Haber Merkezi / TİMETURK
Arap yazarlar günlerdi Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM)?nin Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir hakkında verdiği kararı tartışıyor. Abdulbari Atvan el- Kudsu?l- Arabî?deki yazısında, Sudan Devlet başkanı el-Beşir?in, Sudan Ordusunun Darfur?da katliam yaptığı gerekçesiyle, ABD tarafından Uluslararası Ceza Mahkemesi kullanılarak hedef seçilmesinin asıl nedeninin, Amerika?nın talimatlarını dinlemeyerek Sudan?ın Arap ve İslami kimliğine sahip çıkması olduğunu yazdı.
Diğer yandan Yusuf el- Kuveylit, Suudi el-Vatan gazetesindeki makalesinde mahkemeler kurularak, geçmişte yaşanmış uçak kaçırma eylemleri nedeniyle tazminat davaları açılarak, birtakım tesislerin vurulacağı tehditleri savrularak bölgemizin niçin yeni hadiseler yığınıyla karşı karşıya bırakıldığını sorguluyor.
Fakat Abdulvahhab el-Efendi el- Kuds?deki yazısında Afrika Birliğinin önerisiyle BM Güvenlik Konseyi kararıyla el-Beşir?in tutuklanma kararının yakın vadede ertelenebileceğini yazdı. Büyük Devletler bu yönde bir kararın karşısında olmayacakları işaretini verdi. Zira bu devletler söz konusu kararın Darfur?daki barış çabalarını ve Güney ile olan barış anlaşmasını tehlikeye atmasından endişe ediyorlar. Ancak Darfur?da ayyuka çıkan insan hakları ihlallerinin durdurulması için acilen harekete geçilmesi gerektiği yönündeki baskılar nedeniyle bu devletler el-Beşir?i kurtaracak öneriyi kendileri getirmek istemiyorlar.
Arap basınında konuyla ilgili farklı yaklaşımlar:
Abdulvahhab el- Efendi (el-Kudsu?l-Arabî):
? Fakat mahkeme iddianameyi kabul eder ve beklendiği üzere Sudan hükümeti de mahkemenin kararını kabul etmezse ne olur?
Bu durumda savcı Güvenlik Konseyinden Sudan?a karşı harekete geçilmesini talep edebilir. Güvenlik Konseyi de ülkeye, hükümete veya iddianamede adı geçen şahıslara karşı cezalandırıcı kararlar alabilir. Çin ve Rusya?nın ülke veya hükümete karşı genel bir yaptırım kararını veto etmesi kuvvetle muhtemeldir. Bu durumda en fazla belki sorumlu kişilerle ilgili bir yaptırım kararı çıkabilir.
Abdulbari Atvan (el-Kudsu?l-Arabî)
Amerika?nın Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM)?nin arkasına gizlenerek Sudan Devlet başkanı Ömer el-Beşir?i hedef seçmesinin asıl nedeni, Amerika?nın baskılarına rağmen Sudan?ın Arap ve İslam kimliğini muhafaza etmeye çalışmasıdır. Amerika?nın Sudan?ı tıpkı Irak veya Balkanlarda olduğu gibi birbirleriyle mücadele halinde küçük cumhuriyetlere bölme girişimine karşı durmasıdır.
?Biz el-Beşir yönetiminin Darfur?da yaşanan insani acılardan tamamen sorumsuz ve beri olduğunu söylemiyoruz. Kuşkusuz Darfur?da yaşanan hadiselerin en büyük sorumluluğu hükümete aittir. Zira burası Sudan?ın bir parçası ve burada yaşayanlar da Sudanlıdır. Hükümet rengine, ırkına ve dinine bakmaksızın, kanunen ve ahlaken vatandaşlarını korumak zorundadır. Ne yazık ki merkezi Hartum hükümeti, yaptığının içeride ve dışarıda neden olabileceği vahim neticeleri hesap edemeden, Darfur olaylarında vatandaşları arasında taraf tutmuştur.
Abdurrahman er-Raşid (Şarku?l Evsat )
Sudan Devlet başkanının, genelde sanıkların mahkeme karşısında yaptıkları gibi, davanın geçersizliği ve beraatını ispat için kanuni ve mantıki yollara başvurmasını beklemiyoruz. Bilakis mahkemeye karşı düşmanca tavırlar, mahkemeyle alay ve sonra da mahkemeyi reddetmelerini bekliyoruz. Sonra da içerideki barış gücü askerlerinden intikam tehditleri duyacağız. Sonrada el-Kaide?nin dışarıya tehditlerini duymamız mümkün. Tüm bunlardan bir netice çıkmayınca etkili arabuluculara müracaat edilecek ve uluslararası avukatlık bürolarından yardım talep edilecek?
Yusuf el-Kuveylit (Suudi el-Riyad Gazetesi)
Sormak istiyoruz: Mahkemeler kurularak, geçmişte yaşanmış uçak kaçırma eylemleri nedeniyle tazminat davaları açılarak, birtakım tesislerin vurulacağı tehditleri savrularak bölgemizin niçin yeni hadiseler yığınıyla karşı karşıya bırakılmak isteniyor? Tüm bunlar yeryüzünün bu bölgesini yeni problemlerle karşı karşıya bırakmak için mi yapılıyor? Yoksa dünyanın başka bölgelerinde de benzer durumlar yaşanıyor mu? Birbirine yakın zamanlar içinde yaşanan bu olayların tek istisnası neden İsrail? İsrail?in kıyas kabul etmez katliamları, cinayetleri, hukuksuzluğunun hesabını kim, ne zaman sorgulanacak?
Mahmud el-Mubarek (el- Hayat/ Londra)
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) savcısının, aralarında bizzat devlet başkanı el-Beşir?in de bulunduğu üst düzey Sudanlı yetkilileri hakkında insan hakları ihlalleri iddiasıyla dava açmış olması; siyasi ve uluslar arası hukuk bakımından tam bir deprem niteliğindedir. Siyasi bakımdan, üst düzey yetkililerin ve devler başkanının savaş suçluları listesine alınması ?önemsiz istisnalar dışında- bir ilktir. Bununla ?hukuk? kullanılarak Ortadoğu?nun yeniden işgali önündeki kapıları sonuna kadar aralanmaktadır.
İbrahim Dakş (el- Halic / BAE)
Amerika uzun süreden beri Etiyopya ordusunu Sudan?a karşı savaşa hazırlamaktadır. İki ülke arasındaki doğu sınırlarında yaşanan gerginlik her an bir savaşa dönüşme tehlikesini taşımaktadır. Amerika Afrika?nın doğusundaki operasyonlarında maşa olarak arık Etiyopya?yı kullanmaktadır.
Abid Seyyid Ahmed (Ahber el-Yevm/ Sudan)
Amerika?nın uluslararası organlar üzerindeki hâkimiyeti ve bunları kendi siyasi ajandası doğrultusunda yönlendirdiği gizli bir husus değildir. UCM savcısı Lois Marino Ocampo?nun Amerikan dışişleri bakanlığının yönlendirmesi ve işbirliği ile bu iddianameyi hazırladığını biliyoruz. Amerika, bu yöndeki siyasetinin karşısında duran Rusya ve Çin?e karşı yanına İngiltere ve Fransa?yı almıştır. Bunlar, Amerika?ya olan bağlılıklarının getirilen her tasarıya el kaldırarak ispatlıyorlar.
Salih el-Şaycı (el-Enba / Kuveyt )
Sudan?ın veya - daha doğrusu Sudan?ın bir kısmının- zavallı devlet başkanı! Yirmi yıldır iktidarda olmasına rağmen bir gün bile rahat yüzü görmedi! Bu iş her yıl halka ? Kanımız ve ruhumuz sana feda olsun ey Beşir!? naraları attırmakla olmuyor!
Bessam el- Amuş-(el- Rey / Ürdün)
Uluslararası Ceza Mahkemesi?nin Sudan devlet başkanı el- Beşir?e karşı harekete geçmiş olması tam bir skandaldır. O, Yönetime geldiği günden beri önceki hükümetlerden miras aldığı sorunları çözmek için didinip duruyor. Güneylilerle barış anlaşması imzaladı. Komşu devletlerin Sudan?ı parçalama girişimlerinin önüne dikildi. Siyasal güçlerle karşılıklı anlayış sağlamaya çalıştı. Yurtdışındaki siyasi liderlerin hizmet etmeleri için ülkeye dönmeleri imkânını sağladı. Temel hak ve özgürlüklerin önündeki engelleri kaldırdı. Hasan et-Turabi?nin etkisinde kalmadı. Dünya ile mantık ölçüleri içinde konuştu. Tüm Arap ülkeleriyle iyi ilişkiler siyaset güttü. Mesela biz burada onun Ürdün ile iyi ilişkiler ve işbirliği için gösterdiği çabalardan haberimiz var. Yatırım yapması için Ürdün?e büyük bir arazi tahsis etti.
Avd Süleyman (Vatan Gazetesi / Suudi Arabistan)
Ülkelerimiz hedef olmaya devam ediyor. Artık Amerikan dışişleri bakanlığı dilediği Arap ülkesine ve hatta başkanına dilediği muameleyi yapabiliyor.
Oysaki gerçekte Amerika göründüğü gibi güçlü değil. Irak direniş güçlerinin, buradaki Amerikan güçlerini kaçacak delik aramak zorunda bırakmış olması bunun bir kanıtıdır. Buradaki Amerika ordusunun durumu aslandan kaçan eşek sürüsünden farklı değil!
En-Nur Ahmed en-Nur( el- Hayat / Londra )
Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir, Uluslararası Ceza Mahkemesi?nde hakkında açılan davaya, Hartum?da düzenlenen kalabalık bir protesto gösterisine katılarak cevap verdi. Gösteride el-Beşir halkın arasına girerek onlarla beraber ?Allahu Ekber? şeklinde slogan attı.
Semir Ataullah ( el-Şarku?l Evsat / Londra )
Olayları birbirine karıştırmayalım. Sudan Devlet başkanına yöneltilen katliam iddiasına, gösteriler düzenleyerek karşılık vermemeyiz. Bir zamanlar Libya?da kendisine karşı uygulamaya sokulan ambargo kakarını gösteriler düzenleyerek protesto etmişti. Fakat sonunda değişen bir şey olmadı.
Tamamen zanna ve niyetleri yargılamaya yönelik bu hukuki görünümlü haksız iddiaların, hukuk yoluyla geçersizliği ispatlanmalıdır. Sudan devlet başkanının Darfur?daki Afrika kökenli üç kabileye soykırım uyguladığını gösterecek tek bir vakıa bile yoktur. Dolayısıyla hukuk alet edilerek atıla bu çirkin iftiralara, hukuka müracaat edilerek cevap verilmelidir.
İlgili haberler için tıklayın:
Sudan'ı bekleyen 'Irak' akıbeti
Le Monde UCM?nin Sudan kararı politik
Sudan?da nasıl bir oyun oynanıyor?
Arap rejimleri ve ABD'den STK'lara baskı
