Haber Merkezi / TIMETURK
Irak?taki ABD politikalarına öykünen Pakistan istihbarat servisi, hassas aşiret bölgesinde Taliban destekçisi militanlara karşı yerel aşiretlerden bir güç oluşturdu. Adını açıklamak istemeyen üst düzey Pakistan istihbarat servisi yetkilisi, ?Taliban, ılımlı ve katı diye ikiye bölünmüş durumda. Bu nedenle katı olanları yok etmek için ılımlıları desteklemek çok önemli? diye konuştu.
?Yerel Taliban Hareketi? adı verilen gruba, Kuzey Veziristan?da hükümet destekçisi güçlü Taliban kumandanı Hafız Gül Bahadır liderlik edecek. Grubun başkan yardımcısı Molla Nazir, geçtiğimiz yıl Güney Veziristan?dan el-Kaide milislerini temizlemişti.
Aşiret bölgesindeki askeri operasyonların Taliban destekçisi üyeleri daha güçlendirdiğini söyleyen istihbarat yetkilisi şöyle devam açıkladı: ?Geleneksel taktikler, özellikle güç kullanımı, Taliban gücüyle baş etmede başarısız oldu. Gerçekte, askeri güç kullanımı nedeniyle daha da güçlü hale gelmişlerdir çünkü bu operasyonlardan en büyük zararı yerel halk görmüştür. Başka bir seçenekleri olmadığından halk onları destekliyor görünüyor. Bir zarar ya da şikayet olduğunda yerel halkın gidebileceği tek adres (katı) Taliban. Ilımlı olan ve yabancı milislerin bölgede olmasına karşı çıkan Taliban sıkıntımız yok. Ancak zaman içerisinde katı Taliban kontrolü ele geçirdi ve yumuşak unsurları dağıttı?.
Aşiret kavgaları
Yerel Taliban?ın iki lideri Mehsud aşiretinin rakibi Ahmedzai Wazir aşiretinden seçildi. İstihbarat yetkilisi, ?Aşirettekiler dışarıdakilerden çok daha iyi baş edebilir. Aşiretlerin tümü, bölgede yabancıların olmasından hoşnut değil dolayısıyla da onlarla işbirliği yapması olası değil? dedi.
Ahmedzai Wazir ve Mehsud, aşiret bölgesindeki en güçlü iki grup ve anlaşmazlıkları yüzyıllar öncesine dayanıyor. İlginç olan, Veziri?lerin Güney Veziristan?da Arap ve Orta Asyalı militanlarının ilk destekçileri olmaları.
Ancak Vazir aşiretine mensup Naik Muhammed?in 3 yıl önce Güney Veziristan?da ABD füze saldırısıyla öldürülmesinin ardından bölgede Beytullah Mehsud lider olarak ortaya çıktı. Daha önceleri Mehsudi?ler hükümet destekçisi olarak biliniyordu ancak şimdi Veziri?ler el-Kaide Taliban?ı karşıtı.
Bölgedeki 3?ncü en güçlü aşiret Bhittani, her zaman hükümetin yanında yer aldı.
Taliban destekçisi milisleri devirmek için hükümetçi Taliban?ı kullanmak Pakistan istihbarat servislerinin ikinci denemesi. Geçtiğimiz yıl, Puncabi Taliban olarak bilinen 600 eğitimli milis, Beytullah Mehsud?a sadık Özbek militanları Güney Veziristan?ın başkenti Vana?dan, Pakistan ordusunun da desteğiyle, çıkarmıştı.
160 yabancı dahil yaklaşık 250 kişi 2007 Mart?ının ortasındaki savaşta öldü. Bu bir senede Pakistan?ın hassas aşiret bölgesinde bir sene içerisindeki en kanlı bilanço oldu.
Mehsud?u destekleyen yabancı milislerin sürülmesine rağmen, Güney Veziristan?ın dış bölgeleri Tehrik-i-Taliban Pakistan?ın kontrolü altında kaldı.
Taktiğin bu sefer çok daha iyi sonuçlar vereceğine inanan istihbarat yetkilileri şöyle konuştu: ?Önceki küçük çaplı bir çabaydı ve sadece Vana?yı kapsıyordu. Bu sefer, Güney ve Kuzey Veziristan?daki aşirettekiler (ılımlı Taliban) birlikte hareket edecek. Bizim tam desteğimizi alacaklar. Onlar da aynı şekilde etkili ve saygın isimler. Beytullah Mesut ve yabancı milislerinin onları yok etmesi çok zor olacak?. İstihbarat yetkilisi yeni taktiğin ABD tarafından da desteklendiğini söyledi.
Mehsud: Geri tepecek
8 bin ile 10 bin milisi olduğu tahmin edilen Mesut?un Tehrik-i-Taliban Pakistan, hükümetin stratejinin geri tepeceği uyarısını yaptı. Sözcü Maulvi Umar şöyle dedi: ?Bu aşiretleri birbirine düşürmek için yeni bir komplodur ve geçmişte olduğu gibi boşa çıkmaya mahkumdur?.
Sözcü, hükümeti aşiretler tarafından reddedilecek bazı komutanları satın almakla suçladı. Geçtiğimiz 4 yıl içerisinde hükümet ajanlarıyla çalıştığı suçlamasıyla 300?e yakın aşiret lideri öldürüldü. Komplonun arkasında Amerika olduğuna dikkat çeken Umar şöyle konuştu: ?Bölgede barış istemeyen ABD?nin emriyle yapılan bir iştir. Bölgede varlığını haklı çıkarmak için kan dökülmesini sürdürmek istemektedir.?
Savunma ve güvenlik uzmanları da yeni taktiğin uygulanabilirliği konusunda şüpheleri var. Bölgede aşiret savaşından korkan İslamabad?tan Kemal Hyder, ?Hükümet, İngilizlerin böl-yönet taktiğini uyguluyor? dedi. Hükümetin bölgede aşiretler arası savaştan başka bir şey elde etmeyeceği uyarısını yapan Hyder şöyle devam etti: ?Hükümet bir aşireti diğerine karşı ayartıyor. Hükümet, devlete her zaman bağlı Waziri?ler hariç bu aşiretleri satın aldı. Waziriler 19?ncu yüzyıldaki aşiret ayaklanmasında bile İngiltere güçlerinin yanında yer aldılar.?
Analistler, aşiretler arası savaşla bölgenin istikrarsızlığa sürükleneceğini öngörüyorlar. Yeni taktikle Mehsudi?ler, Waziri?ler ve Bhittani?lerle çevrilmek isteniyor. Hükümet, Mehsudi?ler aşiretler arası savaşla meşgul olursa, kendisine yönelik saldırılar düzenleyemeyeceği ve böylece bölgede güçlenebileceğine inanıyor.
İki hafta önce Güney Veziristan?da Bhittani aşiretine mensup 20 kişi kaçırılarak öldürüldü. Aşiret Mehsudileri sorumlu tuttu.
Ilımlı Taliban güçlerinin katı Taliban?a karşı halk desteği bulamayacağı görüşünü dile getiren güvenlik uzmanı Hyder şöyle açıkladı: ?Hükümet tarafından satın alınan kumandanlar, sıradan aşiret halkı için saygınlıklarını yitirmişlerdir çünkü onlar ister Pakistan ister İngiltere olsun sürekli devleti desteklemişlerdir. Bölgedeki yabancı unsurlar barbarlıklarıyla sınırı aşmış olsalar da, aşiret halkı bu kumandanlara güvenmeye de hazır değillerdir.?