İran?ın nükleer programına ilişkin Cenevre'de başlayan müzakerelerde restleşme yaşandı. AB ile İran arasındaki görüşmelere ilk kez katılarak masaya oturan ABD İran?a ya nükleer işbirliğini ya da çatışmayı seçmesi gerektiğini iletti, İran ise reste rest çekti. Taraflar iki hafta içinde yeniden bir araya gelecek.
İran?ın nükleer programıyla ilgili olarak İran ile AB arasındaki müzakereler, ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı William Burns?ün de katılımıyla Cenevre?de başladı. Müzakerelere BM Daimi Konseyi?nin 5 daimi üyesi ve Almanya da katıldı.
Müzakerelere AB Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana, İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili, Amerikalı üst düzey diplomat William Burns, BM Güvenlik Konseyi?nin daimi üyeleri ABD, Rusya, İngiltere, Çin ve Fransa?nın yanı sıra Almanya?nın da temsilcileri katıldı. İran ile müzakereleri yürüten 6 ülke, İran?ın uranyum zenginleştirme çalışmalarını genişletmeye son vermesi karşılığında bu ülkeye yönelik yeni BM Güvenlik Konseyi yaptırımları için baskı yapmaya son vermeyi öneriyor.
ABD: YA İŞBİRLİĞİ YA ÇATIŞMA SEÇİLECEK
ABD yönetimi, İran rejiminin ya nükleer işbirliğini ya da çatışmayı seçmesi gerektiğini düşünüyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı sözcülerinden Sean McCormack, ?İran halkı şunu anlamalı: Yöneticileri ya işbirliğini ya da İran?ı daha da fazla yalnızlığa mahkum edecek çatışmayı seçmek zorunda? dedi.
McCormak?a göre, Burns bugünkü toplantıda İran?a açık seçik mesaj vererek, Washington?un İran?ın uranyum zenginleştirmekten vazgeçmesi konusunda ciddi olduğunu gösterdi. Sözcü, ABD?nin nükleer müzakerelere ancak İran uranyum zenginleştirmekten vazgeçerse katılacağını söyledi.
SOLANA: TARAFLAR YENİDEN GÖRÜŞECEK
AB Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana, toplantının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada tarafların iki hafta içinde telefonla ya da şahsen yeniden görüşme konusunda anlaştıklarını söyledi.
Solana, İran?ın görüşmelerde nükleer programını askıya alması karşılığında önerilen teşvik paketi konusunda açık bir cevap vermediğini belirterek, ?Evet veya hayır cevabı almadık, cevabın kısa sürede verileceğini umuyoruz? dedi.
Görüşmeleri yapıcı olarak nitelendiren Solana, ?Bu ve diğer sorulara iki hafta içinde cevap almayı ümit ediyoruz? diye konuştu.
İRAN GERİ ADIM ATMADI
İran adına müzakereleri yürüten Said Celili ise, Tahran?ın nükleer faaliyetleri konusundaki müzakerelerde uranyum zenginleştirilmesinin askıya alınmasının ön koşul olarak ele alınmasını reddetti.
Celili, BM Güvenlik Konseyi?nin yaptırım tedbirlerini durdurması karşılığında gelecekte yapılacak görüşmelerde uranyum zenginleştirilmesinin dondurulmasını tartışmaya hazır olmadıklarını söyledi.
Celili Reuters?a açıklamasında, ?Biz sadece paketin temel noktalarını ele alırız? diye konuştu.
Cenevre görüşmelerindeki üst düzey bir İranlı diplomat da, AB Yüksek Temsilcisi Javier Solana ile yapılacak sonraki görüşmelerde dondurma konusunu tartışmayacaklarını belirterek, ?Biz ilk olarak temel noktaları ele almak istiyoruz, eğer bir anlaşmaya varılırsa ondan sonra görüş farklılıklarını ele alabiliriz? diye konuştu.
Batılı bir diplomat da üst düzeyde başka bir toplantı planı olmadığını belerterek ?Bu, bu seviyedeki son toplantıydı? dedi.
Müzakerelerde tarafların anlaşmaya varması halinde bir sonraki adım, Tahran yönetiminin, siyasi ve ekonomik teşvik paketi karşılığında uranyum zenginleştirme faaliyetlerinden tamamen vazgeçmesiyle sonuçlanması beklenen resmi görüşmeler olacak.
TOPLANTIDAN NOTLAR
Toplantı, 22 Ağustos 1864'te Cenevre Konvansiyonu'nun imzalandığı salonda yapıldı.
Müzakerelere AB Ortak Dış Politika ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana, İran Ulusal Yüksek Güvenlik Konseyi Genel Sekreteri ve Nükleer Başmüzakereci Said Celili, Amerikalı üst düzey diplomat William Burns, BM Güvenlik Konseyi'nin daimi üyeleri ABD, Rusya, İngiltere, Çin ve Fransa'nın yanı sıra Almanya'nın da temsilcileri katıldı.
ABD'li diplomat William Burns pazarlıklara katılmıyor, ancak 30 yıl aradan sonra ilk kez İranlı bir diplomatla aynı masaya oturan Amerikalı hükümet yetkilisi oldu. Toplantıya evsahipliği yapan İsviçre ise müzakerede yer almadı.
AJANSLAR
