ABD başkanlık seçimlerini, adayları ve seçimlerin Türk-Amerikan ilişkilerine olası etkilerini değerlendiren Laçiner, Ermeni lobisinin gücüne ve ABD'de Ermenileri en çok destekleyenlerin Demokrat Parti'de olduğuna dikkat çekti.
Laçiner, 'Türk-Amerikan ilişkileri yolunda giderse Ermeni meselesi bir türevdir, rahatlıkla durdurulabilir. Ama ilişkilerde ufak bir sorun çıkarsa Ermeni sorunu yangının üzerine dökülen benzin etkisini yapar, birdenbire alevler yükselebilir' dedi.
'En önemli değişim'
Obama'nın başkanlık seçimlerini kazanmasının ABD'nin iç savaştan bu yana en önemli değişimi anlamına geleceğini savunan Laçiner, Obama'dan iç ve dış siyasette radikal değişiklikler beklendiğini hatırlattı.
ABD gibi 'çok büyük' bir devlette bu değişiklikleri hayata geçirme ile yapıya hakim olmanın kolay olmadığını belirten Laçiner, Obama'nın Ortadoğu, Türkiye veya ABD'nin iç siyaseti konusunda kendi politikalarını uygulayıp uygulayamayacağı konusunda şüpheleri bulunduğunu kaydetti.
Laçiner, 'Sistem içinde başkana ters giden bir güç ortaya çıkarsa, başkan oraya nüfuz edemez' dedi.
'Bush'tan daha şahin olabilir'
Laçiner, 'Obama'nın seçilmesi halinde, kendi politikalarını uygulamak isterken, ABD'yi özellikle Ortadoğu'da Başkan George Bush'un izlediği çizgi içinde tutmak için, çok fazla taktiksel ve kolay bazı provokasyonlarla karşılaşabileceğini' ifade etti.
Obama'nın, provokasyon olmaması halinde bile, sorunlara 'Ortadoğu'yu tanımadan ve sakin, tarafsız yaklaşmaması durumunda, Bush'tan daha berbat bir pozisyona' sürüklenmesi ve bölgede şiddetin yeniden tırmanması tehlikesi bulunduğuna işaret eden Laçiner, 'Obama, 'Irak'tan asker çekeceğim, İsrail'e barış getireceğim, İran'ı durduracağım' diyor, ama nasıl durduracağını söylemiyor. Bu konularda ısrar ederse kendisini Bush'tan daha şahin pozisyonda bulabilir. Nitekim Obama, bu bölgeyi bildiğine dair şu ana kadar bir ipucu vermedi. Gelecekte Ortadoğu'da büyük değişim yaşanacak dedirtecek birşey görmüyorum ben' ifadesini kullandı.
'Sorun çözecek kişiler değiller'
Laçiner, böyle bir durumda Türkiye'nin, kendisini ABD'nin karşısında bulabileceğini kaydetti. Türkiye'nin de Ortadoğu'daki gelişmeleri ABD'nin 'insafına bırakmaması' gerektiğini savunan Laçiner, Obama ve John McCain'in, kendisinde 'sorun çözecek kişiler oldukları' izlenimi bırakmadığını söyledi.
Laçiner, McCain veya Obama'nın, Ortadoğu'da tüm tarafların güvenine haiz yegane ülke olan Türkiye yerine, 'Başka ülkeyle çalışalım' deme lüksü bulunmadığını belirtti.
Hangi başkan iktidara gelirse gelsin, Türkiye'nin öneminin artarak süreceğini, gelecek dönemde Ortadoğu'da daha aktif Türkiye göreceklerini ifade eden Laçiner, 'Yeni bir ABD ile karşı karşıya olacağız. Bu, riskleri çok artıracaktır. Böyle bir değişim ABD'nin Ortadoğu politikalarında belirsizlikleri artırabilir, ama aynı zamanda da yerel güçlere daha fazla manevra sahası verebilir. Eğer ABD Ortadoğu'da ne istediğini bilir, Türkiye ile birlikte çalışmakararlığını devam ettirirse, Obama ya da McCain Türkiye ile çalışmak zorunda kalır. O yüzden Türkiye ayağını yere daha sıkı basmak zorunda' dedi.
Irak:
Seçimleri kazanırsa Obama'nın ilk olarak İsrail-Filistin sorunuyla ilgilenmeye başlayacağını, ama Irak'taki sorun için de 'ümit' olarak görüldüğünü belirten Laçiner, 'Bush geldi olmadı, McCain de şu anki durumdan çok farklı bir şey yapacak gibi durmuyor. Sadece ölü sayısını sabit tutabilir. Ama Obama bir çare, bir beklenti. Obama başkan olduğunda sorunlar devam eder, hatta daha kötü hale gelirse ABD alternatif çaresini da kaybetmiş oluyor' diye konuştu.
Laçiner, iktidara gelmesi halinde Obama'nın Irak'tan hemen 20-40 bin yada daha fazla asker geri çekme emri verebileceğine, ancak bunun olumsuz etki yaratması durumunda başka çözüm yolları arayabileceğine işaret eti.
Irak konusunda, Türkiye'nin de ABD'nin ihtiyaçlarını anlayıp pazarlığagirmesi gerektiğini savunan Laçiner, 'Türkiye'nin, küsmeden, başkasının insafına kalmadan kendi çarelerini üretmesi, yerel güçlerle çok iyi ilişkiler geliştirmesi, ABD'nin ihtiyaçlarını iyi istismar etmesi gerekiyor' diye konuştu.
Operasyonlara karşı tavır ne olacak?
Laçiner, Türkiye'nin Kuzey Irak'taki PKK hedeflerine yönelik operasyonlarına yeni Amerikan yönetiminin bakışıyla ilgili olarak, McCain ile işlerin daha kolay gelişeceğini, çünkü onun Bush yönetiminin bir devamı olacağını, Obama'da ise 'her yeni başlangıç biraz emek istediğinden uğraşılacağını' savundu.
Türkiye'nin operasyonlarının devam etmesi olasılığının yüksek olduğunu ifade eden Laçiner, asıl etkili olacak faktörün, yeni ABD başkanından ziyade, Irak'ın içindeki tabloya ve Irak'taki değişkenlere bağlı olacağı görüşünü dile getirdi.
AA
