Petrol fiyatlarında haftanın son iki günü gelen açıklamalar tekrar yükselişi tetiklerken uluslararası yatırım bankası Morgan Stanley?nin ürküten tahmini fiyatları rekora taşıdı. Önümüzdeki 1-2 yıl içerisinde 200 dolar seviyesi konuşulurken uluslararası yatırım bankası Morgan Stanley petrol fiyatlarının bir ay içerisinde 150 dolara ulaşacağı tahmininde bulundu. Kısa vadede petrolde yükseliş beklendiği belirtilen Morgan Stanley?nin raporunda fiyatların 4 Temmuz?da 150 dolara çıkabileceği kaydedildi. ABD Doları?nın zayıflığı nedeniyle geçen hafta tekrar tetiklenen petrol fiyatlarında 150 dolar seviyesi için verilen 4 Temmuz?un aynı zamanda ABD?nin Bağımsızlık Günü olması da dikkat çekti. İki hafta önce 135 dolarla tarihi zirvesinden sonra gevşemeye başlayan petrol fiyatları önceki gün Amerikan piyasalarında 139.12 dolarla yeni tarihi rekor seviyesini gördü.
DEPODA YANGIN BÜYÜYECEK
MORGAN Stanley?nin 150 dolar tahminiyle fırlayan petrol fiyatlarındaki artış Türkiye ekonomisini de çok yakından ilgilendiriyor. Yılbaşından bu yana 45 doların üzerinde artan petrol fiyatları Türkiye ekonomisine 30 milyar dolara yakın ek yük getirirken 1 ay sonrasına yapılan tahmine göre fatura daha da yükselecek. Petroldeki 1 dolarlık artışın Türkiye ekonomisine maliyetinin 650 milyon dolar olduğu gözönüne alınırsa sadece perşembe ve cuma günü yaşanan 16 dolarlık artışın Türkiye?ye faturası 10.4 milyar dolara ulaştı. Ayrıca Morgan Stanley?nin tahminine göre 7 milyar dolarlık ek fatura daha yolda. Öte yandan önümüzdeki bir ayda beklenen artış olursa benzin ve dizelde pompa fiyatlarının da yüzde 10?a yakın artması bekleniyor.
YENER YALÇIN
Yeni rekor 139.12 dolar
HAFTANIN son iki gününde 16 dolar artan petrol fiyatları, ABD piyasalarında cuma günü tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 139.12 dolara çıktı. Morgan Stanley?nin tahmini ve İsrail Ulaştırma Bakanı Şaul Mofaz?ın ?Nükleer silah programına devam etmesi halinde İran?ın nükleer tesislerine saldırı kaçınılmaz? sözleri cuma günü petrolün hızla yükselmesine neden oldu.
38 yıl önce 2 dolar bile değildi
1970: Suudi petrolünün varil fiyatı 1.80 dolardı.
1974: OPEC?in petrol ambargosunun yarattığı ilk şokla 10 doları geçti.
1979: İran devrimi ikinci şoku yarattı. Varil fiyatı 20 doları aştı.
1980: İran-Irak savaşı petrol fiyatlarını 30 doların üstüne taşıdı. 1981 başında petrol 39 doları buldu.
1990: Ekim Körfez Savaşı yaklaşırken petrol fiyatı bir süre için 40 doları aştı.
2004: Mayısta 40 dolar eşiği tekrar aşıldı. Eylülde fiyat 50 doları geçti.
2005: Ağustosta Meksika körfezini süpüren Katrina kasırgası, petrolü 70 doların üstüne fırlattı.
2007: 18 Ekim?de 90, 31 Ekim?de 95 doları buldu.
2008: 2 Ocak?ta 100 dolar sınırı aşıldı. 22 Mayıs?ta 135.09 görülen tarihi zirve, 6 Haziran?da 139.12 dolara taşındı.
PÜİS vergi indirimi istedi
Akaryakıt sektörü, hükümetten vergi indirimi istedi. Rekora koşan petrol fiyatlarının akaryakıt bayilerini de mağdur ettiğini belirten Petrol Ürünleri İşverenleri Sendikası (PÜİS) Başkanı Muhsin Alkan, bayilerin bugünkü fiyatlar karşısında yüzde 3-4?lük brüt kár marjlarıyla çalışmak zorunda kaldıklarını söyledi. Alkan, petrol fiyatları ve akaryakıt bayilerine getirilen eleştirilerle ilgili basın toplantısı düzenledi. ?Bu vergilerin bugün artık makul seviyelere çekilmesi gerekiyor? diyen Alkan, akaryakıt fiyatlarında liderlikten kurtulabilmek için vergide en az yüzde 50 indirim gerektiğini bildirdi. Alkan, dünyada vergilerin düşürülmesi için eylemler yapıldığını kendilerinin eylemin önüne geçtiklerini belirtti.
İngiliz eylemde Amerikalı tişört alamıyor
TÜM dünyada petrol fiyatlarına karşı tepkiler artmaya başladı. İngiltere?nin Cheshire kentinde bulunan Stanlow petrol rafinerisinin giriş-çıkışı, akaryakıt fiyatlarındaki artışı protesto eden nakliyeci ve çiftçiler tarafından kapatıldı. Geçen 5 haftalık süre içinde ikinci kez yapılan rafineri protestosuna yaklaşık 500 kişi, kamyon ve traktörleriyle katıldı. Öte yandan akaryakıt fiyatları Amerikalıları da vurarak, daha az tişört almalarına neden olduğu belirtildi. Amerikalılar?n harcamalarının büyük miktarda benzine daha fazla ödemesinden kaynaklandığı bildirildi. Ekonomist Michael Englund ?Amerikalılar cüzdanlarındakinin tamamını harcıyor ve borçlanıyor. Ancak benzin pompaları paranın çoğunu yuttuğundan daha az tişört alıyorlar? dedi.
AJANSLAR
Benzine 1.5 kuruşluk kültür zammına onay
KÜLTÜR zammı olarak bilinen benzine zammı içeren yasa Resmi Gazete?de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Cumhurbaşkanı Vekili TBMM Başkanı Köksal Toptan?ın onayladığı ?Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun?a göre, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti kapsamında yapılacak harcamalara kaynak sağlamak üzere benzine litre başına 1.5 YKr, motorin türlerine ise litre başına 1 YKr, zam yapılacak. Bu uygulama 3 yıl boyunca devam edecek. Kanun ile spor kulüplerinin borçları ertelenecek. Borçlarını taksitlendiren spor kulüpleri 1 yıl içinde 3 kez KDV, sigorta primi veya gelir stopajını ödememesi durumunda tecilden yararlanamayacak. Yasa Cumhurbaşkanı?nın Japonya gezisi nedeniyle Cumhurbaşkanı Vekili Toptan tarafından onaylanmıştı.
STAR
