Bülent Şahin Erdeğer/ TIMETURK
Rock kültürü Batı medeniyetinin içinden yükselen bir isyan çığlığıydı. Rock'ın gençliğin muhalif dili olduğu hakkında bir çok kitap ve makale kaleme alınmıştı. Akşam Gazetesi yazarı Serdar Turgut ise yeni bir olgu olarak 'İslamcı Rock' akımına dikkat çekiyor.
'İslamcı Rock' gerçekten Türkiye kültüründe zemin bulabilecek altyapıya sahip mi? Yoksa İslamcı gençliği daha fazla modernleştirici ve sekülerleştiren bir araç mı? Turgut'un 'Totaliter' sistemlere karşı bir isyan olarak tanımladığı İslam dünyasındaki rock çabası İslami değerlere mi bir isyan niteliğinde yoksa küresel çapta baskılarını hissetiren hegomanyaya karşı mı bir isyan olacak/olmalı?
İşte Serdar Turgut'un yazısı:
Metallica konserine yoğun ilgiyle bakıp da ?Bu bizim kültürümüzle uyuşmaz? diye düşünebilecek muhafazakâr çevrelere ?Bir daha düşünün? demek zorundayım. Çünkü bana çok ilginç gelen bir gelişme var. Otoriter dindar sistem kurmuş Müslüman ülkelerde bir heavy metal patlaması yaşanıyor. Bu ilginç durumu inceleme sürecindeyim. Yani anlayacağınız tüm yönleriyle çözemediğim bir olay bu.
Ancak Metallica konserine denk geldiği için meseleye bir başlangıç yazısı yazayım dedim. Konuyla ilgili çok enteresan bir kitap da yayınlandı; ?Heavy metal İslam. (Rock, Resistance and the Struggle for the Soul of İslam). Yazarı Mark Levine.
Bildiğim kadar Profesör Levine yıllardır bu konuya kafayı takmış, üstünde çalışıyordu.
Sonuçta; bilimsel temeli hayli kuvvetli hem de çok eğlendirici olabilen bir metin çıkmış ortaya.
Bana çok ilginç gelen hem de şaşırtan bir fenomen bu. Çünkü heavy metalci denince popüler kültürel faktörlerin de etkisiyle aklımıza ne gelir? Uzun saçlı, içki içen veya uyuşturucu kullanan, çılgın seks partileri düzenleyen bir çılgın adam tiplemesi değil mi? İslami heavy metal akımında bu ezberi bozucu gençler var. Çoğu dindar ancak müzikleri ile toplumun otoriter yapısına karşı çıkıyorlar. Hatta heavy metal müzikle İslam?ı da daha iyi anlatacaklarını düşünüyorlar. Sadece kadınlardan oluşan Müslüman heavy metal gruplar da var.
Üstelik bir tanesi Suudi Arabistan?da. Adı da sıkı durun ?Chicks Behind Walls?...
Duvarların ardındaki kadınlar grubuna Suudi Arap otoritelerinin çok hoş bakmadıkları kesin ama onlar müziklerini internet yoluyla yayıp, gençler arasında hayli popüler olmuş durumdalar.
Lübnanlı ?Mujahababes? adlı grup da Müslüman ülkelerde pek seviliyormuş. Kadınlardan oluşan bu grup, sahneye türbanlı, önü açık şekilde asker kıyafeti, içlerine sıkı siyah tişört giyip, bileklerine de Hizbullah bilekliği takıp çıkıyormuş.
Anlayacağınız; heavy metal müziğinin İslam ile uyuşmasının mümkün olmadığı düşüncesini sorguluyor bu insanlar. Fena halde ezber bozuyorlar.
Berlin Duvarı yıkılmadan önce Doğu Bloku ülkelerinde de bir heavy metal patlaması yaşanmıştı. Onlar da otorite ve sisteme karşıydılar. Doğu Bloku ülkelerinin yıkılmasında rollerinin hayli güçlü olduğu da söylenir.
Çoğu dindar olan gençlerden oluşan heavy metal gruplarının otoriter sistemlere karşı tavırlarının, otoriter Müslüman ülkelerde ne gibi sonuçlara yol açacağı henüz tam bilinemiyor. Ama bir trend olarak biz bunu tespit etmiş olalım...
Örneğin; Türkiye?de bir ara çok tartışılan Malezya?da devlet, ülkenin heavy metal gruplarına fena halde baskı getirdi ve onları dağıttı. Katiyen de tölerans göstermiyor.
Şebnem Ferah?ın önemi
Kurmaya çalıştığım teorik çerçeveyi eğer okuduysanız, benim Şebnem Ferah?a neden önem verdiğimi de anlayacaksınız. Çünkü o, müziğiyle sosyal sorunlara tavır alan bir duruş sergiliyor. O alan da türbanlı bir kadın rock şarkıcısını bekliyor. Ortam ona da müsait ama onun rakibinin çok daha güçlü olacağı açık. Şebnem Ferah ortamı kolay kolay boş bırakacağa benzemiyor.
Türk Müslüman rock?ı
Global bir trend olur da hiç Türkiye bunun dışında kalır mı? Gayet tabii ki bu mümkün değil. ?Türkiye?de rock müziği, bireysel bir arzuyu dile getiren, gençleri alkol, zinaya, uyuşturucuya özendiren bir rock olmuş. Oysa rock müziği, bir endişeyi dile getirmeli? diyerek rock?ı özüne geri döndürmek için yola çıkan grup Endişe, muhafazakâr duyarlılık taşıyan gençlerden oluşuyor.
Müslüman ülkelerdeki kardeş grupların yaptığı gibi onlar da bir endişeyi dile getiriyorlar. Müzikleriyle haksızlığa uğrayan aşağılanan, öldürülen insanlara sahip çıkıp dayanışma içindeler.
Grup ?Küresel Hipnoz? adını verdikleri bir albüm çıkarmış ve klibini de kendi imkânlarıyla Tuz Gölü?nde çekmişler.
İşin özeti; grup, Müslüman bir duyarlılıktan kaynaklanan endişelerini dile getiriyor. Evet; gerçekten de rock?ın temelinde bu tür bir başkaldırı da hep vardı. Müslüman ülkelerde ?heavy metal? veya rock?a ilginin artmasını da bu açıdan anlamak gerekiyor.
Kültürü İslamlaştırmak
Kökten laikçiler bu kavram karşısında sinir krizi geçireceklerdir mutlaka ama kültürel savaşlar öyle sinir krizleriyle, kızmayla filan sonuçlandırılamaz. Müslüman gençler yaptıkları müzikle kendi değerlerini savunuyor ve üstelik de bunu rock müzik yoluyla yapıyorlarsa, bunun karşısına ?Ne ayıp yapıyorsunuz?? mantığıyla çıkmak hem abuk hem de yersiz. Eğer sizin gençleriniz yaptıkları müzikle anlamlı bir şeyler söyleme yeteneğini kaybettilerse, olan boşluğu dolduracak bazıları da mutlaka çıkacaktır.
?Müslüman rock?un zamanı da gelmiştir. Ortam ve global trendler buna uygundur. (Akşam Gazetesi 29-7-2008)
