TIMETURK / AHMET MEMİŞ
Kız ile erkeğin artık yaşı gelmiştir ve artık evlenme zamanının geldiğini düşünmektedir. Erkek kendine uygun bir bayan ararken, bayan da kendine uygun bir erkeği beklemeye başlamıştır. Bir vesileyle erkek ve bayan tanışır, sonra ailelere gider durum. Aileler de uygun bulunca kız istenir. Önce istekler küçüktür ancak olayın içine girilince istekler kademe kademe yükselir ve işin içinden çıkılamaz bir hal alır. Söz ve nişan alış verişi, akrabalara hediyeler, kuaför, berber paraları nişan, düğün derken damat artık isyan noktasına gelmiştir.
Ama damat evlenmeyi kafasına koymuştur ve evlenecektir. Bu yüzden bu aşamaya kadar her şeyi yapar ancak unuttuğu son bir şey vardır.
Tüm hazırlıkları bitiren damada son aşamada öyle sınavlar uygulanır ki erkek ne yapacağını şaşırır. Ama bu sınavı geçemezse kızı alamayacağı için tüm becerilerini ortaya koyarak sınavı geçmeye çalışır.
Sizler için Türkiye ve dünyada evlilik öncesinde damatlara uygulanan kimilerine göre işkence, kimine göre adı sınav olan bu gelenekleri derledik?
Geleneklerin yaşatıldığı Aydın'ın Köşk ilçesine bağlı Başçayır köyünde Fatih Çapar ile Gülizar Kemer adlı gençler evlenmeye karar verir. Gelin verilmeden önce damadın ayakkabısı çıkarılarak beyaz çorapları ile kızgın toprağın üzerinde oynatılır. Ardından gelinin yakınları kız verecekleri damadın becerisini ölçmek amacıyla damattan karadut ister. Gelin yakınlarının bu isteği doğrultusunda damat elinde çanakla koşa koşa dağa gidip dağdaki bir karadut ağacından dut toplar. Dut sınavını başarı ile geçen damada daha sonra leğen içerisinde çamaşır yıkatılır. Ardından da kahve pişirtilir. Tüm köylülerin huzurunda yapılan bu sınavları başarı ile bitiren damada kız teslim edilir.
DAMADA ARABA ÇEKTİRİLİYOR
Kaynarca?ya bağlı Ömerağa köyünde de, gelinin evine gitmesi için gelini taşıyan arabayı arabayı damadın iple çekmesi gerekiyor. Damat çekerim diyor ama yanılıyor. Çünkü arabaya gelinin yakınları da biniyor?
DAMADA İŞKENCE
Anadolunun bir köyünde, düğünün bitiminden hemen sonra damat evinde toplanan köyün ileri gelenleri önünde bir kişi arap kılığına girerek, damat ve sağdıçlarını kendisi hakkındaki bilgileri vermeye zorlar. Ama bunu damat ve ekibine gülme işkencesi şeklinde yapar. Bu ayak gıdıklama ya da başka şekillerde uygulanır. Eğer damat ve ekibi sınavı geçerse damat gelini almaya hak kazanmıştır.
AĞAÇTA YUMURTA TALİMİ
Adana'da kız istenirken su içilmiyor, su getirilmesi işin olmayacağı anlamına geliyor. Kına gecesine giden damat yolda durdurulup, yüksek bir ağaç dalına konan yumurtaları vurması isteniyor. Vuramazsa kız evi ceza veriyor.
KULAĞI ÇEKİLİP MEZARLIĞA GÖTÜRÜLÜYOR
Konya'da söz kesmeye 'bitirme' deniyor. Karaman'da bitirme, adayın kulağı çekilerek duyuruyor. Evine götürülürken de mezarlıktan geçiriliyor. Bu uygulama, düğünü göreceksin, ölümü de unutma anlamına geliyor.
Bunlar da dünyadaki evlilik sınavları:
Pakistan?da damat adayı öyle bir sınava sokuluyor ki, ÖSS solda sıfır kalıyor. Pakistan'ın bazı bölgelerinde damat adayı kızın aile büyükleri tarafından sınavdan geçiriliyor. Bu sınavda, aile büyükleri damat adayına akla gelebilecek tüm hakaret ve küfürleri ediyorlar. Damat ise tüm bunlara katlanacak soğukkanlı davranacak. Sınavdan başarıyla geçen genç evlilik iznini almış oluyor. Evlendikten sonra damat hıncını kimden çıkarır bilinmez?
DAMAT TARAFI GELİNİN AYAKLARINI YIKAMAK ZORUNDA
Türkiye?de eskiden işten dönen kocanın önüne bir leğen içinde sıcak su getirlir ve erkeğin ayaklarını gelin yıkardı. Bu sahneler eski Türk filmlerinin değişmez karelerini oluştururdu. Ama İskoçya?da durum tam tersi. İskoç gelini, damadın ailesine düğün öncesinde ayaklarını yıkatıyor. Gelin düğünden bir gece önce damadın ve aile büyüklerinin ortasına oturur ve onlara ayaklarını yıkatır. Bu gelenek çiftin mutluluk yolunda yürümelerini sembolize ettiği için bu işlem olmazsa evlilik olayı gerçekleşmez.
BOSNA - HERSEK
Ülkenin bazı bölgelerinde evlenme çağına gelmiş gelin adayını isteyen damat adayı kız evine yemeğe davet edilmekte ve ailenin büyükleri ile söz konusu evlilik hakkında tartışmaktadır. Kızın aile büyükleri damat adayı hakkında bir karara vardıktan sonra kahve ikramına geçilir. Kahve şekerli ise damat adayı evlilik için uygun görülmüştür, ancak kahve sade ise damat adayı reddedilmiş demektir.
ASTROLOJİ UZMANINDAN ONAY İSTENİYOR
Çin'de gelin, damadın astroloji uzmanına başvurmasını istiyor. Uzmanın hazırladığı astrolojik rapora göre evlilik gerçekleşiyor. Aynı işlemi gelin tarafı da yapıyor.
FISTIKLA GELİN KANDIRMA
Afrika'da bazı yerlerde kız istenirken gelin adayına para ve fıstık veriliyor. Gelin kabul ederse damatla bölüşüyor.
