Kartepe Kayak Merkezi?nin hizmete açılmasıyla birlikte turizm sektöründe kazanılan ivmeyle birlikte, ?Sanayi ve Turizm Kenti? olarak anılmaya başlayan şehir; kültürel birikimi ve bu alanda yapılan çalışmalarla birlikte adeta bir açık hava müzesini de andırıyor.
Kasr-ı Humayun, Pertev Paşa Külliyesi, fethin simgesi Orhan Camii, Osman Hamdi Bey Müzesi, Arkeoloji ve Etnoğrafya Müzesi gibi pek çok milli değer, kentin tarihi ve kültürel yüzünü sergiliyor.
FOTO GALERİ İÇİN TIKLAYINIZ
Pertev Paşa Külliyesi
Kocaeli?nin yürüyüş yolu yanında bulunan Pertev Mehmet Paşa Külliyesi, halk arasında Yeni Cuma Camisi olarak da biliniyor. Külliye; cami, imaret, hamam, kervansaray, sıbyan mektebi ve çeşmeden oluşuyor. Hamam; camiin Kuzeybatısı?nda, imaret Batı?da, kervansaray ise Güneybatı?da bulunuyor. Kervansarayın güneydoğusunda ise dükkânlar sıralanmakta.
20. yüzyılın ikinci yarısında yapı topluluğunun ortasından bilinçsizce açılan Yeni Cuma Sokağı (Pertev Paşa Sokağı) yapı topluluğunun ikiye ayrılmasına neden olmuş. Cumhuriyet döneminde Kocaeli?nin yeniden düzenlenmesi sırasında önce Hermann Yansen sonra da Prof. Kemal Ahmet Aru?nun imar planları ile külliyenin etrafı açılmış ve yapı topluluğunun daha görkemli bir görünüm kazanması sağlanmıştır. Ne var ki, bu çalışmalar sırasında külliyenin hamamı ile kervansarayı tümüyle yıkılmış, Sıbyan Mektebi orijinalliğini yitirmiştir.
Pertev Mehmet Paşa Külliyesi, vasiyeti uyarınca Kethüdası Sinan Ağa tarafından Mimar Sinan?a yaptırılmış. Paşa?nın ölümünden sonra 1572´de caminin temelleri atılmış, yapı topluluğu 1579?da tamamlanmış. Külliye moloz taştan üzeri harpuştalı ve pencereli bir avlu duvarı ile çevrelenmiştir.
Fethin simgesi: Orhan Camii
Kocaeli?nin fethini simgeleyen tek cami. Camide her cuma günü imam hutbeye kılıçla çıkıyor. Hutbede de elinde kılıçla cemaate sesleniyor. Bu gelenek yüzyıllardır fethin simgesi olarak gösteriliyor. Kocaeli İzmit Körfezine hâkim tepede, Kalenin ortasındaki set üzerinde yer alan Orhan Camisini, Orhan Gazi, Süleyman Paşaya 1332-1333 yıllarında yaptırmış. Daha önce bu caminin bulunduğu yerde eski bir kilise kalıntısı olduğu da kaynaklarda belirtiliyor. V.Cuinet, buradaki Bizans kilisesinin Orhan Gazi tarafından 1330a doğru camiye çevrildiğini ileri sürmüştür.
Türkiye?de tarihi öneme sahip cami, yıllarca kaderi ile baş başa bırakılmış. Kocaeli Büyükşehir Belediyesinin devreye girmesi ile cami yeni bir görünüme kavuştu. Caminin ön tarafında bulunan avlu, körfez manzarası olduğu için cemaat genelde burada oturarak zaman geçiriyor. Daha önce camiye yakışmayacak şekilde duran bu avlu, belediye tarafından sil baştan yeniden onarıldı. Avlunun tabanı mermerle döşenirken, çevre duvarı yenilendi ve demir korkuluklar takıldı. Avlunun ortasında bulunan iki ağacın çevresi de çevrilerek çiçekler ekildi.
Kasr-ı Hümayun
Bazı Osmanlı padişahlarına hizmet vermiş, birçok devlet adamı ve önemli şahsiyeti ağırlamış olan Kasr-ı Hümayun, şimdi de müze olarak ziyaretçilere hizmet veriyor. Eğer yolunuz birgün Kocaeli?ne düşerse ya da Kocaeli´de bir şekilde bulunuyorsanız demiryolunun kuzeyinde kalan İzmit Saat Kulesi?nin yanında mermer işçiliği tavan süslemeleriyle muazzam bir yapı olan Kasr-ı Hümayun?u mutlaka ziyaret edin. Müze, Anadolu?nun tek sarayı olma özelliğini taşıyor. Türkiye?deki diğer tüm saraylar İstanbul?da bulunuyor.
Avlanmayı çok seven Sultan Abdülaziz, avlandığı zamanlarda kalmak düşüncesiyle Dolmabahçe Sarayı?nın bir benzerini İzmit dolaylarında yaptırmaya karar verir. 1874 yılında Mimar Karabet Amira Balyan?a bugünkü Saat Kulesi?nin hemen yanı başındaki alana, Kasr-ı Humayun?u yaptırır. Mermer cephesi, işçiliği, tavan süslemeleri ve sütunlarıyla barok tarzındaki köşk, bir süre Sultan tarafından kullanılır.
Osman Hamdi Bey Müzesi
Osman Hamdi Bey, Türk ressamı, müzecisi ve arkeoloğu. Döneminde yaptığı birçok çalışmayla uluslararası üne kavuşmuş. Sıfatlarının içersinde ressamlığı ağır basıyor Osman Hamdi Bey´in. ?Kaplumbağa Terbiyecisi? adlı tablosu Türk Mona Lisa?sı kabul ediliyor. Yurtdışında çeşitli görevlerde bulunan Osman Hamdi Bey ülkeye döndüğünde Gebze?nin Eskihisar Mahallesi?ne bir yazlık yaptırtır.
Osmanlı Devleti?nin son dönemlerinde Gebze ve civar köyleri özellikle yönetimin üst düzey kişileri için yazları gelinip kalınan gözde sayfiye yerleri arasında yer almaktadır. Osman Hamdi Bey'in babasının da Eskihisar köyünde bir konağı vardır. Osman Hamdi Bey Eskihisar'ı babasının Gebze'deki konağına gittikleri sırada tanımıştır. Gençlik yıllarında burada 28 dönümlük bir arazi satın alır. 1884 yılında deniz kenarındaki bu güzel köyde bir köşk yaptırır. Planını kendisinin çizdiği bu yapı, Fransız Mimarisinden izler taşır. Yapının kiremit, tuğla, ahşap aksamı gibi teknik malzemeleri, Fransa Lyon'dan gemi ile getirilmiştir. Eskihisar'ı çok seven Osman Hamdi, resmi ve ilmi çalışmalarından arta kalan zamanda ilk fırsatta ailesiyle bu eve gelmiş ve evin değişik odalarında bahçede ve resim atölyesinde resim yaparak zamanını geçirmiştir
Günümüzde Müze olarak hizmet veren Osman Hamdi Bey Konağı, Eskihisar Beldesinin merkez sayılan kısmının batı tarafında, sahile paralele bir yerdedir. Müze, Eskihisar Köyü istasyonuna 220 metre, Gebze?ye 5 km uzaklıkta.
Kaynak: The Green Park Magazine
Nisan Mayıs Haziran 2008 Sayı: 9
Bilgi için: 0212 297 21 21
www.thegreenpark.com