Ev sahibi Malezya'nın Başbakanı Abdullah Bedevi'nin konuşmasıyla sona eren zirvede Türkiye'yi Dışişleri Bakanı Ali Babacan başkanlığında bir heyet temsil etti.
Zirveye, diğer D-8 ülkeleri İran, Malezya, Endonezya, Mısır, Pakistan, Bangladeş, ve Nijerya'nın devlet ve hükümet başkanları ile dışişleri bakanları katıldı.
İki yılda bir düzenlenen zirvede İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Endonezya Devlet Başkanı Susilo Bambang Yudhoyono, Pakistan Başbakanı Rıza Gilani, Mısır'ın uluslararası işbirliğinden sorumlu Devlet Bakanı Fayza Muhammed Ebul Naga, Nijerya ve Bangladeş'ten ise devlet yetkilileri hazır bulundu.
D-8 zirvesinin sonuç bildirisinde, D-8 Sekreteryasının daimi olarak İstanbul'da olacağı duyuruldu ve D-8 ülkeleri arasında birçok alanda yapılan işbirliğinin geliştirilmesinin önemi vurgulandı.
Bildiride D-8'i oluşturan Bangladeş, Endonezya, Mısır, İran, Malezya, Nijerya, Pakistan ve Türkiye'nin devlet ve hükümet başkanları ile dışişleri bakanlarının Kuala Lumpur'da bir araya geldikleri belirtilerek, D-8 üyesi ülkelerin sosyoekonomik işbirliği, barış, karşılıklı saygı ve hoşgörünün korunması gibi konularda kararlılığı vurgulandı.
Zirvenin D-8 tarihinde 'dönüm noktası' olduğu belirtilen bildiride, zirveyle D-8'in ikinci 10 yılındaki çalışmalarını düzenleyecek 2008-2018 Yol Haritasının da kabul edildiği duyuruldu.
D-8 ZİRVESİ'NDEN FOTOĞRAFLAR İÇİN TIKLAYIN
Uluslararası finans ve ticaret sisteminin uluslararası işbirliği için önemine dikkat çekilirken, İran'ın Dünya Ticaret Örgütüne hızla kabulü konusunda destek teyit edildi.
Sonuç bildirisinde, kıtlığa ve gıdadaki fiyat artışlarına dikkat çekilerek, bu durumun sosyoekonomik istikrarı tehdit ettiği kaydedildi ve konuyla ilgili D-8 ülkeleri arasında işbirliğinin derinleştirilmesine karar verildiği vurgulandı.
Artan petrol fiyatları karşısında önlem alınması yönünde uluslararası topluma çağrıda bulunulan bildiride, işçi göçünün yoksulluğu önlemede önemli bir araç olabileceği, göçmen işçiler konusunda ilgili D-8 ülkelerinin tecrübelerini paylaşmaları gerektiği bildirildi.
D-8 ülkeleri arasındaki ticarete de dikkat çekilen bildiride, 1999 yılında 14,5 milyar dolar olan ticaretin 2007'de 8 yıllık bir zamanda yüzde 200 artışla 60,5 milyar dolara yükseldiği belirtildi. Zirvede tercihli ticaret anlaşmasının kabul edildiği ve bu anlaşmayla ticaret rakamının daha da artacağına inanıldığı kaydedildi.
Bildiride, D-8 ülkeleri iş adamlarını için vize kolaylığı sağlayan vize anlaşmasının da zirvede kabul edildiği bildirilerek, bu anlaşmanın Bangladeş, İran, Pakistan ve Türkiye tarafından onaylanmasından duyulan memnuniyet ve anlaşmanın bir an önce yürürlüğe girmesi beklentisi dile getirildi.
D-8 Sekreteryasının daimi olarak İstanbul'da olacağının resmen açıklandığı bildiride, iki yılda bir yapılan Gelişen 8 Ülke (D-8) Zirvesinin 7.'sinin ise 2010'da Nijerya'da yapılacağı duyuruldu.
ALİ BABACAN: VİZE KOLAYLIĞI ANLAŞMASI ONAYLANMALI
Babacan, Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur'da başlayan Gelişen Sekiz Ülke (D-8) zirve toplantısının basına kapalı oturumunda yaptığı konuşmaya, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın zirveye katılamamasından duyduğu üzüntüyü ileterek başladı.
Babacan, 2000 yılında Türkiye'nin D-8 ülkelerine yaptığı ihracatın 800 milyon dolar olduğunu, bu rakamın 2007 yılında ise üç kat artarak 2,9 milyar dolara ulaştığını, ithalatın ise 2000 yılında sadece 1,7 milyar dolarken, 2007 yılında bu rakamın altıya katlanarak 11,1 milyar dolara ulaştığını belirtti.
Bakan Babacan, D-8'in dünya ekonomisindeki değişiklikleri tartışmak için iyi bir platform olduğunu da belirterek, bu bağlamda gıda ve enerji krizlerine dikkati çekti ve bu konularla ilgili acil önlem alınması gerektiğini ifade etti.
Babacan, 2006 yılında Bali'de yapılan D-8 zirvesinde imzalanan gümrük ve tercihli ticaretle ilgili anlaşmaların D-8 için 'dönüm noktaları' olduğunu söyleyerek, 6 üye ülkenin bu anlaşmaları yürürlüğe koymalarından duyulan memnuniyeti ve diğer iki üyenin de bu anlaşmaları kabulü yönündeki beklentiyi dile getirdi.
Özel sektördeki çalışmaların ekonomik işbirliğinin gelişimde oynadığı önemli role dikkati çeken Babacan, 'Özel sektörlerimiz arasındaki işbirliği ve iletişimi geliştirmek için, ticaret fuarları düzenlemeliyiz, özel sektör temsilcilerinin karşılıklı ziyaretlerini teşvik etmeliyiz ve iş adamlarımızı bir araya getirmeliyiz' diye konuştu.
D-8 ülkelerindeki iş adamlarına sağlanan vize kolaylığına ilişkin anlaşmaya da dikkati çeken Ali Babacan, bu anlaşmanın 8 üye ülke tarafından imzalandığını ancak henüz tüm üyeler tarafından kendi ülkelerinde onaylanmadığını belirtti.
Babacan, 'Eğer iş adamlarımıza olumlu bir sinyal vermek istiyorsak, bu anlaşmanın onay sürecini en kısa zamanda gerçekleştirmeliyiz' dedi.
İRAN'DAN D-8'E ÖNERİLER
Ahmedinejad, Malezya?da yeniden D-8 grubu oturumunda bulunmaktan memnun olduğunu söyleyerek ve oturumu düzenleyenlere teşekkür ederek başladığı konuşmasında, dünyada hakim olan küçük ve fakir ülkelerin sorunlarını artıran adaletten uzak sistemlerin bugün işlevselliğini kaybettiğini belirtti.
Ahmedinejad, D-8 grubunun kuruluş felsefesi ve hedefleri doğrultusunda bölgesel sorunlara çözüm arayışı ve uluslar arası konularda etkin bir konuma gelebileceğini, D-8 üyesi ülkelerin önemli insan kaynakları, ekonomik, siyasi, bilimsel ve kültürel potansiyelleri bulunduğunu kaydetti.
Ahmedinejad, D-8 üyesi ülkeler arasında sıkı işbirliği ve ilişkilerin gelişmesiyle özellikle ekonomik alanda uluslar arası ekonomik krizler karşısında daha istikrarlı bir durum sergilemenin mümkün olacağına dikkat çekerek, dünya zorba güçlerinin döneminin kapanmakta olduğunu ve şimdiden bu zorba güçlerin yer almayacağı dünya düzenlerinin planlarının yapılması gerektiğini, İran?ın D-8 üyeleriyle her türlü işbirliğine hazır olduğunu ifade etti.
İran, D-8 oturumu için çeşitli alanlarda öneriler de sundu.
İran?ın önerileri:
1-Sanayi, Tarım ve Teknoloji alanlarında ortak projelerin yürütülmesi yönünde Finans ve Mali Fonlar gibi ortak yatırım kurumlarının kurulması ve geliştirilmesi.
2-Üye ülkelerin karşılıklı kapasitelerinin kullanılması yönünde enerji işbirliği kurumlarının kurulması.
3-Üye ülkelerin kalıcı ve sürdürülebilir kalkınma çabalarına katkı sağlayacak İslami bankacılık alanında işbirliğinin geliştirilmesi ve işleyen bankacılık sistemi yanında yeni bakancılık sistemleri oluşturulması.
4-Karşılıklı teknik ve mühendislik hizmetlerinden yararlanılması için ortak çalışma grupları oluşturulması, üye ülkelerin ihtiyaçları ve kapasitelerinin yer alacağı atlasların hazırlanması, hukuki ve mali sistemlerin tanıtılması.
AJANSLAR
