'Oha' ve 'çüş oldum abi' yasaklanıyor

Raporda, özellikle okul öncesi çocukların izlediği, gündüz kuşağında yer alan kadın programlarında, program sunucusunun ve konuklarının kullandığı yüz kızartıcı, argo ve müstehcen sözlerin psikolojik ve sosyolojik olumsuz etkilerinin ciddi tahribatlara yol açtığına dikkat çekildi.

Türkçe'deki bozulma ve yabancılaşmanın araştırılması, Türkçe'nin korunması ve etkin kullanımı için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan Araştırma Komisyonu'nun taslak raporunda, Türkçe'nin en önemli sorunları arasında müstehcen ve argo (kaba söz) kullanımı da sayıldı. Sokak kültürünün veya sokak ağzının ürünü olan müstehcen ve kaba söz kullanımının günümüzde televizyon kültürünün yansıması olarak ortaya çıktığı belirtilen raporda, 'Televizyon dizilerindeki karakterlerin kullandığı, müstehcen, argo ve kaba kelimeler ertesi gün toplumun içinde hızla yayılmakta ve arkadaş grupları arasında tartışmalara sebep olmaktadır. Bazı çocuklar ve gençler söz konusu karakterleri kendilerine örnek alarak konuşmalarını ve hareketlerini taklit etmektedir. Böylece, müstehcen, argo ve kaba sözlerin kullanımının yaygınlaşmasında televizyon ve sokak karşılıklı olarak birbirlerini beslemektedir' denildi.

KADIN PROGRAMLARINA ELEŞTİRİ

Raporda, kadın programları da eleştirilerek 'Özellikle okul öncesi çocuklarının izlediği gündüz kuşağında yer alan kadın programlarında, program sunucusunun ve konuklarının kullandığı ve yüz kızartıcı, argo ve müstehcen sözlerin psikolojik ve sosyolojik olumsuz etkileri ciddi tahribatlara yol açmaktadır' görüşüne yer verildi.

'TELEVİZYON PROGRAMLARINDA OHA, ÇÜŞ OLDUM ABİ GİBİ KABA SÖZLER YER ALMAMALI'

Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanuna göre, radyo ve televizyon yayınlarının, gençlerin ve çocukların fiziksel, zihinsel, ruhsal ve ahlaki gelişimini olumsuz yönde etkileyecek şekilde olmaması gerektiğine dikkat çekilen raporda şöyle denildi:

'Bu ilkelere göre radyo ve televizyonlarda müstehcen sözlerle 'oha, be, lan, çüş oldum abi' gibi kaba sözlerin yer almaması gerekir. Kanunu yaptırımlarla dilde ve kültürdeki bu yozlaşma ve kabalaşmanın önüne geçmenin mümkün olamayacağı da görülmüştür. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun ceza uygulamalarına rağmen özel radyo ve televizyonların yayınlarında fark edilir bir değişme görülmemiştir.'

'SANATÇI MÜSTEHCENE KAÇMADAN MİZAH YAPABİLİRSE USTALIĞINI GÖSTERİR'

Raporda, kurgulu programlarda kahramanların kendi kelimeleriyle konuşmasının doğal olduğu belirtilirken, 'Ancak müstehcen sözlerle kaba kelimeler bu tür programlarda da kullanılamaz' denildi. Terbiye kurallarını aşan bu tür anlatımlarla espri yapmanın, insanları eğlendirmenin radyo ve televizyon programlarında yaygınlaştığına işaret edilen raporda, mizah sanatçıları da üstü kapalı eleştirildi. Raporda, 'Bazı yerli dizi ve filmler bu tür sözlerle doludur. Edep dışı sözlerden başka, elle, kolla yapılan işaretler de özellikle yetişme çağındaki çocukları etkilemektedir. Müstehcen kelime ve imalarla, kaba söz ve hareketlerle espri yapmak bir sanatçı için kolay yol olabilir. Sanatçı, müstehcene ve kabalığa kaçmadan mizah yapabilirse, o zaman ustalığını göstermiş olur. Haber, sohbet, tartışma ve programlarda ise kaba söze ve argoya yer verilmemesi gerekir' görüşü savunuldu.

'STAT VE SAHALARDAKİ ARGO DA TAHRİBATI ARTTIRIYOR'

Komisyonun taslak raporunda müstehcen ve argo sözlerin kullanılmasının sadece sokak, radyo ve televizyonla sınırlı olmadığı, yazılı basında da argo ve müstehcenliğin kullanımında bir artış olduğuna dikkat çekildi. Raporda, bu tür sözlerin çok kullanıldığı bir başka alanın ise futbol, basketbol ve voleybol gibi kitle sporlarının yapıldığı stat ve sahalar olduğuna işaret edilerek, 'Özellikle gençlerin büyük ilgi gösterdiği spor müsabakalarında kullanılan genel ahlak dışı sözler ve toplu tezahüratın televizyonlarda yer alması tahribatı daha da arttırmaktadır' denildi.


ANKA