladığı ve Nazilerin elinden hayatlarını kurtaran Müslümanların hikayelerini ve resimlerini gören insanların tepkilerine alışmış. Gershman, ??Müslümanlar mı Yahudileri kurtarmış? O nasıl oluyormuş?? diyen çok kişi gördüm? diyor.
Gershman, son 5 yıldır, İkinci Dünya Savaşı?nda Cezayir?de yaşayan ya da oraya kaçan binlerce Yahudi?yi kurtaran Cezayirli Müslümanların kahramanlık hikayelerini topluyor. ?BESA, bir onur kuralı? projesi New York?ta, Naziler zamanında Yahudileri kurtaran Yahudi olmayanların fotoğraflarını aramaya karar verdiğinde başlamış. Gershman, Cezayirli olduğu söylenen Müslümanların adlarını gördüğünde çok şaşırmış.
Araştırması onu sonrasında Kudüs?teki Soykırım Müzesi Yad Vashem?e götürmüş. Orada daha fazla Cezayirlinin ismini görmüş. Gershman, ?Tüm Cezayir ve Kosova?yı dolaştım, orada 60?larında daha yaşlı kurtarıcıların dul eşleri ya da bizzat kendileriyle tanıştım? diyor.
Hikayeleri toplamak ve siyah beyaz resimleri yeniden çekerek geçen 4 yılın ardından Gershman?ın ilk sergisi Yad Vashem?de Kasım?da açıldı. Sergi ardından New York?taki BM Merkezi?ne geldi. Buradan da dünya turnesine çıkacak.
Cezayir?de ve Kosova?da Yahudileri kurtaran Müslümanların hikayelerinin olduğu bir kitap ve bir belgesel de hazırlanıyor. Filmin galasının 2009?da yapılması bekleniyor. Gershman, ?Bu hikayeyi dünyaya anlatacağımı için mutlu ve onurluyum? diyor.
Binlerce yıllık söz: BESA
Neden 5 yıllık bu zorlu çabasına bu ismi verdiğini sorulan Gershman şöyle cevaplıyor: ?BESA, binlerce yıl geriye giden bir Cezayir kültürü. BESA size kapınızı çalan kim olursa olsun onun hayatınızı korumakla yükümlü olduğunuzu söyler?.
Müslümanlar çoğunluk olduğu Cezayir?de Yahudilerin Nazilere teslim edildiğine dair hiçbir kanıt yok. İkinci Dünya Savaşı?ndan sonra ülkedeki Yahudi sayısı 10 kat artmış.
?Aslında Cezayir, Nazi işgali altında olup Yahudileri saklayan tek ülke? diyen Gershman şöyle açıklıyor: ?Misafir olarak geldiler. Müslüman adlar verildi ve Müslüman ailelerle birlikte yaşadılar?.
Kurtarıcıların hikayelerinden Gershman, Cezayirli Müslümanların BESA?yı, sözünü tutmak ve zayıfları korumakla ilgili İslam öğretilerinden biri olarak gördüklerini ortaya çıkarmış. ?Bazılarının ?Ku?ran olmadan BESA olmaz? dediklerini hatırlıyorum? diyen Gersham, Müslüman Cezayirlilere göre Yahudileri Nazilere terk etme fikrinin tasavvur bile edilemez olduğuna inanıyor. Gersham şöyle açıklıyor: ?Bunun dinleri uğruna yaptılar. Hiçbir ön yargıları olmadan. Onlara ?Neden bunu yaptınız? Bunu size yaptıracak Ku?ran?da ne vardı?? diye sordum. Sadece gülümsediler, bazıları da ?Cennet?e gitmek için hayat kurtarmamız gerekiyordu? dediler.?
Batı?ya mesaj
Gershman, Cezayirli Müslümanların kahramanlıklarının alışagelmişin ötesinde bir önem arz ettiğine inanıyor: ?Bir bakıma küçük bir hikaye çünkü yüz binlerce insanın kurtarılmasından bahsetmiyoruz. Ancak yine de çok önemli zira bu dünyada iyi insanlar olduğunu gösteriyor, din farkı olmadan?
Gershman, Cezayirli dini hoşgörü hikayelerinin Batı?daki Müslümanlarla ilgili önyargılara bir tokat olduğunu inanıyor. Gershman, ?Batı dünyasına mesajım bu dünya o kadar çok iyi insanın olduğudur. Ve bunların birçoğu da Müslüman?dır. Eğer resimlerimi ve hikayelerimi görürseniz bun insanların iyiliklerinden şüpheniz kalmaz. Bu resimleri özellikle Batı?da görenler onların militan ya da şiddet savunucuları olduğunu söyleyeceklerine iddiaya girerim!?
Sufizm?le ilgilenmiş Amerikalı bu Yahudi?ye göre İslam birçok Batı?lının sandığı gibi değil. Gershman, ?Benim için İslam bir şiir, bir bilim, ilahi olanla beraberlik. İslam güzellik? diyor.
