Mobil iletişim üzerindeki vergi yükü ile dünya şampiyonluğunu elinden bırakmayan Türkiye, vergi payı ile Avrupa Birliği'ni (AB) de solladı. Türkiye'de vergi yükü yüzde 58'e ulaşırken, AB ülkelerinde yüzde 15-25 arasında oranda vergi uygulanıyor. Sektördeki vergilerin aşağı çekilmesi gerektiğini belirten Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, 'Vergileri indireceğiz' dedi. Yıldırım, öncelikle internet üzerindeki vergilerin hafifletilmesi için Maliye Bakanlığı ile çalışma yürütüldüğünü belirterek, vergi indirimini en geç gelecek yılın başında uygulamayı hedeflediklerini kaydetti.
İstanbul Ekonomi Araştırma Merkezi'nin İngiliz Vodafone adına hazırladığı 'Mobil İletişime Yönelik Vergi Politikaları: AB Örneği ve Türkiye' taslak raporunda, mobil iletişimde uygulanan vergi politikasının AB ile uyumlu olmadığı belirtildi. Raporda, Hazine payı ve geçici olarak konulan Özel İletişim Vergisi'nin (ÖİV) kaldırılması gerektiği savunuldu. Rapora göre, mobil iletişim hizmetlerinin kullanıcı maliyetleri içinde vergi payı sıralamasında Türkiye birinci sıradayken, Uganda ikinci, Brezilya ise üçüncü sırada bulunuyor. 2007 yılında ÖİV kaleminde, mobil operatörlerin kamu bütçesine katkıları ise 4.2 milyar YTL oldu.
Vergi politikası rekabete aykırı
Vodafone'nun 31 Temmuz Çarşamba günü kamuoyuna açıklamayı planladığı ve Referans'ın edindiği raporda, Türkiye'de mobil iletişim üzerinden alınan Katma Değer Vergisi (KDV), Özel İletişim Vergisi (ÖİV) ve Hazine payının toplam oranının yüzde 58'e ulaştığı belirtildi.
Türkiye'nin mobil iletişimde uyguladığı vergi oranının AB'nin 3 katı daha yüksek düzeyde bulunduğu belirtilerek, AB ülkelerinde mobil iletişim sektörünün KDV yoluyla vergilendirildiği ve bu oranın yüzde 15-25 arasında değiştiği belirtildi. AB'de Yunanistan ve İtalya dışında iletişim sektörüne yönelik özel bir vergi bulunmadığı belirtilerek, Yunanistan'da abonelerden aylık fatura tutarına göre 1.92-5.75 dolar, İtalya'da ise 6.82 dolar sabit kullanım bedeli alındığı kaydedildi. Türkiye'de mobil iletişim sektörünün vergilendirilme yöntemi ve alınan yüksek vergilerin AB kuralları ile uyumsuz olduğu belirtilerek rekabete olumsuz etkileri olduğu ve AB'nin vergi tarafsızlığı ilkesine de aykırı olduğu vurgulandı.
Vergi politikası değiştirilmeli
Türkiye'nin AB ile yürütülen katılım müzakerelerinde mevzuat uyumu açısından vergi politikasında değişikliğe gitmesi gerekeceği belirtilerek, 'Bunun için de mobil iletişim sektörü ile sabit hatlardan alınan ÖİV oranının eşitlenmesi ve Hazine payının kaldırılması sağlanmalıdır. Telsiz ruhsatname ücretinin de bundan böyle mobil operatörler yerine doğrudan cep telefonlarının satışından tahsil edilmesi yoluna gidilmelidir' denildi.
Vergilerin yüksekliğinin sektörün büyümesine engel olduğu, penetrasyon yani mobil iletişimin yayılım oranına bakıldığında da Türkiye'nin benzer gelir grubundaki ülkelerin gerisinde kaldığı belirtildi. Türkiye'de şu anda mobil iletişim yayılım oranı yüzde 80 düzeyinde olsa da, Türkiye yüzde 60 seviyesini 10 yılda yakaladı. Çek Cumhuriyeti ise 6 yılda yüzde 60'a ulaşırken bu oran Yunanistan'da 8 yılda aşıldı.
Diğer sektörleri de etkiler
Raporda, vergi yükünün ağırlığının konuşma sürelerinin kısa tutulmasına yol açtığı belirtilerek, kullanıcı başına elde edilen gelirin olumsuz etkilendiği kaydedildi. Raporda, gelişme yolundaki ülkelerde mobil iletişim hizmetlerindeki her yüzde 10'luk artışın milli gelirde yüzde 1,2 oranında bir artışı da beraberinde getirdiği kaydedildi. Mobil iletişimde yapılan 1 YTL'lik harcamanın diğer sektörlerde de 1-1.7 YTL arasında bir iş hacmi artışı sağladığına dikkat çekildi.
Daha dengeli bir gelir dağılımı için dolaylı vergilerin payının düşürülmesi gerektiği belirtilerek, 'Bu sektörden alınan vergilerin AB ortalamalarına çekilmesi durumunda Türkiye'de aileler ilave bir tasarrufa gerek duymadan, örneğin sağlık harcamalarına yüzde 25 oranında daha fazla para ayırabilecekler' denildi. Rapora göre, vergi yükünün azaltılması, bu hizmetleri girdi olarak kullanan birçok sektörün de maliyet yapısını iyileştirecek.
İlk indirim internette
Referans'ın konuyla ilgili sorularını cevaplandıran Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, sektördeki vergilerin aşağı çekilmesi gerektiğini belirterek, 'Bunlar, olağanüstü koşullarda konulan vergiler. Dünyanın her yerinde vergiler indirilirken bir süreç yaşanır. Vergileri indireceğiz' dedi. Yıldırım, internet üzerindeki vergilerin hafifletilmesi için Maliye Bakanlığı ile çalışmaların devam ettiğini belirterek, buradan başlangıç yapılacağını kaydetti. Vergi indirimini en geç gelecek yılın başında uygulamayı hedeflediklerini kaydeden Yıldırım, 'Ancak 200 milyon YTL vergi kaybı olacağı tahmin ediliyor. Bunun sürümden karşılanacağını düşünüyoruz' dedi. Yıldırım, cep telefonu ücretlerinin vergilerinde kademeli indirim yapılacağını ifade etti.
